Սզնի մուգ արնագույն
| Սզնի մուգ արնագույն | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| Crataegus atrosanguinea
|
Սզնի մուգ արնագույն (լատին․՝ Crataegus atrosanguinea), վարդազգիների ընտանիքի, սզնի ցեղի բույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Տերևաթափ ծառ է՝ 10-12 մ բարձրությամբ և 10-20 սմ բնի տրամագծով։ Ճյուղերը մոխրագույն են, երիտասարդ ընձյուղները մերկ։ Փշերը սակավաթիվ են կամ ընդհանրապես բացակայում են։ Տերևները լայն ձվաձև են, կազմված 7 (հազվադեպ 5) բաժիններից, որոնք սրածայր են, ամբողջաեզր կամ թույլ արտահայտված ատամնաեզր, 5-8 սմ երկարությամբ, գրեթե մերկ (նոր բացվելիս որոշ չափով մազմզուկապատ են), բաց կապտականաչ։ Ծաղկաբույլերը տերևներից երկար չեն, մինչև 8 սմ տրամագծով, մերկ։ Ծաղիկներն ունեն մինչև 2 սմ տրամագիծ, սռնակների թիվը հասնում է 2-ի։ Պտուղը գնդաձև է, 1,2-1,8 սմ տրամագծով, մուգ արնակարմիր, բավականին մսալի և հյութալի, 2 կորիզներով։ Ծաղկում է հունիսին, պտուղները ուտելի են, հասունանում են սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին։
Տարածվածություն խմբագրել
Տարածված է Կովկասում և Իրանում։ Մեր հանրապետության սահմաններում հանդիպում է Արարատյան դաշտի նախալեռնային գոտում, ցածրադիր շրջաններում, լեռնային գետերի կիրճերում, թփուտներում, չոր լանջերի վրա։
Կիրառություն խմբագրել
Բավականին դեկորատիվ և արժեքավոր ծառատեսակ է, որն արժանի է լայն ուշադրության։ Էկոլոգիական խումբը՝ IX: Մշակության հավանական շրջանները՝ Յա, 7-14, 17-32[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. 1, Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ 378։
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սզնի մուգ արնագույն» հոդվածին։ |