Մասնակից:Vardouhie Ghazarian/Ավազարկղ12

Vardouhie Ghazarian/Ավազարկղ12
Թվական Վայր Արդյունք {{{արդյունք}}}

1830 թվականի Բելգիական հեղափոխություն, աբստամբություն Նիդերլանդների միացյալ թագավորությունում երկիր հարավային մի շարք նահանգների կողմից ընդդեմ թագավոր Վիլիամ I-ի։ Հարևան երկրների մասնակցության արդյուքում թագավորությունը կազմաքադվեց և Բելգիայի ժամանակավոր կառավարությունը երկիրը անկախ հռչակեց 1830 թվականի հոկտեմբերի 4-ին։

Նախադրյալներ

Առաջին կայսրության վերջում, ոմանք կարծում էին, որ 1793 թվականից հետո, երբ Ֆրանսիան կորցրեց Բելգայի վրա իր գերիշխանությունը այն կարող էր հարմար առիթ դառնալ Բերլգական անկախ՝ Բելիգիայի միացյալ նահանգներ պետության ստեղծելուն։ Սա Կառլ Օգոստոսի կարծիքն էր, ով 1814 թվականի փետրվարի 7-ին աբստամբություն սկսեց, հայտարարելով, որ Բելգիայի անկախությունը կասկածել չէ։ Պրուսացի մի հանձնակատար՝ բարոն դը Հորստը, որը ստանձնել էր Բելգիան կառավարելու պարտականույունը ֆրանսիական կառավարության գնալուց հետո կիսում էր Կառլ Օգոստոսի կարծիքը։ Սակայն 1815 թվականին Վեննայում կայացած վեհաժողովի ընթացքում Անգլիան ձգտելով ապահովել իր սեփական երկրի անվտանգությունը համոզեց այլ գերտերությունների(Ավստրիա, Պրուսիա, Ռուսաստան) վերամիավորել Հարավային Նրդերլանդները և նախկին Յոթ մարզերի միություն պետությունը մեկ Նիդարլանդների միայնալ նահանգներ պետության ներքո, որի կառավարումը ստանձնեց Օրանժ-Նասո թագավորական դինաստիան։ Այս բուֆերային պետությունը պետք է խոչընդոտ դառնար Ֆրանսիայի ցանկացած նոր գերիշխանությունը հաստատելու համար: Ավստրայի կայսր Ֆրանց II-ը, ով կառավարել էր ավստրական Նիդերալնդները մինչև ֆրանսիացների ներխուժումը հեռու գնալով փորձեց փոխանակել այդ տարածքները և անմիջապես պայմանագիր է ստորագրում և ստանում Վենետոյի մարզը որպես փոխհատուցում։ Սկզբունքորեն Բելգիան Նիդերլանդների տրվեց որպես փոխհատուցում Կապի գաղութի և հնդկական գաղութային առևտրավանի կորստից հետո, որոք հետագայում հանձնվեցին Բրիտանիայի իշխանություններին։ Նույն ձևով Նիդերլանդների նոր թագավոր Վիլհերմ I-ը ստացավ Լուքսենբուրգի նախկին դքսության տիտղոսը Գերմանիայում ընտանեկան կայվածքների կորստի դիմաց, որոնք հանձնվեցին Պրուսիային։ Այս տարածքները, չնայած բաժին էին ընկել Վիլհերմ I-ին, պաշտոնապես Գերմանական կոնֆեդերացիայի կազմում էին։ Այս տարածքների փոխանակումները տեղի էին ունենեում առանց տեղ բնակչության կարծիքը հաշվի առնելու։

Ըստ Ժակ Լոժիի և Ժան Ստենգերի բերլգացիները Հաբսբուրգներին էին համարում իրենց օրինական ղեկավարներ։ Էրվե Հասքինը պնդում է, որ միայն Բելգիայի եւ Լիեժի արիստոկրատիան էր ընդհանրապես կողմ նախկին Ավստրիական Նիդեռլանդների կամ Լիեժենի իշխանության վերականգնմանը։ Ըստ Ժակ Լոժիի բելգիացները ցնծում էին, երբ փլուզվեց Առաջին ֆրանսիական կայսրությունը , քանի որ այս ժամանակաշրջանը շատ ծանր ժամանակաշրջան էր Բելիգիայի համար, արտահայտված պատերզմներով, սովով և ծանր հարկերով։ Ժան Ստենջերը նշում է, որը փոքրամասնությունը, այնուամենայնիվ, ցանկանում էր մնալ Ֆրանսիայի գերիշխանության տակ ի տարբերություն բնակչության մեծամասնության, որոնք պահանջում էին ֆրանսիական իշխանությունների հրաժարականը։ Սակայն Հերվե Հասինը ընդհակառակն էր պնդում ասելով, որ բելգիաի ժողովուրդը Ֆրանսիաից անկախանալուց հետո բազմաթիվ տնտեսկան խնդրիների առաջ էր կանգնել և ցանակաում էր նախորդ կառավարության վերադարձը։ Ժակ Լոժին պնդում էր, որ բելգիացները հակված չէին մավորվել հյուսիսային ազգերի հետ, քանի որ վերջիններս բողոկական էին և ապրում էին շատ ծանր սոցիալ-տնտեսական պայմաններիում։ Հերվե Հասքինը հետևյալ տեսակետն էր առաջ քաշում․ քանի որ Ֆրանսիայի հետ վերամիավորումը անհնարին էր բազմաթիվ բուրժուազներ դարձան օրանժիզմի հետևորդներ, որոնք փորձում էին փոխհատուցել ֆրանսիական ներքին շուկայի կորստի արդյունքում առաջացած լուրջ տնտեսական ճգնաժամի հետեւանքները, հոլանդական գաղութների հետ առևտուրով։ Ըստ Լոժիի բելգիացիների շրջանում անկախ Բելգիա ունենալու գաղափարը բացակայում է։ Ժան Ստենջերը պնսում էր, որ բելգիացիների մեծամասնությունը ցանականում էր, որ Բելգիան ազատ և անկախ լինի, սակայն նա հավելում էր նաև որ այդ նպատակի հասնելու համար բնակչությունը շատ քիչ ջանքերի էր գործադրում։ Ըստ Ստենգերի Լիեժի իշխանությունների միակ ցանկությունը Բելգիան միավորելն էր։ Իսկ Ժոզե Օլսիան այլ հակառակ էր պդում ասելով, որ նույն Լիեժի իշխանությունները ավելի շուտ հակված էին մնալ ֆրանսիական ազդեցության տակ։

Հիմնական օրենսդրություն

Վիլհերմ I-ինը ոգեշնչված էր գերմական քաղաքական գաղափարներով,որորք արտահայտված էին Գերմանական կոնֆեդերացիայի կազմի մեծ մտած բոլոր երկներում և հատկապես Պրուսիայում։ Նրա մայրը՝ Վիլհերմինը Պրյուսիայի թագավոր՝ Ֆեդերիկ֊ՎիլհերմI֊ի քույրն էր, ով մինչև իր կյանքի վերջը մեծ ազդեցություն ունեցավ իր որդու վրա։ Մյուս կողմից նա ռազմական կրթությունը է ստացել պրուսացի բարոն Դը Ստամֆորդից և իր առաջին ռազմական փորձառությունները կատարել է, որպես Ֆուլդա արքայազն Արևմտյան Պրուսիայում։ Տրամաբանորեն նա ցանկանում էր ստեղծել լուսավորյալ աբսոլյուտիզմ։ Հիմնական օրենսդրությունը, որը նա առաջարկեց 1815 թվականին, մերժվեց Հարավային մարզերի մոտ 1600 բելգիացիների կողմից, սակայն թագավորը ընտրությունների արդյունքները հաշվարկեց«հոլանդական թվաբանությամբ»․ նա ենթադրեց, որ ընտրություննեը բողկոտողները կողմ կքվեարկեին օրենքին և հաշվի չառավ կորնական պատճառներով օրենքին դեմ քվերակված ձայները։ Հիմանական օրենսդրությունը պարտադրվեց Հարվային մարզերին։ Այս օրենսդրությունը այդ ժամանակաշրջանի ամենալիբալ օրենսդրություններից մեկն էր,թեև այսօր շատ պահպանաողական է թվում․

• Երկրին ներսում իշխանություան բաժանում չկատարվեց։ Թագավորը և նրա նախարարները օրենսդիր իշխանություն էին վարում գործադիր իշխանություն լինելով,
• Նախարարները ենթակա չէին Նիդերլանդների Գլխավոր շտատներին և ընդամենը ինքնիշխանության գործիքներ էին,
• թագավորը մեծ իշխանություն ուներ։ Նա մասնավորապես վերապահված էր օտարերկրյա և դրամավարկային ոլորտի աշխատակիցներին,
• Գլխավոր շտատնեը միապետի հետ միասին իրականացնում էր օրեսդիր իշխանությունը և իրավասու էր քվերակել բյուժեի համար,
• Գլխավոր շտատնեըի անդամները ընտրվում էին հետևյալ կերպ․ Գոյություն ուներ վերին պալատ, բիրտակական լորդերի պալատի նմանությամբ, որը կազմված էր թագավորի կողմից նշանակված ազնվականներով իսկ ստորին պալատնը կազմվում էր մարզային ըտրությունների արդյունքում ։

Հարավային մարզերի բողոքները իշխանության դեմ

Հարավային մարզերի իշխանության դեմ ուղղված բողոքները ներառում էին մի քանի կետ․

• Չնայած նրան, որ Հարավային մարզերի բանչութունը 3,5 միլիոն էր , որ կազում էր ամբողջ բնակչության 62 %֊ը իսկ Հյուսիսային մարզերի բնակչությունը կազնում էր 2 միլիոն բելգիացիները զբաղեցնում էին Գլխավոր շտատների 50 %֊ը։Նշենք, սակայն, որ հյուսիսը, հատկապես Հոլանդիան, ավելի շատ հարկեր էր վճարում:
• Նախկին La dette publique des anciens États avait été rassemblée et était maintenant supportée par l'ensemble du royaume. Or elle était au départ de 1,25 milliard de florins pour les Provinces-Unies et de seulement 100 millions pour le Sud.
• L'action de Կաղապար:Guillaume Ier dans le domaine de l'enseignement (construction d'écoles, contrôle des compétences des enseignants et des créations de nouveaux établissements, création de trois universités d'État) le plaça sous le contrôle total de l'État, ce qui mécontenta l'opinion catholique. Cependant, le 27, le Roi abrogea les dispositions les plus critiquées.
• La plupart des institutions avaient leur siège dans le Nord et les charges publiques étaient réparties inéquitablement. Seul un ministre sur quatre était belge. Il y avait dans l'administration quatre fois plus de Hollandais que de Belges. Cela était néanmoins en partie dû à l'opposition des catholiques à la Loi fondamentale. Maurice de Broglie, évêque de Gand d'origine française, menaça même d'excommunication ceux qui y prêtaient serment.
• Les forces armées du Royaume uni des Pays-Bas furent fondées le 9 janvier 1814 lors de la chute du Premier Empire et se distingua, dès sa création, à Waterloo sous le nom de hollando-belges. Le contingent imposé à la Belgique par le recrutement de miliciens était proportionnellement élevé, alors que la proportion de Belges parmi les officiers était faible, le haut état-major étant surtout composé d'anciens officiers de l'armée française, comme les Chassé, Constant de Rebecque, Dumonceau ou de l'armée britannique comme Henri de Perponcher Sedlintsky etc. seul un officier sur six serait originaire du Sud et encore étaient-ils surtout représentés dans les grades les plus bas, notamment dans la cavalerie et l'infanterie. Dans l'artillerie et le génie, où une formation spécialisée était nécessaire, le nombre de Belges était vraiment réduit. La plupart des soldats belges étaient donc commandés par des officiers qui n'étaient pas originaires des Pays-Bas du Sud. De plus, la langue néerlandaise serait devenue l'unique langue de l'armée du Royaume uni des Pays-Bas en 1823, ce qui constitue un grief supplémentaire de la part des francophones.
• L'application insatisfaisante de la liberté de la presse et de la liberté de réunion étaient considérée par les intellectuels belges comme un moyen de contrôle du Sud par le Nord.
• En 1823, une réforme linguistique consacra le néerlandais comme langue officielle dans les provinces flamandes, y compris le Brabant méridional (sauf Nivelles). Cette législation souleva l'opposition des classes francophones. Les classes populaires flamandes n'y étaient pas favorables non plus, car elles ne parlaient pas et comprenaient à peine le néerlandais standard. Le 4, la liberté linguistique fut rétablie.
• Les conservateurs des Pays-Bas du Nord faisaient pression pour que seuls les fidèles de l'ancienne Église d'État (protestante) pussent être nommés au gouvernement, alors que les conservateurs belges voulaient rétablir le catholicisme comme religion d'État en Belgique. La coexistence de deux religions d'État sur l'ensemble du royaume était inacceptable par les deux camps. Jusqu'en 1821 le gouvernement se servit de l'opposition des catholiques à la Loi fondamentale pour conserver le caractère protestant de l'appareil d'État par le biais des nominations de fonctionnaires. Կաղապար:Guillaume Ier lui-même était un partisan de la tradition luthérienne allemande, selon laquelle le souverain est le chef de l'Église. Il voulait contrer l'autorité du pape sur l'Église catholique. Il souhaitait pouvoir influencer la nomination des évêques. Pour contrôler les futurs prêtres et leur donner une formation appropriée, il obligea les séminaristes à suivre d'abord deux ans de cours au Collège philosophique de Louvain, que ses fonctionnaires créèrent dans les bâtiments qui avaient abrité le séminaire central de Joseph II. Finalement un concordat fut conclu en 1827, aux termes duquel Կաղապար:Guillaume Ier obtenait un droit de regard sur la nomination des évêques et la fréquentation du Collège philosophique devenait facultative. Conscient du fait que son nouveau royaume était majoritairement catholique (3,8 millions de catholiques pour 1,2 million de protestants), il prit des dispositions pour qu'il fût possible qu'un roi catholique accédât au trône.
• Les commerçants et les industriels belges se plaignaient de la politique de libre-échange menée à partir de 1827. La séparation de la France avait fait perdre à l'industrie du Sud une grande partie de son chiffre d'affaires. D'autre part, la colonie des Indes orientales connaissait une longue période de révolte et les produits britanniques concurrençaient la production belge. Avec la fin du blocus continental, le continent était envahi par des produits britanniques bon marché, appréciés par le Nord, encore surtout agricole, mais qui excluaient les productions du Sud.