Ռեֆերենտ խումբ

Ռեֆերենտ խումբ (անգլ.՝ to refer - հարաբերակցել, վերագրել), սոցիոլոգիայի և հոգեբանության հասկացություն՝ նշանակելու համար այնպիսի սոցիալական խումբը, որի արժեքներին, նորմերին և վարքի ոճին է հետևում այլ սոցիալական խմբի պատկանող անհատը։

Խմբի դասակարգում

Ռեֆերենտ խումբը արտացոլում է այն հանգամանքը, որ իր սոցիալական պատկանելության, դիրքի և արժեքի մասին անձի ունեցած պատկերացումները ոչ միշտ են համապատասխանում նրա օբյեկտիվ վիճակին և ազդում են անձի կողմից սոցիալական դերերի կատարման վրա։

Հետազոտություններից պարզվել է, որ որոշ կապիտալիստներ իրենց համարում են բանվոր, իսկ որոշ բանվորներ՝ ուրիշ սոցիալական խմբի՝ ընդհուպ մինչև կապիտալիստների, ներկայացուցիչներ։ Եվ սա դրսևորվում է աշխատանքում, կենցաղում, միջանձնային հարաբերություններում են։

Ծագում

Ռեֆերենտ խումբ հասկացությունը ծագել է ամերիկյան սոցիալական հոգեբանության մեջ 1930-ական թվականներին և ձևավորվել որպես հատուկ տեսություն, որն ուսումնասիրում է ռեֆերենտ խումբերի առաջացման պայմանները և գործոնները, տիպերը, դերը շեղվող վարքի և սոցիալական շերտավորման գոյացման, մի հասարակությունից մյուսը մշակութային ձևերի փոխներթափանցման ընթացքում։

ԽՍՀՄ-ում մշակված է հատուկ մեթոդիկա՝ ռեֆերենտաչափություն, որը փոքր խմբերում միջանձնային հարաբերությունները ուսումնասիրելիս լրացնում է սոցիոմեարիան։ Շնորհիվ ռեֆերենտ խումբի տեսության բացատրվում են բախումային սոցիալական պահանջների ներանձնացման հետ կապված մի շարք հոգեբանական շեղումներ։ Ռեֆերենտ խումբի հոմանիշներն են հարաբերակցման խումբ, չափանմուշային խումբ, հեղինակավոր խումբ հասկացությունները։

Գրականություն

• Андреева Г. М. Глава 11: Общие проблемы малой группы в социальной психологии // Социальная психология. — 5-е изд.. — М.: Аспект Пресс, 2008. — 362 с. — 3000 экз. — ISBN 9785756702743

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։