Մասնակից:Vardouhie Ghazarian/Ավազարկղ49

Այլի Քեսքիթալո (նորվ.՝ Aili Keskitalo , նորվեգացի սաամ քաղաքական գործիչ, 2008 թվականից Նորվեգիայի սաամերի ասոցիացիայի ղեկավար, 2005-2007 թվականներին ինչպես նաև 2013 թվականի հոկտեմբերի 16-ից Նորվեգիայի Սաամերի ազգային ժողովի նախագահ^[1]: Նրա մարենի լեզուն նորվեգերնն է, բայց նա ազատ խոսում է նաև հյուսիսային սամի լեզվով:

Կենսագրություն

Քեսքիթալոը ունի պետական կառավարման մագիստրոսի կոչում, մագիստրոսական թեզը որտեղ նա համեմետում է բարձրագույն կրթությունը Նորվեգրայում և Գրելանդիայում այդ երկու երկրներում գործող երկու բարձրագույն ուսունականա հաստատությունների օրինակով: Մագիստրոզական իր թեզը նա պաշտպանել է 2005 թվականին Կոպենհագենի բիզնեսի դպրոցում ^[2]: 2005 թվականին Քեսքիթալոը դարձավ Նորվեգիայի Սաամերի ազգային ժողովի (հսսամ.՝ Sámediggi) երրորդ նախագահը փոխարինելով այդ պաշտոնում Սեվն-Ռոալյդ Նյուսին, դառնալով առաջին կինը, ով զբաղեցրերց այդ պաշտոնը: Սակայն 2007 թվականի սեպտեմբերին խորհրդարանի փոխնախագահ Յոհան Միկկելի հետ տարաձայնությունների պատճառով Այլի Քեսքիթալոը լքեց այդ պաշտոնը^[3] (խորհրդարանի նոր նախագահ դարձավ Էգիլ Օլլին): 2003-2005 թվականներին ինչպես նար 2008-2013 թվականներին Քեսքիթալոը Նորվեգիայի սաամերի ասոցիացիայի նախագահն էր ^[4] }}: 2013 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Քեսքիթալոն մասնակցել է Արկտիկայի տարածաշրջանի պատգամավորների մշտական կոմիտեի ամենամյա նիստին, որը անց է կացվել Մուրմանսկում: Նույն օրը երեկոյան նա ձեռբակալվել է Դաշնային միգրացիոն ծառայություն աշխատակիցների կողմից: Դաշնային միգրացիոն ծառայության տեղական մասնաճյուղում նա հարցաքննվել է, որից հետո նա տուգանվել է վիզային ռեժիմի խախտման պատճառով, քանի որ դա եղել է Ռուսաստանի տարածքում է գտնվել զբոսաշրջային վիզայով, այլ ոչ թե բիզնես կամ պաշտոնական մուտքի արտոնագրեվ, ինչը պահանջվում է ռուսական օրենսդրությամբ: Նույն օրը նա ազատ է արձակվել^[5]^[1]: Նորվեգիայի Սամի խորհրդարանի Ընտրություններում, որը տեղի է ունեցել 2013 թվականի աշնանը, իր նախընտրական ծրագրիհիմնական կետերից մեկը Սաամի խորհրդարանի Նորվեգիայի հանքարդյունաբերության վետոյի տրամադրման պահանջն էր: Նա ներկա իրավիճակը համարում էրչ սխալ, երբ նման նախագծերի վերաբերյալ Նորվեգիայի խորհրդարանը որոշումներ էր ընդունվում առանց հաշվի առնելու Սաամերի կարծիքը: Ընդհանրապես, նրա կարծիքով, մինչև հանքային ռեսուրսների զարգացմանը զբաղվելը, «սամայի ժողովուրդը պետք է ստեղծի իր պայմանները սեփական կարիքների բավարարելու համար»^[6]^[4] }}: 2013 թվականի հոկտեմբերի 16-ին Կարասոյում Սամայական խորհրդարանի նիստում նա ընտրվեց նոր նախագահ, փոխարինելով Էգիլ Օլլինին այս պաշտոնում: Նորվեգիայի Սամիի ասոցիացիայի (կազմակերպություն, որը նա ղեկավարում է) պատգամավորներից բացի, նրա օգտին են քվեարկել նաև Սաամի ազգային միությունը(նորվ.՝ Samenes Folkeforbund)^[1]:

Հրապարակումներ

Torunn Pettersen, Jorunn Eikjok, Aili Keskitalo (2002): Vil de ikke — eller slipper de ikke til? En undersøkelse av den lave kvinnerepresentasjonen på Sametinget i Norge. Guovdageaidnu/Kautokeino, Sámi Instituhtta/Nordisk Samisk Institutt, Sámi allaskuvla/Samisk høgskole
Aili Keskitalo (2005): Høyere utdanningsinstitusjoner for urfolk i en moderniseringstid: en komparativ analyse av endringer i rammebetingelser for Sámi allaskuvla/Samisk høgskole og Ilisimatusarfik ved årtusenskiftet

Ընտանիք

Ամուսին՝ Նիլս Յուրգեն (Nils Jørgen Nystøծնվ. 1963).
Երեխաներ՝ Anja Márjá (ծնվ. 1994), Elina Kati (ծնվ. 1997), Inga Ristin (ծնվ. 2008)^[4]:

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 «Айли Кескитало снова возглавила Саамский парламент Норвегии и намерена сотрудничать с северными народами РФ». Сайт Информационного центра Finugor. 2013-10-27. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-29-ին. Վերցված է 2013-10-29-ին.
↑ Keskitalo, Aili 2005: Høyere utdanningsinstitusjoner for urfolk — i en moderniseringstid : en komparativ analyse av endringer i rammebetingelser for Sámi allaskuvla/Samisk høgskole og Ilisimatusarfik ved årtusenskiftet.
↑ Aslaksen, Eilif. (25 сентября 2007). «Ingen hyggelig dag» (նորվեգերեն). NRK Sámi Radio. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-08-11-ին. Վերցված է 2011-06-16-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |trans_title= (օգնություն)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Айли Кескитало: биография на сайте Саамского парламента(նորվ.)(Ստուգված է 16 Հունիսի 2011)
↑ «Депутата Саамского парламента Норвегии задержали в Мурманске». Сайт Информационного центра Finugor. 2013-09-20. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-22-ին. Վերցված է 2013-09-22-ին.
↑ Jonas Karlsbakk. (2012-11-10). «Саамскому парламенту необходимо право вето». Интернет-агентство BarentsObserver.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-12-ին. Վերցված է 2012-11-12-ին. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

Այլի Քեսքիթալոի անձնական էջը Նորվեգիայի Սաամերի խորհրդարանի կայքում(նորվ.)(Ստուգված է 1 Նոյեմբերի 2013)
Այլի Քեսքիթալոի անձնական էջ(նորվ.)(Ստուգված է 1 Նոյեմբերի 2013)

[Финугор42734-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 «Айли Кескитало снова возглавила Саамский парламент Норвегии и намерена сотрудничать с северными народами РФ». Сайт Информационного центра Finugor. 2013-10-27. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-29-ին. Վերցված է 2013-10-29-ին.

[2] Keskitalo, Aili 2005: Høyere utdanningsinstitusjoner for urfolk — i en moderniseringstid : en komparativ analyse av endringer i rammebetingelser for Sámi allaskuvla/Samisk høgskole og Ilisimatusarfik ved årtusenskiftet.

[3] Aslaksen, Eilif. (25 сентября 2007). «Ingen hyggelig dag» (նորվեգերեն). NRK Sámi Radio. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-08-11-ին. Վերցված է 2011-06-16-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |trans_title= (օգնություն)

[sametinget-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Айли Кескитало: биография на сайте Саамского парламента(նորվ.)(Ստուգված է 16 Հունիսի 2011)

[5] «Депутата Саамского парламента Норвегии задержали в Мурманске». Сайт Информационного центра Finugor. 2013-09-20. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-22-ին. Վերցված է 2013-09-22-ին.

[Карлсбакк-6] Jonas Karlsbakk. (2012-11-10). «Саамскому парламенту необходимо право вето». Интернет-агентство BarentsObserver.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-12-ին. Վերցված է 2012-11-12-ին. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]