Մաքսիմ Մուրադյան

հայ մաթեմատիկոս
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մուրադյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Մաքսիմ Հրաչի Մուրադյան (նոյեմբերի 4, 1950(1950-11-04), Ձորակապ, Աղինի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ մաթեմատիկոս[1]։ Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1998), պրոֆեսոր (1999):

Մաքսիմ Մուրադյան
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 4, 1950(1950-11-04) (73 տարեկան)
ԾննդավայրՁորակապ, Աղինի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունԵրևանի պետական համալսարան (1972)
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1998)
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս
ԱշխատավայրՀայաստանի Պետական Տնտեսագիտական Համալսարան

Կենսագրություն խմբագրել

Մաքսիմ Մուրադյանը ծնվել է 1950 թվականի նոյեմբերի 4-ին, Ձորակապ (ՀՀ Շիրակի մարզ) գյուղում ուսուցիչի ընտանիքում։ 1967 թվականին ավարտելով Մարալիկի միջնակարգ դպրոցը, ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի Մեխ-մաթ ֆակուլտետը, որն ավարտել է է 1972  թվականին։ 1972-1973 թվականներին աշխատել է Երևանի մաթեմատիկական մեքենաների գիտահետազոտական ինստիտուտում որպես ինժեներ։ 1974-1982 թվականներին, ասպիրանտուրային զուգահեռ աշխատել է Հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտում  որպես դասախոս։ 1982 թվականին ընտրվել է Երևանի ժողտնտեսության ինստիտուտի (այժմ` Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարան) դոցենտի, իսկ 1999 թվականին՝ պրոֆեսորի պաշտոնում։ 1980-2013 թվականներին համատեղության կարգով աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիկայի կիրառական պրոբլեմների ինստիտուտում, Բյուրականի աստղադիտարանում, Մաթեմատիկայի ինստիտուտում։ 1981 թվականին Բելառուսի պետական համալսարանում պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն «Краевые задачи для некоторых систем линейных обыкновенных дифференциальных уравнений и нелинейные матричные уравнения» թեմայով, 1998 թվականին Բելառուսի պետական համալսարանում պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն «Прямые и обратные задачи для линейных дифференциальных уравнений переноса» թեմայով. Դասիչ՝ 01.01.02:

Աշխատանքները վերաբերում են սովորական դիֆերենցիալ հավասարումների համար եզրային խնդիրների, ինտեգրալ հավասարումների, Ռիկատիի մատրիցային և օպերատորային հավասարումների , ճառագայթման տեղափոխման մաթեմատիկական մոդելների ուսումնասիրությանը ։ Մշակել է տեղափոխման տեսության ուղիղ և հակադարձ խնդիրների լուծման մի շարք վերլուծական և թվային մեթոդներ։ Առաջարկել է արդյունավետ մեթոդներ պարբերական միջավայրում նեյտրոնների և այլ մասնիկների անցման և անդրադարձման օպերատորները հաշվարկելու համար։

Հեղինակ է տնտեսագետների համար բարձրագույն մաթեմատիկայի  դասագրքերի և ուսումնական ձեռնարկների։

Դասագրքեր և ուսումնական ձեռնարկներ (երաշխավորված ՀՀ գիտության և կրթության նախարարության կողմից) խմբագրել

  • Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար։ Դասագիրք ՀՀ բուհերի համար։ Մ. Հ. Մուրադյան, Երևան, «Տնտեսագետ», 2019 , 464 էջ։
  • Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար։ Անալիտիկ երկրաչափություն և գծային հանրահաշիվ։ Ուսումնական ձեռնարկ / Մ. Հ. Մուրադյան, Երևան, «Տնտեսագետ»,  2007[2], 204 էջ։
  • Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար։ (Մաթեմատիկական անալիզ)։ Ուսումնական ձեռնարկ / Մ. Հ. Մուրադյան, Երևան, «Էդիթ Պրինտ», 2005[3], 620 էջ։
  • Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար։ Շատ փոփոխականի ֆունկցիաներ։ Ուսումնական ձեռնարկ բուհերի տնտեսագիտության մասնագետների համար / Մուրադյան Մաքսիմ Հրաչի, Երևան, «Տնտեսագետ», 2002[4], 282 էջ։

Գիտական հետաքրքրություններ խմբագրել

  • Դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հավասարումներ, մաթեմատիկական ֆիզիկա
  • Ճառագայթման տեղափոխման մաթեմատիկական մոդելները աստղաֆիզիկայում
  • Նեյտրոնների և այլ մասնիկների անցման և անդրադարձման մոդելները զանազան միջավայրերում
  • Մաթեմատիկական մոդելները տնտեսագիտության  մեջ
  • Մոտավոր հաշվի մեթոդները
  • Բարձրագույն մաթեմատիկայի դասավանդման հիմնախնդիրները

Գիտական հրապարակումներ խմբագրել

Ունի 70-ից ավելի գիտական և մեթոդական աշխատանքներ տարբեր երկրների գիտական հեղինակավոր ամսագրերում և ժողովածուներում։

  • Об эффективной реализации одной модели переноса в периодически-слоистических структурах. Журнал вычислительной математики и мате-матической физики, том 58,     № 5,  2018, РАН,  Москва.1021 [5]./Efficient Implementation of a Transport Model in Periodic Layered Structures.    Computational Mathematics and Mathematical Physics, 2018, Vol. 58, No. 6, pp. 967–975. Pleiades Publishing, Ltd., 2018[6].
  • К  определению операторов отражения и пропускания излучения в плоским слое. Журнал вычислительной матема-тики и математической физики, том 54, № 3, 2014, РАН,Москва [7].
  • Determination of radiation reflection and transmission operators in a slab Computational Mathematics and Mathematical Physics, Vol. 54, issue 3, Springer, 2014[8].
  • О единственности ограниченного решения задачи переноса излучения. Дифференциальные уравнения, N 5, том 54,  2007г.
  • On the Uniqueness of a Bounded Solution of the Radiation Transport Problem. Differential Equations, May,2007 , Issue 5.[9]
  • Об одном классе матричных уравнений Риккати. Актуальные проблемы математики, Минск, 2008г. стр.133-140.
  • Проблема Милна для периодической сред. Дифференциальные уравнения. Журнал Росс.Акад.Наук, т. 40, N8, 2004г.
  • The Milne Problem for a Periodic Medium. Differential Equations, August 2004, Volume 40, Issue 8[9].
  • On Ambartsumian Equation and its Applications. Доклады НАН Армении Т.98, N3, 1998.(Yengibarian N.B. Khachatrian A.KH.)
  • Прямые и обратные задачи для линейных дифференциальных уравнений переноса узлучения. Becцi  НАН  Беларуси. Сер. Фiз-мат. навук, 1998, N 3.
  • Прямые и обратные задачи для линейных дифференциальных уравнений переноса. Автореф. диссер. доктора физ.мат.наук 01.01.02. Минск, Бел. Гос.университет, 1998.
  • Аналитическое решение задачи переноса излучения в периодической среде. Ж.вычисл. матем. и матем физики,  N6, 1997. /Analytical solution of the radiation-transfer problem in a periodic medium”,Comput. Math. Math. Phys., 37:7 (1997).
  • Об ограниченных решениях одного класса матричных уравнений Риккати. Изв.АН Армении, Математика, т. 32, N1, 1997. (Мурадян А.Г)
  • Построение общего решения линейного уравнения переноса для периодической среды. Дифференциальные уравнения”, т.31, N5, 1995./Construction of a general solution to a linear transport equation for a periodic medium, Differential Equations, 1995.Volume 31, Number 5[10].
  • Direct and Inverse Problems of Radiative Transfer. Астрофизика, т.38, вып.4, 1995. (Енгибарян Н.Б.).
  • О решении одной задачи теории переноса. Ж. вычисл. матем. и матем. физики, N2, 1993. /On the solution of a problem of transport theory,  Comput. Math. Math. Phys., 33:2 (1993).
  • Construction of a Positive Eigenfunction of One Convolution – Type Integral Eguation. J.of Integral Eguation and Mathematical Physics. Vol.1, N 1, 1992. (Енгибарян Н.Б.).
  • Analytical Solution of the Linear Problem of Radiation Transfer in a plane Homogeneous Layer. J.Quant. Spectroscop. Radiat. Transfer Vol. 46, N5, 1991.
  • Некоторые задачи дистанционного зондирования. Труды XII научных чтений по космонавтике, М., 1989.( Енгибарян Н.Б. Варданян Р.С.).
  • О применении принципа инвариант¬ности к линейным дифференциальным уравнениям. “Принцип инвариантности и его приложения”, Ереван, АН Арм.ССР, 1989.
  • Некоторые обратные задачи теории переноса. Доклады АН Арм.ССР, т. 36, N3, 1988. (Енгибарян Н.Б.).
  • Линейное интегральное уравнение на полуоси с ядром L(x)K(x-t), где L(x) –периодическая функция. Дифференц. Уравнения. т. 24, N 6, 1988. Мурадян А.Г. Differential Equations, 1988.Volume 24, Number 6[10].
  • Интегральные уравнения на конечном промежутке с ядрами вида L(x)K(x-t), где L(x) – периодическая функция. Деп. ред.ж.”Дифференц. уравнения”, ВИНИТИ N2704-В87, 1987.
  • Периодические решения матричного уравнения Риккати. Дифференц.уравнения” т.20, N12,1984. Differential Equations, 1988.Volume 24, Number 6.[10]
  • О задачах переноса в периодической среде. “Дифференц.уравнения”, N 9, 1982.
  • Краевые задачи для систем линейных обыкновенных дифференциальных уравнений. Темат.сборник науч. трудов “Математический анализ и его приложение”, Ереван, 1980.
  • Об одном методе решения линейных двухточечных краевых задач. Темат. сборник науч.тр. “Математический анализ и его приложения”, Ереван, 1981.
  • Нелинейные уравнения и краевые задачи для линейных обыкновенных дифференциальных уравнений. Темат. сборник научных трудов “Дифференц. и интегральные уравнения”, Ереван, 1979.
  • Линейные дифференциальные уравнения Риккати. Доклады АН СССР 235,2 .1977. (Енгибарян Н.Б.).

Մասնագիտական անդամակցություն խմբագրել

  • Հայաստանի մաթեմատիկոսների միության անդամ
  • Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի 053 մասնագիտական խորհրդի անդամ
  • «Մաթեմատիկան բարձրագույն դպրոցում» գիտական պարբերականի խմբագրական կոլեգիայի անդամ
  • ՀՀ Գիտության կոմիտեի փորձագետ

Հրապարակումներ հանրապետական մամուլում խմբագրել

  • «Առավոտ» օրաթերթ.Ինչու անտառը դարձնել գազոն կամ գիտությունը համահարթեցման գիլյոտինի առաջ.14.հոկտեմբերի,2017թ.
  • «Առավոտ» օրաթերթ. Քննությունների սև արկղերը». 21 հոկտեմբերի,1999թ.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Մաքսիմ Մուրադյան | Institute of Mathematics». math.sci.am. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 3-ին.
  2. Մուրադյան, Մաքսիմ Հրաչի (2007). Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար. Անալիտիկ երկրաչափություն և գծային հանրահաշիվ։ Ուսումնական ձեռնարկ բուհերի տնտեսագիտական մասնագիտությունների համար. Երևան: Տնտեսագետ. ISBN 9789994151585.
  3. Մուրադյան, Մաքսիմ Հրաչի (2005). Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար։ (Մաթեմատիկական անալիզ)։ Ուսումնական ձեռնարկ. Երևան: Էդիթ Պրինտ. ISBN 9789994136919.
  4. Մուրադյան, Մաքսիմ Հրաչի (2002). Բարձրագույն մաթեմատիկա տնտեսագետների համար։ Շատ փոփոխականի ֆունկցիաներ։ Ուսումնական ձեռնարկ բուհերի տնտեսագիտական մասնագիտության համար. Երևան: Տնտեսագետ. ISBN 9789993077190.
  5. «М. Г. Мурадян, "Об эффективной реализации одной модели переноса в периодически-слоистических структурах", Ж. вычисл. матем. и матем. физ., 58:6 (2018), 1013–1021; Comput. Math. Math. Phys., 58:6 (2018), 967–975». mi.mathnet.ru. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  6. Muradyan, M. G. (2018 թ․ հունիսի 1). «Efficient Implementation of a Transport Model in Periodic Layered Structures». Computational Mathematics and Mathematical Physics (անգլերեն). 58 (6): 967–975. doi:10.1134/S096554251806009X. ISSN 1555-6662.
  7. «М. Г. Мурадян, "К определению операторов отражения и пропускания излучения в плоском слое", Ж. вычисл. матем. и матем. физ., 54:3 (2014), 529–535; Comput. Math. Math. Phys., 54:3 (2014), 546–552». www.mathnet.ru. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  8. Muradyan, M. G. (2014 թ․ մարտի 1). «Determination of radiation reflection and transmission operators in a slab». Computational Mathematics and Mathematical Physics (անգլերեն). 54 (3): 546–552. doi:10.1134/S0965542514030129. ISSN 1555-6662.
  9. 9,0 9,1 «Differential Equations, Volume 40, Issue 8 - Springer». link.springer.com (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  10. 10,0 10,1 10,2 «Differ. Uravn., 1995, Volume 31, Number 5». www.mathnet.ru. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 17-ին.