Մաթեմատիկայում Շուռիի անհավասարումը, որն անվանվել է ի պատիվ հրեա մաթեմատիկոս Եսա Շուռի, պնդում է, որ բոլոր x, y, z և t > 0 ոչ բացասական իրական թվերի համար ճիշտ է

անհավասարումը, այն և միայն այն դեպքում, երբ x = y = z կամ դրանցից երկուսը հավասար են, իսկ մյուսը հավասար է զրոյի։ Երբ t-ն զույգ դրական ամբողջ թիվ է, անհավասարումը ճիշտ է բոլոր իրական x, y և z թվերի համար։

Երբ , ստացվում է հայտնի մասնավոր դեպք.

Ապացույց խմբագրել

Քանի որ անհավասարումը սիմետրկ է   նկատմամբ, կարող ենք ենթադրել, որ  ։ Որից հետո

 

անհավասարումը ակնհայտ ճիշտ է, քանի որ անհավասարման ձախ կողմի յուրաքանչյուր անդամ ոչ բացասական է։

Ընդհանրացում խմբագրել

Շուռի անվասարման ընդհանրացումը հետևյալն է.

Ենթադրենք տրված է   և   դրական իրական թվերը։ Եթե   և   եռյակները նմանապես դասավորված են, ապա ճիշտ է հետևյալ անհավասարումը.

 ։

2007 թվականին ռումինիացի մաթեմատիկոս Վալենտին Վորնիկուն ցույց է տվել, որ գոյություն ունի անհավասարման ավելի ընդհանրացված տարբերակ.

Ենթադրենք  , որտեղ  , և կամ  , կամ  ։ Եթե   և  -ը ուռուցիկ է կամ մոնոտոն, ապա

 ։

Այս անհավասարման մեջ x = a, y = b, z = c, k = 1, ƒ(m) = mr տեղադրելով ստանում ենք Շուռիի անհավասարումը[1]։

Շուռիի անհավասարման նման անվասարում տեղի ունի հինգ փոփոխականի համար։ Ենթադրենք  , այնպես որ   և  , ապա[2]

 ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Vornicu, Valentin; Olimpiada de Matematica... de la provocare la experienta; GIL Publishing House; Zalau, Romania.
  2. Finta, Béla (2015). «A Schur Type Inequality for Five Variables». Procedia Technology. 19: 799–801. doi:10.1016/j.protcy.2015.02.114.