Մասնակից:Tatev99/Ավազարկղ36
Միկրոնեզիայի Դաշնային Նահանգների տնտեսությունը հիմնականամ գործունեությունը բաղկացած է կենսապահովման գյուղատնտեսությունից և ձկնորսությունից: Կղզիներում հանքավայրերը քիչ են, որոնք արժանի են շահագործման, բացառությամբ բարձրորակ ֆոսֆատների: Զբոսաշրջության զարգացման համար պոտենցիալ կա, սակայն տեղանքի հեռավորությունը և համապատասխան հարմարությունների բացակայությունը խոչընդոտում են զարգացմանը: ԱՄՆ-ի ֆինանսական աջակցությունը եկամտի հիմնական աղբյուրն է, ընդ որում ԱՄՆ-ը պարտավորվել է 1986-2001 թվականներին կղզիներում ներդնել 1,3 միլիարդ դոլար: Աշխարհագրական մեկուսացումը և վատ զարգացած ենթակառուցվածքը երկարաժամկետ աճի հիմնական խոչընդոտներն են:
Ազատ ասոցիացիայի համաձայնագրի պայմանների համաձայն՝ Միացյալ Նահանգները Միկրոնեզիայի Դաշնային Նահանգներին տրամադրել է շուրջ 2 միլիարդ դոլար դրամաշնորհներ և ծառայություններ 1986-ից մինչև 2001 թվականը: Համաձայնագրի ֆինանսական պայմանները վերանայվում են երկարաձգման ժամկետով: 2001 թվականին ԱՄՆ-ն ավելի քան 84 միլիոն դոլար է տրամադրել Համաձայնագրի դրամաշնորհների տեսքով, որը համարժեք է Միկրոնեզիայի Դաշնային Նահանգների ՀՆԱ-ի ավելի քան մեկ երրորդին, գումարած ավելի քան 20 միլիոն դոլար՝ այլ դաշնային ծրագրերի միջոցով: 2001 թվականին բոլոր աղբյուրներից ստացված զարգացման պաշտոնական աջակցությունը կազմել է ավելի քան 100 միլիոն դոլար, ընդ որում այդ ընդհանուրի մոտ 90%-ը ստացվել է ԱՄՆ-ից:
FSM հանրային հատվածը կենտրոնական դեր է խաղում տնտեսության մեջ՝ որպես Համաձայնագրի փողի կառավարիչ: Ազգային և նահանգային կառավարություններում աշխատում են երկրի աշխատողների կեսից ավելին և ծառայություններ են մատուցում, որոնք կազմում են ՀՆԱ-ի ավելի քան 40%-ը: 2001 թվականին Համաձայնագրի ֆինանսական դրույթների ժամկետի ավարտից հետո որոշ աջակցության ծրագրերի հնարավոր նվազման կամ դադարեցման հետ կապված՝ ՄԴՆ-ի կառավարությունը 1996 թվականին սկսեց իրականացնել տնտեսական բարեփոխումների ծրագիր՝ ուղղված տնտեսության մեջ պետական հատվածի դերի նվազեցմանը: Բացի այդ, .fm դոմեյնային անուններ օգտագործող երաժշտական ստարտափների հայտնվելը կառավարությանը եկամուտների նոր, թեև բավականին փոքր հոսք է ապահովել[1]։
Արդյունաբերություններ խմբագրել
Մեծ նշանակություն ունի ձկնարդյունաբերությունը։ Օտարերկրյա առևտրային ձկնորսական նավատորմերը տարեկան վճարում են ավելի քան 20 միլիոն դոլար ՄԴՆ-ի տարածքային ջրերում գործունեություն ծավալելու իրավունքի համար: Այս լիցենզավորման վճարները կազմում են ներքին բյուջեի եկամուտների մոտ 30%-ը: Բացի այդ, ծովային արտադրանքի արտահանումը, հիմնականում ձկան վերաարտահանումը դեպի Ճապոնիա, կազմում է արտահանման հասույթի մոտ 85%-ը:
Երկրում զբոսաշրջություն կա, սակայն դրա զարգացմանը խոչընդոտում է ենթակառուցվածքների բացակայությունը: Այցելուների տեսարժան վայրերն են սկուբա դայվինգը յուրաքանչյուր նահանգում, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մարտական վայրերը և Պոնպեյի հնագույն ավերված Նան Մադոլ քաղաքը: Ամեն տարի մոտ 15000 զբոսաշրջիկ է այցելում կղզիներ: Ասիական զարգացման բանկը զբոսաշրջությունը ճանաչել է որպես ՄԴՆ-ի ամենաբարձր պոտենցիալ աճող ճյուղերից մեկը:
Հողագործությունը հիմնականում գոյատևում է, և դրա նշանակությունը նվազում է։ Հիմնական մշակաբույսերն են կոկոսը, բանանը, բեթել ընկույզը, մանոկը և քաղցր կարտոֆիլը: Պաշտոնական աշխատուժի 10%-ից պակասը և արտահանման եկամուտների 7%-ից պակասը ստացվում է գյուղատնտեսության ոլորտից: Արտադրական գործունեությունը համեստ է, որը հիմնականում բաղկացած է Յապում բեթելի ընկույզի արտահանումից և տրոխուսի կեղևից կոճակների արտադրությունից:
Հարկեր և առևտուր խմբագրել
Պաշտոնական օգնության մեծ ներհոսքը ՄԴՆ-ին թույլ է տալիս ունենալ զգալի առևտրային դեֆիցիտ և ունենալ շատ ավելի թեթև հարկային բեռ, քան տարածաշրջանի մյուս պետությունները (ՀՆԱ-ի 11%-ը ՄԴՆ-ում՝ համեմատած այլ երկրների 18-25% ցուցանիշի հետ): Կառավարությունը նաև պարտք է վերցրել 1990-ականների սկզբին պայմանագրի ապագա վճարումների դիմաց, ինչի արդյունքում 1997 թվականին արտաքին պարտքը կազմել է 111 միլիոն դոլար (ՀՆԱ-ի ավելի քան 50%-ը):
Միկրոնեզիայում արտոնագրային օրենքներ չկան[2]:
Վիճակագրություն խմբագրել
ՀՆԱ՝ ըստ գնողունակության համարժեքության - 277 միլիոն դոլար (2002 թվական)
Նշում՝ ՀՆԱ-ն համալրվում է դրամաշնորհային օգնությունով, որը տարեկան կազմում է միջինը 100 միլիոն դոլար
ՀՆԱ-ի իրական աճի տեմպ՝ 1% (2002 թվական)
ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով՝ գնողունակության համարժեքություն - $3 900 (2002 թվական)
ՀՆԱ-ի կազմը ըստ ոլորտների՝
գյուղատնտեսություն՝ 47%
արդյունաբերություն՝ 10%
ծառայություններ՝ 43% (2010 թվական)
Բնակչությունը աղքատության շեմից ցածր՝ 22.3%
Տնային տնտեսության եկամուտը կամ սպառումը տոկոսային մասնաբաժնով՝
ամենացածր 10%՝ NA%
ամենաբարձր 10%՝ NA%
Գնաճի մակարդակ (սպառողական գներ)՝ 2% (2012 թվական)
Աշխատուժ՝ 37,410 (2000 թվական)
Աշխատուժ՝ ըստ զբաղմունքի՝ երկու երրորդը պետական աշխատողներ են
Գործազրկության մակարդակը՝ 15% (2010 թվական)
Բյուջե՝
եկամուտները՝ $157.5 million (74 միլիոն դոլար պակաս դրամաշնորհներ)
ծախսերը՝ 134 միլիոն դոլար, ներառյալ 17.9 միլիոն դոլարի կապիտալ ծախսերը (2005 թվականի գնահատում)
Արդյունաբերություններ` զբոսաշրջություն, շինարարություն, ձկան վերամշակում, կճեպից, փայտից և մարգարիտից պատրաստված արհեստագործական իրեր
Արդյունաբերական արտադրության աճի տեմպ` NA%
Էլեկտրաէներգիայի արտադրություն՝ 261 միլիոն կՎտժ (2010 թվական)
Էլեկտրաէներգիայի սպառում՝ 222 միլիոն կՎտժ (2010 թվական)
Էլեկտրաէներգիայի արտահանում՝ 0 կՎտժ (2010 թվական)
Էլեկտրաէներգիայի ներմուծում՝ 0 կՎտժ (2010 թվական)
Գյուղատնտեսական արտադրանք՝ սև պղպեղ, արևադարձային մրգեր և բանջարեղեն, կոկոս, կասավա (տապիոկա), քաղցր կարտոֆիլ, խոզեր, հավ
Արտահանումներ՝ $123 միլիոն (f.o.b., 2000 թվական)
Արտահանվող ապրանքներ՝ ձուկ, հագուստ, բանան, սև պղպեղ
Արտահանման գործընկերներ՝ Ճապոնիա, Միացյալ Նահանգներ, Գուամ, Չինաստան (2010 թվական)
Ներմուծում՝ $82,5 միլիոն f.o.b (2010 թվական)
Ներմուծվող ապրանքներ՝ սնունդ, արտադրական ապրանքներ, մեքենաներ և սարքավորումներ, խմիչքներ
Ներմուծման գործընկերներ՝ ԱՄՆ, Ավստրալիա, Ճապոնիա (2010 թվական)
Արտաքին պարտք՝ $44 միլիոն (2010 թվական)
Ստացված տնտեսական օգնություն՝ $64 միլիոն (2010 թվական), նշում- Ազատ ասոցիացիայի համաձայնագրի պայմաններով ԱՄՆ-ը 1986-2001 թվականներին կտրամադրի 1,3 միլիարդ դոլար դրամաշնորհային օգնություն:
Արժույթ՝ 1 ԱՄՆ դոլար (US$) = 100 ցենտ
Փոխարժեքները՝ Օգտագործվում է ԱՄՆ արժույթը
Հարկաբյուջետային տարի՝ հոկտեմբերի 1-ից սեպտեմբերի 30
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Hezel, Francis X. (2012). «Pacific Island Nations: How Viable Are Their Economies?». Pacific Islands Policy. 7: 15. hdl:10125/22221. Վերցված է 1 September 2022-ին.
- ↑ «Gazetteer - Patents». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-09-26-ին. Վերցված է 2008-02-18-ին.