Մոբի Դիք (Հռենոս)
Մոբի Դիք (Հռենոս) (անգլ.՝ Moby Dick), բելուգա կամ սպիտակ դելֆին, որը 1966 թվականին սեսացիայի պատճառ է դարձել Ստորին Հռենոսում, այնուհետև` ամբողջ Գերմանիայում և Նիդեռլանդներում[1]։ Այն կոչվել է Հերման Մելվիլի վեպի դելֆինի` Մոբի Դիքի անունով։
1966 թվականի մայիսի 18-ին Դույսբուրգի մերձակայքում գտնվող Հռենոսի մի քանի նավարկողներ ջրային ոստիկանությանը հայտնել են Հռենոսում սպիտակ դելֆինի մասին։ Պաշտոնյաները չեն հավատացել և նավաստիներին ստիպել են արյան ալկոհոլի թեստ հանձնել, որի արդյունքը բացասական էր։ Իրականում այնտեղ իսկապես կար 4 մետր երկարությամբ և 3,500-ֆունտ սպիտակ դելֆին, որը լողում էր Հռենոսում, օվկիանոսից 300 կիլոմետր հեռավորության վրա և հազարավոր կիլոմետրեր հեռու բելուգայի բնական միջավայրից արկտիկական ջրերում[1][2]։
Մոբի Դիքը, ինչպես հետագայում ենթադրվել է, հավանաբար գերեվարվել էր Կանադայի արևելյան ափին, տեղափոխվել բեռնատար և ուղարկվել Անգլիայի կենդանաբանական այգի։ Տեղ հասնելուց կարճ ժամանակ անց Անգլիական ջրանցքում փոթորիկը նետել է կոնտեյները Մոբիի հետ, որն անհետացել է, մինչ ամիսներ անց հայտնվել էր Հռենոս գետում[1]։
Դուիսբուրգ կենդանաբանական այգու տնօրեն Վոլֆգանգ Ջևալթը փորձել է հնազանդեցնել անսովոր հյուրին Հռենոս գետում ցանցերով և հանգստացնող տեգերով։ Սա հանգեցրել է ժողովրդի զանգվածային բողոքներին և Նիդեռլանդներում պաշտոնական բողոքի ցույցերին, ուստի նրանք ստիպված են եղել հրաժարվել այդ մտքից։
Սկզբում Մոբի Դիքը նորից լողացել է դեպի ծով, բայց կանգ է առել ամբարտակի առջև, որը բացվել է հատուկ նրա համար, և նորից լողացել է Հռենոսով՝ մինչև Բոն։ Մի անգամ նա վերադարձել է և նկատելի է եղել երեք օր անց՝ հունիսի 16-ին, ժամը 18:42-ին, վերջին անգամ Հոլանդիայի Հուկից բաց օվկիանոս հասնելուց հետո[1]։
_-_geo.hlipp.de_-_40318.jpg)
Դիտորդները նշում են, որ սովորական սպիտակ կետի մաշկին ավելացել էին խորդուբորդ մուգ բծեր, ըստ երևույթին փոփոխությունը տեղի էր ունեցել Հռենոս գետի աղտոտված ջրերի պատճառով[3]։ Հռենոսն արդարացիորեն բնութագրվում էր որպես կոյուղի, քանի որ քաղաքներից և քիմիական գործարաններից կեղտաջրերը մեծ մասամբ թափվում էին առանց զտման։ Կարծիք կա, որ Մոբի Դիքի հայտնվելը Հռենոսում և աղտոտված ջրի ազդեցությունը կետի վրա Գերմանիայում բնապահպանական շարժման սկիզբն էր[3]։ Փաստորեն, մոտավորապես 1966 թվականին Գերմանիայում ընդունվել են շրջակա միջավայրի պահպանության առաջին արդյունավետ օրենքները։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 J. W. Mohnhaupt (2019). The Zookeepers' War: An Incredible True Story from the Cold War. Simon & Schuster. էջ 127-136. ISBN 978-1501188497.
- ↑ «: Tran und Tränen». Der Spiegel. Vol. 23. 1966 թ․ մայիսի 30. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 29-ին.
- ↑ 3,0 3,1 «The Whale that Started the Green Movement». mentalfloss.com (անգլերեն). 2015 թ․ հուլիսի 10. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 29-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- BR Kalenderblatt: "Moby Dick" im Rhein gesichtet(չաշխատող հղում), program on the German radio station BR, accessed 8 July 2009.
- WDR Stichtag: Der Moby Dick vom Rhein, program on the German radio station WDR, accessed 8 July 2009.
- Die Reise des weißen Wals von Isabelle Schaub, Klappenbroschur, 166 Seiten, 2019 ISBN 978-3-943767-87-2 https://www.klakverlag.de/produkt/die-reise-des-weissen-wals/