Սերովբե Թագվորյան

հայ հրապարակախոս, լեզվաբան, հասարակական գործիչ

Սերովբե Հովհաննեսի Թագվորյան (1829[1], Կոստանդնուպոլիս[1] - հոկտեմբերի 7, 1883(1883-10-07)[1], Կոստանդնուպոլիս[1]), հայ հրապարակախոս, լեզվաբան, հասարակական գործիչ։ Կ. Պոլսի բարեգործական ընկերություն հայոցի հիմնադիրներից։

Սերովբե Թագվորյան
Ծնվել է1829[1]
ԾննդավայրԿոստանդնուպոլիս[1]
Մահացել էհոկտեմբերի 7, 1883(1883-10-07)[1]
Մահվան վայրԿոստանդնուպոլիս[1]
Քաղաքացիություն Օսմանյան կայսրություն
Ազգությունհայ
ԿրթությունՓարիզի համալսարան[1]
Մասնագիտությունհրապարակախոս, հասարակական գործիչ և լեզվաբան

Կենսագրություն խմբագրել

Սերովբե Թագվորյանը ծնվել է 1829 թվականին Կոստանդնուպոլիս քաղաքում։ Ավարտել է Սորբոնի համալսարանի բժշկագիտական ֆակուլտետը։ Կոստանդնուպոլսի Բարեգործական ընկերություն հայոցի հիմնադիրներից։ 1862 թվականին կազմակերպել է «Հայկ» կամ «Օրիոն» ընկերությունը, որը նյութական և բարոյական աջակցություն է ցուցաբերել Զեյթունի ապստամբներին։ Մշակել է զինված ապստամբության ծրագիր։ Կ. Պոլսում գտնվող Միքայել Նալբանդյանի միջոցով կապ է հաստատել ռուսական հեղափոխական դեմոկրատների և Իտալիայի ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ Ջ. Մաձինիի հետ։ Մասնակցել է «Սեր» մասոնական օթյակի հիմնադրմանը (1866) և գործունեությանը, որն Արևմտյան Հայաստանի ազատագրման համար պայքարող գաղտնի կազմակերպություն էր։ Թագվորյանը գրել է լեզվաբանական գրքույկ՝ «Փորձ լեզուագիտական մի դրութեան...» (1881), զարգացրել է արմատների առաջացման իր տեսությունը, որը հետագայում քննադատվել և մերժվել է[2][3]։

Մահացել է 1883 թվականի հուլիսի 10-ին Թուրքիայի Կոստանդնուպոլիս քաղաքում[4]։

Երկեր խմբագրել

  • Փորձ լեզուագիտական մի դրութեան յորում բովանդակի բացատրութիւն արմատոց այբուբենի տառից։ Պատշաճեալ հայերէն լեզուի, Թագվորյան Սերովբե Հովհաննեսի, Տփխիս, տպ. Յովհաննէս Մարտիրոսեանցի, 1881։
  • Թագվորյան Ս. Հ., «Փորձ լեզուագիտական մի դրութեան...», լեզվաբանական գրքույկ, 1881։
  • Ինչո՞ւ գյուղացին մտնում ե կոլլեկտիվ տնտեսության մեջ։ Թագվորյան Սերովբե Հովհաննես, Յերևան, Պետհրատի յերկրորդ տպարան Յերևանում, 1930։

Գրականություն խմբագրել

  • Հովհաննիսյան Ա. Գ., Նալբանդյանը և նրա ժամանակը, հ. 1. Երևան, 1955։
  • Աղայան Է. Բ., Հայ լեզվաբանության պատմություն, հ. 1. Երևան, 1958։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
  2. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։
  3. Հայկական համառոտ հանրագիտարան, 1995։ Հ. 2:
  4. «AV Production - Սերովբե Թագվորյան». avproduction.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 27-ին.
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերովբե Թագվորյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 115