Նատյուրմորտ վարագույրով
«Նատյուրմորտ վարագույրով», Պոլ Սեզանի նկարը, որը ներկայում ընդգրկված է Էրմիտաժի հավաքածուում։
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Պոլ Սեզան |
| տարի | մոտ 1898 |
| բարձրություն | 55 սանտիմետր[1] |
| լայնություն | 74,5 սանտիմետր[1] |
| ստեղծման վայր | Ֆրանսիա[1] |
| ժանր | նատյուրմորտ |
| նյութ | յուղաներկ[1] և կտավ[1] |
| գտնվում է | Պետական Էրմիտաժ[1] |
| հավաքածու | Պետական Էրմիտաժ[1] |
| սեփականատեր | Իվան Մորոզով |
| կայք | |
Ծանոթագրություններ | |
Այս նկարում Սեզանը պատկերել է բուսական զարդանախշով գործվածք, ծաղիկներով նկարազարդված սպիտակ սափոր, երկու ափսեների վրա խնձորներ և նարինջներ, ճմրթված բաց գույնի սփռոց և ճմրթված կիսաթափանցիկ անձեռոցիկ... Սեղանը թվում է ուռուցիկ և մի կողմից բարձրացված։ Արվեստաբան Ա. Դուբեշկոն նշում է. «Սեզանը միտումնավոր է նման խախտում թույլ տալիս հեռանկարում՝ որպես սովորական ակադեմիական նատյուրմորտից հրաժարվելու նշան, որտեղ բոլոր առարկաները դիտարկվում են մեկ անկյան տակ»[2]։ Էրմիտաժի աշխատակիցները նշում են, որ «միևնույն ժամանակ նկարում գերիշխում է ձևերի և գույների հավասարակշռությունը, ինչը ստեղծում է այս նյութական աշխարհի ամբողջականության և կայունության տպավորություն»[3]։
Պետական էրմիտաժի արևմտաեվրոպական կերպարվեստի բաժնի գլխավոր գիտաշխատող, արվեստի պատմության դոկտոր Ալբերտ Կոստենևիչը, 19-20-րդ դարի սկզբի ֆրանսիական արվեստին նվիրված իր էսսեում նկարագրելով նկարը, նշել է.
Ծավալի զգացողություն ստեղծելու համար Սեզանը չի ավելացնում ոչ սև, ոչ սպիտակ։ Օգտագործելով իմպրեսիոնիստների զենքը՝ մաքուր գույնը, բայց այն յուրովի օգտագործելով՝ նա կառուցում է նարնջի ձև՝ հաջորդաբար դասավորելով դեղին, նարնջագույն, կարմիր, մանուշակագույն վրձնահարվածներն այնպիսի հերթականությամբ, որ դրանց համադրությունից ծնվի գունդ, որը չի ծառայում որպես ինչ-որ առանձին նարնջի կրկնություն, այլ դառնում է գեղանկարչական մատերիայի թանկարժեք թանձրուկ։
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Для создания ощущения объёма Сезанн не прибавляет ни чёрного, ни белил. Пользуясь оружием импрессионистов — чистым цветом, — но пользуясь им по-своему, он строит форму апельсина, последовательно располагая жёлтые, оранжевые, красные, фиолетовые мазки в таком порядке, чтобы из их совокупности рождался шар, который не служит сколком, повторением какого-то отдельного апельсина, а становится драгоценным сгустком живописной материи[4].
Նկարը ձեռք է բերել մոսկովյան վաճառական և կոլեկցիոներ Իվան Մորոզովը։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո նրա հավաքածուն ազգայնացվել է, և այս նկարը, ի թիվս այլոց, հայտնվել է Նոր արևմտյան արվեստի պետական թանգարանում, իսկ 1948 թվայանին թանգարանի լուծարումից հետո այն փոխանցվել է Պետական էրմիտաժին։ 2014 թվականի վերջից ցուցադրվում է Գլխավոր շտաբի շենքում (դահլիճ 410)՝ Սերգեյ Շչուկինի և Մորոզով եղբայրների հիշատակին նվիրված պատկերասրահում[5]։
Բառնսի հիմնադրամի թանգարանում (Փենսիլվանիա, ԱՄՆ) պահվում է 1892-1894 թվականներով թվագրվող «Նատյուրմորտ վարագույրով» անավարտ էտյուդը, որից երևում է, որ նկարի վերջնական տարբերակը ենթարկվել է փոփոխությունների սկզբնական մտահղացման համեմատ[6]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 https://www.hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/01.+Paintings/28722/
- ↑ Дубешко А. (авт.-сост.) Импрессионизм. 100 шедевров. — М.: Эксмо, 2015. — С. 62.
- ↑ «Государственный Эрмитаж. — Поль Сезанн «Натюрморт с драпировкой»». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 23-ին.
- ↑ Костеневич А. Г. Французское искусство XIX — начала XX веков в Эрмитаже. Очерк-путеводитель. Л.: Искусство, 1984. — С. 129.
- ↑ «Государственный Эрмитаж. — Здание Главного Штаба. — Зал Поля Сезанна». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 23-ին.
- ↑ «Paul Cézanne «Nature morte»». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 15-ին.