Սեփահսալար մզկիթ
Սեփահսալար մզկիթ (պարս.՝ مسجد سپهسالار - Masjed-e Sepahsālār), հայտնի պատմական մզկիթ Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանում։ Մզկիթի շինարարական աշխատանքներն սկսվել են 1879 թվականից Միրզա Հոսեյն Սեփահսասարի հրամանով, ով Նասեր ալ-Դին Շահ-Ղաջարի թագավորության շրջանում Իրանի վարչապետն էր։ Շինարարության առաջին փուլը ավարտվել է սկսվելուց հինգ տարի անց։ Մզկիթը 1979 թվականի Իրանի հեղափոխությունից հետո անվանափոխվել էր Շահիդ Մոթահհարի (مسجد شهید مطهری), սակայն այն հայտնի է իր նախկին՝ Սեֆահսալար մզկիթ անվանումով։
| Սեփահսալար մզկիթ պարս.՝ مسجد سپهسالار Masjed-e Sepahsālār | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | մզկիթ, Մեդրեսե և մշակութային արժեք |
| Երկիր |  Իրան[1][2][3][…] |
| Վարչատարածք | Շրջան 12[1][2] |
| Կազմված է | Main dome of Sepahsalar Mosque?[2] և Մինարե[2] |
| Հիմնվել է | 1879[2][3][4] |
| Կառուցման սկիզբ | 1879 |
| Կառուցման ավարտ | 1884 |
| Բացվեց | 1880[4], 1884[2], 1929[2], 1932[2], 1941[4], 1963[4] և 1996[4] |
| Ճյուղ/ավանդույթ | իսլամ |
| Կարգավիճակ | գործող |
| Հիմնադիր | Միրզա Հոսեյն Սեփահսասար |
| Պատվիրող | Mirza Hosein Khan Sepahsalar?[2] և Նասր ադ Դին Շահ[2] |
| Անվանված է | Mirza Hosein Khan Sepahsalar?[2][3][4] և Morteza Motahhari?[2][3][4] |
| Ճարտարապետություն | |
| Ճարտարապետ | Հոսեյն Լուրզադե[4] |
| Ոճ | ղաջարի |
| Երկարություն | 62 մետր[2][4] |
| Լայնություն | 61 մետր[2][4] |
| Բարձրություն | 34 մետր[4][5] և 37 մետր[5] |
| Ընդհանուր տարածք | 16 000 քառակուսի մետր[3] |
| Շինանյութ | աղյուս[2][3][4], քար[2][4], plaster?[2], սայլակ[2][3][4] և մարմար[4] |
 | |
 | |
Սեփահսալար մզկիթը Թեհրանում ամենամեծ մզկիթներից մեկն է[6]։ Ղաջարիների դինաստիայի գահակալման վերջին տարիներին, ինչպես նաև Փահլավիների դինաստիայի գահակալման սկզբներին Սեփահսալար մզկիթը իր ութ մինարեթներով, որոնք պարսկական մզկիթների մեջ եզակի էին, Թեհրանի խոշորագույն նշաձողերից դարձավ[6]։
Մզկիթը գտնվում է Բահարեստանի հրապարակի հարավարևելյան մասում, Իրանի Ազգային խորհրդատվական ասամբլեայի կողքին։
Ճարտարապետություն
խմբագրել
Սեփահսալար մզկիթը Թեհրանում առաջին մզկիթն է, որի դիզայնը բաղկացած է պարսկական ճարտարապետության և Ստամբուլի մզկիթների ճարտարապետության խառնուրդից։ Շինությունը ոգեշնչվել է Սպահանի Ջամե, Շարհարհա և Սուլթան Ահմեդի մզկիթներից։ Մզկիթն ունի հատուկ գմբեթ և ութ մինարեթ[7]։
Մզկիթի գլխավոր մուտքը և ճակատը՝ ղաջարական ճարտարապետական ոճի բավականին ինքնատիպ նմուշներ են։
Սալիկները, որոնք լիարժեք ծաղկուն ծաղկային տաղավարներով են, սովորաբար զարմանահրաշ Քաջարի ոճով զարդարում են բակը։ Մզկիթի գմբեթի երկարությունը 37 մետր է, որը հենվում է 44 սյունակների վրա[8]։
Tehran tourism Արխիվացված 2018-07-19 Wayback Machine
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Սեփահսալար մզկիթը 1930 թվականներին -
Ալի-Աքբար Դավարի թաղումը -
Ներսը -
Սրբավայր -
Այվանի և մինարեթի տեսքը -
Մինարեթը -
Ներքին գմբեթ -
Պատերը -
Բակը
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 https://iranarchpedia.ir/entry/13862
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 https://www.archnet.org/sites/18610
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 https://www.irna.ir/news/83244800
- ↑ 5,0 5,1 https://archive.is/JxgCY
- ↑ 6,0 6,1 «Photos: Sepahsalar Mosque and school in Tehran». payvand.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
- ↑ «Sepahsalar Mosque | Persian Tourism Guide - Iran's Tourism». persiantourismguide.com. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
- ↑ «Motahari Mosque (Masjed-e Sepahsalar) - SURFIRAN». surfiran.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.