Ռամոն Ամայա Ամադոր
Ռամոն Ամայա Ամադոր (իսպ.՝ Ramón Amaya Amador,ապրիլի 29, 1916[1], Olanchito, Yoro Department, Հոնդուրաս - նոյեմբերի 24, 1966[1], Բրատիսլավա, Հունգարիայի թագավորություն), hոնդուրասցի արձակագիր, լրագրող, քաղաքական գործիչ, Հոնդուրասի կոմունիստական կուսակցության անդամ։
| Ռամոն Ամայա Ամադոր | |
|---|---|
| Ծնվել է | ապրիլի 29, 1916[1] |
| Ծննդավայր | Olanchito, Yoro Department, Հոնդուրաս |
| Մահացել է | նոյեմբերի 24, 1966[1] (50 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բրատիսլավա, Հունգարիայի թագավորություն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հոնդուրաս |
| Մասնագիտություն | լրագրող, գրող և հեղինակ |
Կենսագրություն
խմբագրելՌամոն Ամայա Ամադորը կրթություն է ստացել Լա Սեյբայում, աշխատել է Հոնդուրասի հյուսիսային ափին գտնվող բանանի պլանտացիաներում[2]։ Որպես արձակագիր իր նորաամուտը նշել է 1939 թվականին, 1941 թվականից զբաղվել է լրագրությամբ։ 1943 թվականի հոկտեմբերին նա Օլանսիտոյում հիմնել է «Alerta» շաբաթաթերթը։
1944 թվականին եղել է Հոնդուրասի կոմունիստների առաջնորդներից մեկը։ Քաղաքական հետապնդումներից խուսափելու համար թաքնվել է Գվատեմալայում, որտեղ համագործակցել է «Nuestro Diario» թերթի հետ և աջակցել Գվատեմալայի հեղափոխականների ձախակողմյան կառավարությանը՝ Յակոբո Արբենսային։ Մոտ 10 տարի աշխատել է գվատեմալական «Diario de Centro América», «El Popular Progresist»a և «Medioía» թերթերում։
Այս ժամանակահատվածում գրված նրա լավագույն աշխատությունը եղել է «Կանաչ բանտ» («Prisión verde») վեպը, որը երկար տարիներ արգելված է եղել Հոնդուրասում։ Վեպում հեղինակը նկարագրում է կյանքը հյուսիսային Հոնդուրասի բանանի պլանտացիաներում և այնտեղ աշխատողների գործադուլը։
1954 թվականի հունիսին Արբենցի կառավարության տապալումից հետո Ամադորը փախել է Արգենտինայի դեսպանատուն, այնուհետև քաղաքական ապաստան ստացել Արգենտինայում, որտեղ աշխատանքի է անցել հանրահայտ «Sarmient» թերթում։ 1957 թվականի մայիսին վերադարձել է Հոնդուրաս։
Աշխատել է «Խրոնիկա» («El Cronista») ամենօրյա բիզնես թերթում, Տեգուսիգալպայում հիմնադրել է «Vistazo» ամսագիրը։
Իշխանությունների ճնշմներից խուսափելու համար Հոնդուրասից տեղափոխվել է Պրահա, որտեղ աշխատանքի է անցել «Խաղաղություն և սոցիալիզմ» ամսագրում։
Նրա որդին՝ Կառլո Սամարա Ֆունը, տարիներ շարունակ աշխատել է հոր հետ[3]։
Ռամոն Ամայա Ամադորը մահացել է ավիավթարից, 1966 թվականին Բրատիսլավայում[4]։ 1977 թվականի սեպտեմբերին նրա աճյունը տեղափոխվել է Հոնդուրասի մայրաքաղաք Տեգուսիգալպա։
Նրա մահից քսանհինգ տարի անց նրա գրական աշխատությունները հռչակվել ազգային մշակութային հարստություն[5]։
Ընտրանի
խմբագրել- Prisión Verde (1945).[6]
- Amanecer (1947)
- El indio Sánchez (1948)
- Bajo el signo de la Paz (1952)
- Constructores (1958)
- El señor de la sierra (1957)
- Los brujos de Ilamatepeque (1958)
- Biografía de un machete (1959)
- Destacamento Rojo (1960)
- El camino de mayo (1963)
- Cipotes (1963)
- Con la misma herradura (1963)
- Jacinta Peralta (1964)
- Operación gorila (1965)
- Los rebeldes de la villa de San Miguel (1966)
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ «Ramón Amaya Amador». Արխիվացված է օրիգինալից 2023-02-27-ին. Վերցված է 2023-02-27-ին.
- ↑ Ramón Amaya Amador
- ↑ Aniversario de la muerte de Ramón Amaya Amador
- ↑ Obra inédita de Amaya Amador
- ↑ Ramón Amaya Amador, autor de la novela Prisión Verde.