Վիքիպեդիա

Մասնակից:HOVANI/Ավազարկղ

< Մասնակից:HOVANI
HOVANI/Ավազարկղ

Սակ Ակտուն (յուկատաներեն՝ Սպիտակ քարանձավ[1]), հսկայական քարանձավային համկարգ Մեքսիկայում, մեծամասամբ ջրով ողողվածː 2013 թվականի տվյալներով, աշխարհում երկրորդ ամենաերկար քարանձավն է[2]ː

Քարանձավային համակարգը գտնվում է Մեքսիկայում, Յուկատան թերակղզու հյուսիսում (Կինտանա Ռոո նահանգ), Տուլում քաղաքի մոտակայքում։ Համկարգի մուտքերի գումարային երկարությունը կազմում է 317,5 կմ[2][3], որից միայն 5,8կմ[4] է, որ ջրով ողողված չէ։

dfskufuefгдвухдиггфуագյկըգդ

Հետազոտության պատմություն խմբագրել

Քարանձավային համակարգի հետազոտություններն սկսվել են 1987 թվականին Սենոտից (Gran Cenote), հետագայմում համակարգին միացան նաև մյուս մուտքերն ու քարանձավները։ 2007 թվականին Nohoch Nah Chich քարանձավային համակարգը միացվել է Սակ Ակտունին, ինչից հետո համակարգի ձգվածությունը հասավ 153 կմ, որն էլ այն դարձրեց աշխարհում ամենաերկար ստորգետնյա քարանձավը[5]։ 2011 թվականին Ակտուն Խու քարանձավը միացավ Սակ Ակտունին, քարանձավի ձգվածությունն հասավ 229 կմ։ 2012 թվականին կապը է հայտնաբերվել Սակ Ակտունի և մեկ այլ մեծ համակարգի՝ Դոս Օխոսի (82,5 կմ[3]) միջև, ինչի արդյունքում քարանձավը

Исследования системы начались в 1987 году с сенота Gran Cenote, в дальнейшем всё новые входы и пещеры присоединялись к системе. В 2007 году пещерная система Nohoch Nah Chich была присоединена к Сак-Актун, протяжённость которой выросла до 153 км, что сделало её самой протяжённой подводной пещерой мира[5]. В 2011 году пещера Актун-Ху соединилась с Сак-Актун, протяжённость системы достигла 229 км. В 2012 году было найдено соединение между Сак-Актун и другой большой системой Дос-Охос (82,5 км[3]) через незатопленный участок ходов, в результате чего пещерная система вышла на второе место по протяжённости в мире, уступая только Мамонтовой пещере. В Мексике до этого рекорд принадлежал подводной пещере под названием Окс-Бель-Ха, расположенной к югу от Тулума (270 км)[6].

Остатки верхнего палеолита խմբագրել

В марте 2008 года три члена команды подводных исследователей Proyecto Espeleológico de Tulum и Global Underwater Explorers исследовали участок системы Актун-Ху, известный как пещера Hoyo Negro.[7] На глубине 57 метров (187 футов) водолазы обнаружили останки мастодонта. Были найдены дополнительные кости, а скелет был позднее идентифицирован как скелет самки, которую теперь называют Найя[en][8]. У Найи генетиками была определена митохондриальная гаплогруппа D (субклада D1)[9].

Также был найден человеческий череп, который может быть самым старым доказательством обитания человека в этой области на сегодняшний день.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Quintana Roo Cave Names and Translations
  2. ↑ 2,0 2,1 Worlds Longest Caves, Compiled by: Bob Gulden.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Reported Underwater and Dry Cave Connections, Quintana Roo Speleological Survey.
  4. ↑ Underwater Caves Connected to Dry Caves in Quintana Roo.
  5. ↑ 5,0 5,1 «World's Longest Underground River Discovered in Mexico». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-06-26-ին. Վերցված է 2013-12-27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն), John Roach for National Geographic News.
  6. ↑ Подводная страна чудес. В Мексике нашли крупнейшую затопленную пещеру
  7. ↑ David Maxwell Braun (February 18, 2011). «Skull in Underwater Cave May Be Earliest Trace of First Americans». National Geographic Society. National Geographic Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-07-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ Glenn Hodges (MAY 15, 2014). «Most Complete Ice Age Skeleton Helps Solve Mystery of First Americans». National Geographic. National Geographic.
  9. ↑ Ученым удалось восстановить ДНК древних индейцев

Արտաքին հղումներ խմբագրել

[Категория:Подземные воды]] [Категория:Водные объекты по алфавиту]] [Категория:Пещеры Мексики]]






Կաղապար:Short description

Շոկոհոլիկ, մարդ ով տենչում է A chocoholic is a person who craves or compulsively consumes chocolate.[1] There is some medical evidence to support the existence of actual addiction to chocolate.[2] However, the term is mostly used loosely or humorously to describe a person who is inordinately fond of chocolate.

The word "chocoholic" was first used in 1968 according to Merriam-Webster. It is a portmanteau of "chocolate" and "alcoholic".[1]

Chocoholism is quite common. In studies of food cravings, chocolate and chocolate confectioneries almost always top the list of foods people say they crave.[3]

Addiction խմբագրել

The essential components of addiction are intense craving for something, loss of control over the use of it, and continued use despite negative consequences. Studies have shown that people can exhibit all three of these components in relation to food, particularly food that contains sugar or fat. Since chocolate contains both, it is often used in studies of food addiction.[4]

In addition to sugar and fat, chocolate contains several substances that can make it feel "addictive". These include tryptophan, an essential amino acid that is a precursor to serotonin, a neurotransmitter involved in regulating moods; high serotonin levels can produce feelings of elation. Another is phenylethylamine, a neurotransmitter from which amphetamine is derived; phenylethylamine is nicknamed "chocolate amphetamine" and can cause feelings of excitement and attraction.[5]

Despite some evidence that this type of addiction exists, there is no formal diagnosis given in the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-V).[6]

Craving խմբագրել

Even scientists who doubt the existence of true addiction agree that chocolate craving is real.[7] Women are especially affected.[8][9]

One cause of chocolate craving could be magnesium deficiency.[10][11]

Popular usage խմբագրել

  • Many diet books,[12] cookbooks,[13] and even travel books[14] claim to be for chocoholics.
  • Former French president Nicolas Sarkozy is described as "famously chocoholic".[15]
  • Companies such as Dairy Queen have released products using "Chocoholic" in their name.[16]

See also խմբագրել

Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Portal bar' not found.

References խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 «Chocoholic». Merriam-Webster. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  2. ↑ Hetherington, Marion M.; MacDiarmid, Jennifer I. (1993). «'Chocolate Addiction': A Preliminary Study of its Description and its Relationship to Problem Eating». Appetite. 21 (3): 233–46. doi:10.1006/appe.1993.1042. PMID 8141595.
  3. ↑ Rogers, Peter (2003). «Food cravings and addictions – fact and fallacy». In Carr, Tanya; Descheemaeker, Koen (eds.). Nutrition and Health - Current topics - 3. Antwerpen: Garant. էջեր 69–76. ISBN 978-90-441-1493-5. {{cite book}}: External link in |chapterurl= (օգնություն); Unknown parameter |chapterurl= ignored (|chapter-url= suggested) (օգնություն)
  4. ↑ Miller, Michael Craig (February 14, 2013). «Can you become addicted to chocolate?». Harvard Health Blog. Harvard University. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  5. ↑ «Chocoholic? Now for the science part». Wales Online. April 18, 2006. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  6. ↑ Meule, Adrian; Gearhardt, Ashley N. (2014-09-16). «Food Addiction in the Light of DSM-5». Nutrients. 6 (9): 3653–3671. doi:10.3390/nu6093653. PMC 4179181. PMID 25230209.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  7. ↑ Bruinsma, Kristen; Taren, Douglas L. (1999). «Chocolate: Food or Drug?». Journal of the American Dietetic Association. 99 (10): 1249–56. doi:10.1016/S0002-8223(99)00307-7. PMID 10524390.
  8. ↑ Skarnulis, Leanna (February 4, 2005). «The Chocoholic's Survival Guide». WebMD. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  9. ↑ «'Chocoholism' may be a cultural phenomenon for women». CNN. 15 February 1999.
  10. ↑ «What your choccy cravings are trying to tell you». dailymail.co.uk. Վերցված է 3 April 2018-ին.
  11. ↑ «Bad News: The Sugar Cravings Around Your Period Are Actually Ageing You». huffingtonpost.co.uk. 11 July 2014. Վերցված է 3 April 2018-ին.
  12. ↑ Virtue, Doreen, The Chocoholic's Dream Diet, Bantam Books, 1990[Հղում աղբյուրներին]
  13. ↑ Wolf-Cohen, Elizabeth, Chocoholic: 50 Irresistible Indulgences: The Ultimate Cook's Collection, Southwater Pub, 2003[Հղում աղբյուրներին]
  14. ↑ Wharton, Susan Margaret, Spoil Yourself: A Chocoholic Guide to Melbourne, Chocolate Press, 2002[Հղում աղբյուրներին]
  15. ↑ Samuel, Henry (December 26, 2008). «'Chocoholic' Sarkozy gets treat with visit to cocoa capital of Brazil». The Telegraph. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  16. ↑ Khensovan, Patrick (July 3, 2011). «Dairy Queen Announces 'Triple Chocoholic Blizzard' as July's Blizzard of the Month». Foodbeast.

External links խմբագրել

Կաղապար:Chocolate

  Տես՝ chocoholic Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս

[Category:Chocolate]] [Category:Eating behaviors of humans]] [Category:Words coined in the 1960s]]

Կաղապար:Confection-stub

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:HOVANI/Ավազարկղ&oldid=6829404» էջից