Շչորս Դավթյան

բանաստեղծ, պատմաբան, լրագրող, պետական-հասարակական գործիչ
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Դավթյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Շչորս Բագրատի Դավթյան (մարտի 12, 1938(1938-03-12), Վաղարշապատ, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - մայիսի 26, 2016(2016-05-26))[1], բանաստեղծ, պատմաբան, լրագրող, պետական-հասարակական գործիչ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, «Խորհրդային Հայաստան» թերթի գլխավոր խմբագիր, ՀԽՍՀ 10 և 11-րդ գումարումների ԳԽ պատգամավոր, «Հայրենի տուն» թերթի գլխավոր խմբագիր, «Համո Սահյան գիտամշակութային կենտրոն» հասարակական կազմակերպության նախագահ։

Շչորս Բագրատի Դավթյան
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 12, 1938(1938-03-12)
ԾննդավայրՎաղարշապատ, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էմայիսի 26, 2016(2016-05-26) (78 տարեկան)
ՔաղաքացիությունԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄՀայաստան Հայաստան
ԱզգությունՀայ
ԿրթությունԵրևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների դոկտոր
Մասնագիտությունբանաստեղծ, պատմաբան և լրագրող
Պարգևներ և
մրցանակներ
Մովսես Խորենացու մեդալ և «Մարշալ Բաղրամյան» մեդալ
ԵրեխաներԿարեն Դավթյան, Հովիկ Դավթյան, Տիգրան Դավթյան

Կենսագրություն խմբագրել

Շչորս Դավթյանը ծնվել է 1938 թվականի մարտի 12-ին Էջմիածնում, զինվորականի ընտանիքում։ Նրա ծնողները Գորիսի Արեգունի (Ազատաշեն) գյուղից են եղել։ Հայրը՝ Բագրատ Դավթյանը մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ Պատերազմն ավարտելուց հետո հորը նշանակում են Սիսիանի զինկոմիսար, և նրանք տեղափոխվում են Սիսիան։ Ընտանիքում եղել են հինգ երեխա։ Ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրության ֆակուլտետը և նշանակվել Սիսիանի կոմերիտմիության շրջկոմի առաջին քարտուղար։ Այնուհետև տեղափոխվում է Սիսիանի «Որոտան» թերթ և աշխատում խմբագրի տեղակալ, իսկ հետո նշանակվում է խմբագիր[2]։ 1988-1991 թվականներին եղել է «Խորհրդային Հայաստան» թերթի գլխավոր խմբագիրը։ 1980-1995 թվականներին եղել է Հայաստանի գերագույն խորհրդի պատգամավոր։ Շչորս Դավթյանի նախաձեռնությամբ 2004 թվականին ստեղծվել է «Համո Սահյան գիտամշակութային կենտրոն» հասարակական կազմակերպությունը[2][3]։ Խմբագրել, կազմել և հրատարակել է Համո Սահյանի «Ինձ բացակա չդնեք» բանաստեղծությունների ժողովածուն (1999, 2003, 2005, 2014)[4], «Համո Սահյան. բանաստեղծը, մտածողը, մարդը» (2001)[5], «Համո Սահյան. գրչի, խոսքի, խղճի կշիռը» (2003) գրքերը, «Համո Սահյան. 60 և մեկ հայրեն» պատկերագիրքը (2003), «Համո Սահյան. Դաղձի ծաղիկ» ժողովածուն (2006), «Համո Սահյան. Արցունքով լվացված սերեր» (2007), «Ակսել Բակունց. Մթնաձոր-Կյորես» (2007), Համո Սահյանի, Եղիշե Չարենցի և Սայաթ-Նովայի պատկերազարդ քառյակներ, Դանիել Վարուժանի «Հարճը» (2007), «Աշոտ Սաթյան-100» (2007)[6], ինչպես նաև պատկերազարդ օրացույցներ։

Պարգևներ խմբագրել

Աշխատություններ խմբագրել

  • «Սյունյաց ազնվաշնորհ տիկնայք» 1996
  • «Շուշի-ողբերգական ճակատագրի քաղաքը» 1997
  • «Սիսիանի բնակավայրերի պատմությունը» 1997
  • «Ականավոր սյունեցիներ» 1998
  • «Աշնան արահետ» (Բանաստեղծություններ) 2000
  • «Ականավոր սյունեցիներ»2001
  • «Մովսես Գ Ամենայն հայոց կաթողիկոս» 2001
  • «Վարպետ Անդրանիկ» 2001
  • «Համո Սահյան բանաստեղծի հավատամքը» 2004
  • «Մարզպան Վասակը պատմիչների (և ոչ միայն նրանց) դատաստանի առջև» 2004
  • «Լոր. հնամենի գյուղ, 100-ամյա դպրոց» 2005
  • «Աշոտ Սաթյան»։ Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ 2007
  • «Համո Սահյան. կյանքը և գործը» 2007[8]

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Կյանքից հեռացել է Շչորս Դավթյանը». Առավոտ - Նորություններ Հայաստանից. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.
  2. 2,0 2,1 «ՇՉՈՐՍ ԴԱՎԹՅԱՆ. «...Ամեն հայի մեջ մի տող Սահյան ապրեցնենք» | Սյունյաց երկիր». syuniacyerkir.am. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.
  3. https://www.azdarar.am/announcments/cat/45/00065636/
  4. Ընկերներն երբեք չեն պատրաստվում Համո Սահյանին բացակա դնել
  5. ՍԱՀՅԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐ ՇՐՋԱՆԸ / ՄԵԼՍ ՍԱՆԹՈՅԱՆ
  6. Աշոտ Սաթյան։ Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ
  7. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՀՐԱՄԱՆԱԳԻՐԸ Հայաստանի Հանրապետության շքանշանով և մեդալներով պարգևատրելու մասին
  8. haygirk.nla.am
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շչորս Դավթյան» հոդվածին։