Նահանգապետի տուն (Վիբորգ)

Նահանգապետի տուն (ռուս.՝ Дом губернатора), վարչական շենք Վիբորգի պատմական կենտրոնում (Կրեպոստնայա փողոց 35), որը 1895-1897 թվականներին կառուցվել է ճարտարապետ Յոհան Յակոբ Արենբերգի (1847-1914) կողմից[2]։

Նահանգապետի տուն
Տեսակշենք և ճարտարապետական հուշարձան
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունՎիբորգ
Ճարտարապետական ոճնեոռենեսանս
Մասն էԿրեպոստնայա փողոց և Category:Sovetskaya Street (Tuomiokirkonkatu) in Vyborg?
Հիմնադրված է1895
ՃարտարապետՅոհան Յակոբ Արենբերգ
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1]
Քարտեզ
Քարտեզ

Նկարագիր խմբագրել

Վիբորգի նահանգապետի երկհարկանի նստավայրը կառուցված է նեոռենեսանս ոճով, ինչպես և այսպես կոչված «Արենբերգի թաղամասի» մնացած շենքերի մեծ մասը, որոնք համարվում են 16-րդ դարի իտալացի ճարտարապետների բարեհաջող ընդօրինակումներ (նահանգային վարչության տունը, ռեալական լիցեյի և դասական լիցեյի, ինչպես նաև Վիբորգի փոստատան շենքերը)։ Հետազոտողները նշում են առանձին տարրերի ցայտուն նկարազարդումները բավականին զուսպ հարդարանքով։ Ճակատը զարդարված է իոնիական սյուներով, իսկ առաջին հարկը շարված է կոպտատաշ քարով և հատակի ժանգոտմամբ։ Երկրորդ հարկի մեծ մասը զբաղեցնում է նիստերի դահլիճը բարձր կիսաշրջանաձև պատուհաններով։

 

Պատմություն խմբագրել

19-րդ դարի վերջում Եղջյուրավոր բերդի ամրությունները ապամոնտաժվեցին և նահանգային ճարտարապետ Յակոբ Արենբերգը նպատակադրվեց կազմակերպել նոր գլխավոր կենտրոնի կառուցումը, հիմնականում Լութերական եկեղեցու շուրջը։ Արենբերգի նախագծած հասարակական շենքերի թաղամասն ընդգրկում էր վարչական գրասենյակներ և ուսումնական հաստատություններ։ Նահանգապետերից 1897-1940 թվականներին մշտապես նստավայրում բնակվող ամենահայտնի պետական գործիչը Լաուրի Ռելանդերն էր, որը Ֆինլանդիայի նախագահ ընտրվելուց առաջ զբաղեցրել էր նահանգապետի պաշտոնը։

Խորհրդա-ֆիննական պատերազների (1939-1944) արդյունքում Վիբորգի նահանգը լուծարվեց, նահանգապետի նստավայրում տեղակայվեցին քաղաքի խորհրդային և կուսակցական մարմինները։ Հետպատերազմյան նորոգման ընթացքում կորան Վիբորգի զինանշանը և տանիքի վերևում գտնվող Վիբորգի նահանգի զինանշանը։ 1952 թվականից շենքը դարձավ Քաղաքական լուսավորության տուն, այնտեղ տեղակայվեցին Մարքսիզմ-լենինիզմի համալսարանը և ԽՄԿԿ քաղաքային կոմիտեի գրադարանը։ Գլխավոր դահլիճում անցկացվում են Վիբորգի ժողովրդական պատգամավորների քաղաքային խորհրդի նիստերը։ 1990 թվականից շենքը զբաղեցնում է Լենինգրադի մարզի Վիբորգսկի շրջանի պատգամավորների քաղաքային խորհուրդը։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Решение Исполкома Ленинградского областного совета народных депутатов № 402 от 16.09.1985
  2. Дом губернатора // Ристикиви: Частный архив Карельского перешейка

Գրականություն խմբագրել

  • Кепп Е. Е. Выборг. Художественные достопримечательности / Ред. О. В. Казаков. — Выборг: Фантакт, 1992. — 200 с.
  • Максимович М.Я. Путеводитель по Выборгу. — СПб.: «Центр сохранения культурного наследия», 2014. — 96 с.
  • Неувонен П., Пёюхья Т., Мустонен Т. Выборг. Архитектурный путеводитель / Пер. Л. Кудрявцевой. — 2-е изд. — Выборг: СН, 2008. — 160 с. — ISBN 5-900096-06-8.