Ռոնին (ճապ.՝ 浪人), ֆեոդալական Ճապոնիայում (1185–1868), «թափառող» կամ «թափառող մարդ»[1], սամուրայ էր, ով չուներ տեր կամ որոշ դեպքերում խզել էր բոլոր կապերը իր ընտանիքի կամ կլանի հետ։ Սամուրայը դառնում էր «ռոնին» իր տիրոջ մահից հետո կամ իր տիրոջ բարեհաճությունը կամ օրինական արտոնությունը կորցնելուց հետո[2]։

Ուկիյո-է ոճի վարպետ Ուտագավա Կունիյոշիի փայտե բլոկը, որը պատկերում է հանրահայտ ռոնին Միյամոտո Մուսաշիին
Յոշիտոշիի Ուկիյո-է փայտյա բլոկը, որը պատկերում է Օիշի Չիկարան՝ քառասունյոթ ռոնինից մեկին

Ժամանակակից ճապոներենում տերմինը սովորաբար օգտագործվում է գործազուրկ կամ միջնակարգ դպրոցն ավարտած աշխատողին բնութագրելու համար, ով դեռ չի ընդունվել համալսարան[3][4]։

Ստուգաբանություն

խմբագրել

Ռոնին բառը սովորաբար թարգմանվում է «թափառող»։ Սակայն, ըստ կանձիի, ռո (ճապ.՝ ) նշանակում է «ալիք» (ջրային) կամ «անզուսպ», մինչդեռ նին (ճապ.՝ ) նշանակում է «մարդ»։ Տերմինը ծագել է Նարա և Հեյան ժամանակաշրջաններում, երբ այն վերաբերում էր ճորտին, ով փախել կամ լքել էր իր տիրոջը։ Միջնադարում Ռոնինները պատկերվում էին որպես սամուրայների ստվերներ՝ առանց վարպետության և ոչ այնքան պատվաբեր կերպարով։ Այն շուտով սկսեց օգտագործվել այն սամուրայի համար, ով տեր չուներ (այստեղից էլ «ալիքի մարդ» տերմինը ցույց է տալիս նրան, ով սոցիալապես անմխիթար վիճակում է)[5]։

Կարգավիճակ

խմբագրել

Համաձայն Բուշիդոյի («Ռազմիկի օրենսգրքի»)՝ սամուրայը պետք է հարակիրի կատարեր (նաև՝ «սեպպուկու», «որովայնի կտրում», ծիսական ինքնասպանության ձև)՝ իր տիրոջ կորստից հետո[6][7]։ Նրանք, ովքեր նախընտրում էին չհարգել կոդը և չդիմել սեպպոկույի, մեծ ամոթանք էինք կրում։

Ինչպես բոլոր սամուրայները, ռոնինները նույնպես դայսյո էին կրում[8]։ Ռոնինները օգտագործում էին նաև մի շարք այլ զենքեր։ Ոմանք՝ հիմնականում աղքատները՝ բո (ձող) կամ ջո էին կրում, ոմանք՝ յումի (նետ)։

Հատկանշական ռոնիններ

խմբագրել
  • Քառասունյոթ Ռոնին[9]
  • Տակիզավա Բակին
  • Միյամոտո Մուսաշի
  • Սակամոտո Ռյոմա
  • Յամադա Նագամասա


Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «Rōnin, Japanese warrior». Encyclopædia Britannica. Վերցված է 2009-08-29-ին.
  2. Stephane Lun (2021). A Guide on Shinsengumi: the background and management.
  3. Akihiko Yonekawa. Beyond Polite Japanese. page 25. Kodansha 2001. 4-7700-2773-7
  4. 浪人 at Japanese-English dictionaries: プログレッシブ和英中辞典 Արխիվացված 2013-02-18 archive.today or ニューセンチュリー和英辞典 Արխիվացված 2013-02-19 archive.today
  5. Till, Barry (2005). The 47 Ronin: A Story of Samurai Loyalty and Courage (անգլերեն). Pomegranate. էջ 11. ISBN 978-0-7649-3209-0.
  6. Hubbard, Ben (2014-06-02). Samurai: Swords, Shoguns and Seppuku (անգլերեն). The History Press. ISBN 978-0-7509-5725-0.
  7. Rankin, Andrew (2012-11-20). Seppuku: A History of Samurai Suicide (անգլերեն). Kodansha USA. ISBN 978-1-56836-448-3.
  8. history, Kallie Szczepanski Kallie Szczepanski has a Ph D. in; College, Has Taught at the; U.S, high school level in both the; Korea. «What Was a Ronin in Feudal Japan?». ThoughtCo (անգլերեն). Վերցված է 2019-09-18-ին.
  9. Forbes, Andrew ; Henley, David (2012). Forty-Seven Ronin: Tsukioka Yoshitoshi Edition'David (2012). Forty-Seven Ronin: Utagawa Kuniyoshi Edition. Chiang Mai: Cognoscenti Books. Կաղապար:ASIN