Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Նոր Փորադաշտ)


Սուրբ Գևորգ եկեղեցի, հայկական ավերված եկեղեցի, որը գտնվում էր Ադրբեջանի կազմում գտնվող Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության լքված Նոր Փորադաշտ գյուղում (Ջուլֆայի շրջան)[1]։

Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Նոր Փորադաշտ)
ԵրկիրԱդրբեջան Ադրբեջան
Ճարտարապետություն
Կարգավիճակավերված
Ճարտարապ. ոճհայկական ճարտարապետություն

Պատմություն խմբագրել

Ըստ կամարների ներսում խաչերից մեկի վրա հայերեն շինարարական արձանագրության՝ եկեղեցին կառուցվել է 1681 թվականին[2][3]։ Հայկական Նոր Փորադաշտ գյուղն ամբողջությամբ հայաթափվել է 1950-ականներին[4]։ Մինչև 1950-ական թվականները եկեղեցու շենքը վերածվել էր դպրոցի[1]։ 1964-1987 թվականներին եկեղեցին գտնվում էր անմխիթար վիճակում։ Փայտե տանիքը, հարավային պատը և երկրորդ հարկի ավանդատունն անհետացել էին, բայց եկեղեցին դեռ կարելի էր վերակառուցել[2][3]։

Ոչնչացում խմբագրել

2001 թվականի հոկտեմբերի 7-ին եկեղեցու հիմքերը դեռ գոյություն ուներ[4]։ Սակայն, ըստ Caucasus Heritage Watch-ի հետաքննության, մինչև 2009 թվականի նոյեմբերի 11-ը եկեղեցու մնացորդներն ամբողջությամբ քանդվել էին, իսկ տարածքը՝ բուլդոզերով հարթեցվել[1]։ Լքված գյուղի ավերակների մեջ ոչնչացվել են միայն հայկական եկեղեցու մնացորդները, ինչը, ըստ Caucasus Heritage Watch-ի, վկայում է մշակույթի ոչնչացման ադրբեջանական ծրագրի ճշգրտության մասին[1]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Khatchadourian, Lori; Smith, Adam T.; Ghulyan, Husik; Lindsay, Ian (2022). Silent Erasure: A Satellite Investigation of the Destruction of Armenian Heritage in Nakhchivan, Azerbaijan (PDF) (անգլերեն). Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Ithaca, NY. էջեր 222–225. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  2. 2,0 2,1 Ayvazyan, Argam. The Historical Monuments of Nakhichevan. Transl. Krikor H. Maksoudian. Detroit: Wayne State University Press, 1990, p. 77.
  3. 3,0 3,1 Ayvazyan, Argam. Nakhijevani ISSH haykakan hushardzannery. Hamahavak tsutsak. Yerevan: Hayastan, 1986, p. 82.
  4. 4,0 4,1 Khatchadourian, Lori; Smith, Adam T.; Ghulyan, Husik; Lindsay, Ian (2022). Silent Erasure: A Satellite Investigation of the Destruction of Armenian Heritage in Nakhchivan, Azerbaijan (PDF) (անգլերեն). Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Ithaca, NY. էջեր 222–225. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.Khatchadourian, Lori; Smith, Adam T.; Ghulyan, Husik; Lindsay, Ian (2022). Silent Erasure: A Satellite Investigation of the Destruction of Armenian Heritage in Nakhchivan, Azerbaijan. Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Ithaca, NY. pp. 222–225. Archived (PDF) from the original on 24 September 2022.