Նիկիայի Ա տիեզերական ժողով

Նիկիայի Ա տիեզերական ժողով, 325 թ. Կոստանդիանոս Ա Մեծի կողմից Նիկիա քաղաքում հրավիրված քրիստոնյա եկեղեցու վարդապետների ժողով։ Իր որոշումների ավանդական քրիստոնյա եկեղեցիների կողմից ընդունման շնորհիվ ճանաչվել է տիեզերական։ Ժողովին մասնակցել է 318 եպիսկոպոսներ, այդ թվում Հայաստանից՝ Գրիգոր Լուսավորչի որդի Արիստակեսը։

  • Ժողովը դատապարտում է Արիոսի վարդապետությունը՝ հայտարարելով այն հերետիկոսություն։
  • Ժողովը մշակում է դավանաբանական բանաձև, որը հայտնի է Նիկիական հանգանակ անունով։
  • Ժողովն ամրագրում է ժամանակի միակ առաջնային Կաթողիկոսական աթոռի` Վաղարշապատի աթոռի գերակայությունը այլ աթոռների նկատմամբ։
  • Ժողովը ֆիքսում է Զատիկը տոնելու ժամանակը՝ գարնանային արևահավասարից անցած առաջին լիալուսնից հետո ընկած առաջին կիրակին։

Ըստ ավանդության Արիստակեսը բերում է Նիկիական ժողովի որոշումները Հայաստան և ներկայացնում դրանք Գրիգոր Լուսավորչին, որը դրանք ներմուծում է Հայ եկեղեցու դավանաբանության և ծիսակարգի մեջ։