«Օգտակար հանածոներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «'''Օգտակար հանածոներ''', միներալային հումք, երկրակեղևի անօրգանական և օրգանական բնական միներալ...»:
 
No edit summary
Տող 12.
[[ՀՀ]] տարածքում առավել տարածված են մետաղային և ոչ մետաղային oգտակար հանածոները։ Մետաղային օգտակար հանածոների հանքավայրերը հիմնականում ջրաջերմային են․ առավել կարևոր են [[պղինձ]]-[[մոլիբդեն]]ային (Ագարակ, Քաջարան, Թեղուտ
և այլն), պղնձի (Ալավերդի, Կապան, Շամլուղ և այլն), [[Ոսկի|ոսկու]] (Սոթք, Լիճքվազ-Թեյ, Մեղրաձոր, Արմանիս և այլն), բազմամետաղային (Ախթալա, Գլաձոր, Կաքավասար, Մովսեսգեղ, Պրիվոլնոյե), [[երկաթ]]ի (Կապուտան, Հրագդան, Սվարանց և այլն) հանքավայրերը։ Կարևոր նշանակություն ունեն մագմայական ([[նեֆելինային սիենիտ]], [[երկաթ]], [[քրոմիտ]]) և փոխակերպային ([[մարմար]], [[տիտան]] և այլն) հանքավայրերը։ ՀՀ մետաղային հանքավայրերը պարունակում են նաև հազվագյուտ, ցրված և ազնիվ տարրեր ([[արծաթ]], [[ռենիում]], [[սելեն]], [[թելուր]], [[բիսմութ]], [[կադմիում]], [[ցերիում]], [[լանթան]] և այլն)։ Համեմատաբար ոչ մեծ հանքավայրեր և հանքերևակումներ են առաջացնում [[քրոմ]]ը (Շորժա), [[մանգան]]ը (Սևքար, Սարիգյուղ), [[ծարիր]]ը (Ամասիա), [[սնդիկ]]ը (Խոսրով, Բահար) և այլ մետաղական տարրեր։
 
 
Հայկ․[[Հայկական հրաբխ․լեռնաշխարհ]]ը բացառիկ հարուստ է հրաբխային, [[նստվածք]]ային և փոխակերպային ծագման ոչ մետաղային օգտակար հանածոներով։ Հայկական հրաբխային բարձրավանդակն առանձնանում է բնական շինանյութերով՝ [[տուֆ]], [[բազալտ]], [[անդեզիտ]], [[բազալտ]]ային անդեզիտ, [[պեռլիտ]], [[պեմզա]], [[կրաքար]], [[մարմար]], [[տրավերտին]], խարամմհ[[խարամ]] և այլն, լեռնաքիմ․լեռնաքիմիական հումքով և բնական սորբենտներով՝ [[քարաղ]], [[բենթոնիտային կավ]], [[ցեոլիթ]], [[բարիտ]], [[պիրիտ]], [[գիպս]] և այլն , հրակայուն հումքով՝ [[կավ]], [[քվարցիտ]], [[մագնեզիտ]] և այլն , ձայնավերմամեկուսիչ, թթվաևթթվա- և հիմնակայուն հումքով՝ [[դիատոմիտ]], [[ասբեստ]], [[քվարց]], [[ագաթ]] և այլն ;այլն։
 
[[Հայաստան]]ում կան թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, [[հանքային ջրերիջրեր]]ի բազմաթիվ ելքեր, որոնք հիմ-նականումհիմնականում կապված են [[երկրակեղև]]ի խախտման գծերի հետ։
 
{{ՀԲ}}
Հայկ․ լեռնաշխարհը բացառիկ հարուստ է հրաբխ․, [[նստվածք]]ային և փոխակերպային ծագման ոչ մետաղային 0․հ-ով։
Հայկ․ հրաբխ․ բարձրավանդակն առանձնանում է բնական շինանյութերով՝ տուֆ, [[բազալտ]], անդեզիտ, [[բազալտ]]ային անդեզիտ, պեռլիտ, [[պեմզա]], կրաքար, մարմար, տրավերտին, խարամմհ, լեռնաքիմ․ հումքով և բնական սորբենտներով՝ քարաղ բենթոնիտային կավ, ցեոլիթ, բարիտ, [[պիրիտ]], գիպս և այլն , հրակայուն հումքով՝ կավ, քվարցիտ, մագնեզիտ և այլն , ձայնավերմամեկուսիչ, թթվաև հիմնակայուն հումքով՝ դիատոմիտ, ասբեստ, քվարց, ագաթ և այլն ;
[[Հայաստան]]ում կան թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, հանքային ջրերի բազմաթիվ ելքեր, որոնք հիմ-նականում կապված են [[երկրակեղև]]ի խախտման գծերի հետ։