Մարտունի գյուղի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Գեղարքունիքի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Գեղարքունիքի մարզի Մարտունի գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 57 հուշարձան (13 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց մ.թ.ա. 2-1 հզ 2 կմ հս-ամ 5.63/1 Հ Գետիկի աջ ափին, «Աղջաղալա» Ամրոց տանող ճանապարհին Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ 5.63/1.1 Հ ամրոցից ամ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց մ.թ.ա. 2-1 հզ հս-աե մասում 5.63/2 Հ Մարտունի-Այգուտ ճանապարհից աջ, անասնագոմերի մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ 5.63/2.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Աղջաղալա» 10-13 դդ. 4 կմ հս-ամ 5.63/3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Բերդի դոշ» մ.թ.ա. 2-1 հզ 3 կմ հվ-ամ 5.63/4 Հ Գետիկի ձախ ափին Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ 5.63/4.1 Հ հվ կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ 5.63/4.2 Հ ամրոցից 700 մ աե, ամրոցից անջատվել է մելիորացման հետևանքով Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի 16-18 դդ. հվ-աե մասում 5.63/5 Տ «Իլանլու» աղբյուրի մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի 17-18 դդ. 0,5 կմ ամ 5.63/6 Տ «Դարի թալա» վայրում, դեպի «Շլորաբակեր» ճանապարհից աջ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 17-18 դդ. 5.63/6.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Աղջաղալա» 12-18 դդ. 3 կմ հս-ամ 5.63/7 Տ համանուն ամրոցից 1 կմ հս-աե, Գետիկի աջ ափին Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 12-13 դդ. 5.63/7.1 Տ գյուղատեղիի կնտ-ում, ավերակ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 12-18 դդ. 5.63/7.2 Տ գյուղատեղիի աե կողմում, բլրակին Լուսանկար վերբեռնել


Ջրաղաց 17-18 դդ. 5.63/7.3 Տ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Շլորաբակ» 11-18 դդ. 2 կմ հվ-ամ 5.63/8 Տ Գետիկի ձախ ափին Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 11-12 դդ, 17-18 դդ. 5.63/8.1 Տ գյուղատեղիի ամ մասում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/8.1.1 Հ հենած ծառին, վերնամասը` կոտրված, տեղացիներն անվանում են «Սարգսի խաչ» Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 17-18 դդ. 5.63/8.2 Տ գյուղատեղիի հվ մասում, «Տանձուտ վայրում» Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Պետրոս բիձու խաչեր» 15-16 դդ. 1 կմ հվ 5.63/9 Տ Գետիկի ձախ ափին Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 15-16 դդ. 5.63/9.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.63/9.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցական համալիր «Կարմիր եղցի» (Հին Գետիկ) 9-12 դդ. 5 կմ հս-ամ 5.63/10 Հ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 9 դ. 5.63/10.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14 դ. 5.63/10.1.1 Հ եկեղեցու պատի տակ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14 դ. 5.63/10.1.2 Հ եկեղեցու պատի տակ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. 5.63/10.1.3 Հ հենած ամ պատին, երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 11-12 դդ. 5.63/10.2 Հ գլխավոր եկեղեցի Լուսանկար վերբեռնել


Գավիթ 12 դ. 5.63/10.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 10-17 դդ. 5.63/10.4 Հ գլխավոր եկեղեցու շուրջը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.63/10.4.1 Հ եկեղեցուց 2 մ հս, հենած քարերին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1086 թ. 5.63/10.4.2 Հ եկեղեցուց 8 մ հվ-աե ատվիրատու՝ հայր Զաքար Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11 դ. 5.63/10.4.3 Հ եկեղեցուց 10 մ հս, երկատված, ստորին ձախ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/10.4.4 Հ եկեղեցուց 7 մ հս, երկատված, վերին ձախ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար` Զարդեղի 11-12 դդ. 5.63/10.4.5 Հ եկեղեցուց 5 մ հս-աե, հենած քարերի, վերին ձախ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/10.4.6 Հ եկեղեցուվ 5 մ հս-աե, երկատված, ստորին մասը` վնասված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/10.4.7 Հ եկեղեցու հս պատի մոտ, ստորին կեսը չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/10.4.8 Հ հենած գավթի հս պատին, ներքուստ, երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/10.4.9 Հ հենած գավթի հս պատին, ներքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.63/10.4.10 Հ եկեղեցուց հս, հենած պատին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ. 5.63/10.4.11 Հ եկեղեցուց 10 մ հս, վերին մասը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ. 5.63/10.4.12 Հ հենած գավթի ամ պատին, ձախակողմյան եզրագոտին կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.63/10.4.13 Հ եկեղեցուց 10 մ հս, ընկած գետնին, եռատված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.63/10.4.14 Հ եկեղեցուց հս, քառատված, բեկորներն իրար մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.63/10.4.15 Հ հնած գավթի ամ պատին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.63/10.4.16 Հ հենած գավթի հս պատին, ներքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1289 թ. 5.63/10.4.17 Հ եկեղեցու հս պատի տակ պատվիրատու՝ հայր Զաքար Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 5.63/10.4.18 Հ եկեղեցուց հս, վերնամասը` չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 5.63/10.4.19 Հ եկեղեցուց հս, ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 5.63/10.4.20 Հ եկեղեցուց հս, ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 5.63/10.4.21 Հ եկեղեցուց հս, վերնամասը` չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 5.63/10.4.22 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.63/10.4.23 Հ եկեղեցուց 10 մ հվ, ընկած գետնին, ձախակողմյան եզրագոտին կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Հովհաննես եպիսկոպոսի 15-16 դդ. 5.63/10.4.24 Հ պարսպի հս կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 1,5 կմ ամ 5.63/11 Հ կանգնեցված գետինին, դեպի «Շլորաբակեր» տանող դաշտամիջյան ճանապարհի եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Ստակիաին 16-17 դդ. գ. մ. 5.63/12 Հ հենած գյուղի նորակառույց եկեղեցու քարե ցանկապատին Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1970 թ. գ. մ. 5.63/13 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել