Ջոն Դոե, գրական անուն, որն օգտագործել է 2016 թվականի Պանամական փաստաթղթերի արտահոսքի ժամանակ իրազեկիչը, ով Mossack Fonseca իրավաբանական ընկերությունից Süddeutsche Zeitung թերթին է փոխանցել 11,5 միլիոն փաստաթուղթ[1][2][3]։ 2016 թվականի մայիսի 5-ին Դոեն հրապարակեց հայտարարություն՝ «Հեղափոխությունը կթվայնացվի»[4]. Դոեն բացատրեց[Ն 1][5][6]}}, որ իրենք հրապարակել են ֆայլերը՝ ընդգծելու եկամուտների աճող անհավասարությունը և ֆինանսական կոռուպցիան ամբողջ աշխարհում։ Ազդարարն առաջարկել է օգնել դատախազներին իրենց գործերը կառուցելու համար՝ իրավական պաշտպանության պայմանով[5]։

Ջոն Դոե
մարդ Խմբագրել Wikidata
Սեռunknown value Խմբագրել Wikidata
ԱնձնանունՋոն Խմբագրել Wikidata
ԱզգանունDoe Խմբագրել Wikidata
Մասնագիտությունիրազեկիչ Խմբագրել Wikidata
Կոչվել է ի պատիվJohn Doe Խմբագրել Wikidata
Նշանակալից իրադարձությունՊանամայի փաստաթղթեր Խմբագրել Wikidata

Նախնական կապ Süddeutsche Zeitung-ի հետ

խմբագրել

2014 թվականին Դոեն կապ հաստատեց գերմանական Süddeutsche Zeitung թերթի թղթակից Բաստիան Օբերմայերի հետ՝ «Բարև։ Սա Ջոն Դոեն է։ Հետաքրքրվա՞ծ եք տվյալներով»։ Երբ Օբերմայերը դրական պատասխան տվեց, Դոեն շարունակեց՝ ասելով. «Կա մի քանի պայման։ Իմ կյանքին վտանգ է սպառնում։ Մենք կխոսենք միայն կոդավորված ֆայլերի շուրջ։ Ոչ մի հանդիպում, երբևէ»։ Երբ Օբերմայերը Դոեյին հարցրեց, թե ինչու են նրանք արտահոսում տվյալները, Դոեն պատասխանեց, որ նրանք ձգտում էին «հրապարակել այդ հանցագործությունները»։ Այնուհետև Դոեն փոխանցել է մոտ 11,5 միլիոն փաստաթուղթ պանամական Mossack Fonseca[7] իրավաբանական ընկերության գրառումներից։ Երբ տվյալներն ի վերջո հրապարակվեցին հանրությանը, այն հայտնի դարձավ որպես Պանամայի փաստաթղթեր։

Հեղափոխությունը կթվայնացվի

խմբագրել

Դոեն Süddeutsche Zeitung-ի միջոցով 2016թ. մայիսի 5-ին հայտարարություն է տարածել՝ բացատրելով ֆայլերի հսկայական շտեմարանը հրապարակելու դրդապատճառը[8]։

Հայտարարության մեջ, որը վերնագրված է «Հեղափոխությունը կթվայնացվի» վերնագրով, Դոեն նշում է աճող համաշխարհային եկամուտների անհավասարությունը և կոռուպցիան, որը իբր թույլ է տվել Mossack Fonseca-ն՝ որպես փաստաթղթերի հրապարակման դրդապատճառ։ Դոեն նաև ասաց, որ թերթերը ցույց են տալիս օֆշորային ընկերություններ ստեղծող արդյունաբերության կողմից իրականացվող անարդարությունները և մեղադրում են կառավարություններին օֆշորային ապաստարանների մեծացման համար՝ ասելով, որ նրանք հրապարակել են փաստաթղթերը «ուղղակի այն պատճառով, որ ես բավականաչափ հասկացել եմ դրանց բովանդակությունը՝ հասկանալու նրանց նկարագրած անարդարությունների մասշտաբը։ «Դոեն հավելել է, որ իրենք երբեք չեն աշխատել որևէ կառավարության կամ հետախուզական գործակալության համար և պատրաստակամություն են հայտնել օգնել դատախազներին։ Այն բանից հետո, երբ Süddeutsche Zeitung-ը ստուգեց, որ դա Panama Papers-ի աղբյուրից է, Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումը (ICIJ) իր կայքում տեղադրեց ամբողջական գրավոր հայտարարությունը[6][9]։

Նշումներ

խմբագրել
  1. «Նրանք» առարկայական դերանունն օգտագործվում է որպես Դոի սեռը հանրությանը հայտնի չէ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Levy, Megan (2016 թ․ ապրիլի 6). «'Interested in data?': Panama Papers leak began with message from 'John Doe'». Sydney Morning Herald. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 6-ին.
  2. International Consortium of Investigative Journalists; Elise Worthington (2016 թ․ ապրիլի 5). «Panama Papers: Why 'John Doe' risked their life for the Mossack Fonseca leak». ABC News. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 6-ին.
  3. Hines, Nicho (2016 թ․ ապրիլի 4). «Panama Papers Leaker: 'I Want to Make These Crimes Public'». The Daily Beast. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 6-ին.
  4. «Panama Papers Source Offers Documents To Governments, Hints At More To Come». 2016 թ․ մայիսի 6. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 12-ին.
  5. 5,0 5,1 «Panama Papers Source Offers to Aid Inquiries if Exempt From Punishment». The New York Times. 2016 թ․ մայիսի 6. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 8-ին.
  6. 6,0 6,1 «Panama Papers: Source breaks silence on Mossack Fonseca leaks». BBC News. 2016 թ․ մայիսի 6. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 6-ին.
  7. Farhi, Paul (2016 թ․ ապրիլի 7). «'Hello. This is John Doe': The mysterious message that launched the Panama Papers». Washington Post. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 7-ին.
  8. Franco, Arnulfo (2016 թ․ մայիսի 6). «John Doe, mysterious whistleblower behind Panama Papers, finally speaks». The Miami Herald. Associated Press. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 7-ին.
  9. «Panama Papers Source Offers Documents To Governments, Hints At More To Come». ICIJ. 2016 թ․ մայիսի 6. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 8-ին.