Շելլի Ուինտերս (անգլ.՝ Shelley Winters 1920 թվականի օգոստոսի 18 — 2006 թվականի հունվարի 14) ամերիկացի դերասանուհի, օսկարի կրկնակի դափնեկիր երկրերդ պլանի լավագույն դերասանուհի անվանակարգում։

Վաղ տարիներին խմբագրել

Շելլի Շրիֆտը (անգլ. Շիրլեյ Շրիֆտը ծնվել է Օգոստոսի 18 1920 թվականին  Սենտ-Լուիս քաղաքւոմ Միսուրրի և Եվրեական ընտանիքում. Իր հայրը, Ջոնաս Շրիֆտը, եղել է տղամարդկանց շորերի դիզայներ , իսկ մայրը, Ռօզա ՈԻինտերսը, եղել է երգչուհի[1][2]. Երբ նա դառավ երեք տարեկան, իր ընտանիքը տեղափոխվեցՆՅՈՒ-Յօրկ. Այնտեղ նա զբաղվում էր դերասանական ակումբում «Hollywood Studio Club»-ում, վորտեղ իր սենյակի հարեվանուին եղել է Մենրին Մոնրոն. նա նաև այցելում էր Շեքսպիրական դասերի Չարլզ Լօուտնի և հայտնի դերասանական տաղավար։

Կարերիա խմբագրել

Առաջիկա օրերին հեռուստացույցներում Շելլի ՈՒինտերսը հայտնվեց 1943 տվականին «ինչպիսի կին է!» ֆիլմի մեջ. Բայց առաջին աստղային աշխատանքը դարձել է իր դեր զոհերը ֆիլմում Ջորջա Կյուկորա «երկու կյանք» (1947)։ Դեպի հաջորդ դերը «Վինչեստեր-73» դերը ֆիլմում (1950) և «Մեծն Գեթսբին» (1949) ավելացրել են դերասանուհի հանճարեղի, ուժեղ կախել իր  Գոլիվուդում։ 1951 թվականին դերը ֆիլմի մեջ «տեղ արևի տակ» նա եղել է համարակալված «Оսկար», մրցանակի վրա վորպես «ամենա լավ դերասանուհի տարին». Բայց դե մրցանակ նա չստացավ նա այդպես էլ չստացավ, ՈՒինտերս գրավեց շատերի ուշադրությունը Գոլիվուդական ռեժիսորների և գիտեր Ամերիկական կինոտաղավարի տեվողությունը։

1950 թվականին ՈՒինտերսը ակտիվ նկարահանվում էր ֆիլմերում։ Առավելագույնը կոչվող այն ժամանակ դառավ իր Չառլզ Լոուտնի դերը ֆիլմում։ «Որսորդի մթությունը» (1955), իսկ 1960 թվականին իր դերը «Աննա ֆռանկի օրագիրը» ֆիլմում ՈՒինտերսը ստացավ իրա առաջին «Օսկար»,մրցանակը ինչպես «երկրորդ պլանի ամենալավ դերասանուհի»։ Նա պահեց իր խոսքը, կարևորը մինչ ֆիլմում, և մինչև 16 տարեկանում մրցանակը ստանալուց հետո տվեց «Օսկար» Աննա ֆռանկի թանգարանը[3]։կինոից բացի նա մասնակցել է նաև թատերական արտադռություներին, այդ թվում նաև  Բռոդվում։ 1966 թվականին ՈՒինտերսը երկրորդ անգամ դառավ տիրապետող «Օսկար» մրցանակին, «Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի»-ի «կապույտի մի կտոր»-ի ֆիլմում։

Հետագա ուշագրավ իր դերերով դառձավ Շառլոտա ֆիլմում Ստենլի կուբրիկա <Լոլիտա> (1962) և ուղեվորուհի Բելա Ռոուզեն «Պասեյդոնի Արկացները»-ում (1972), որը բերեց առաջադրումը «Օսկար» մրցանակի վրա։ Հայտնի թատրոնի բեմադրության իր մասնակցի այդ ժամանակ դառավ խաղալ Տենեսի ՈՒիլիամսա «Իգուանշա գիշեր»-ը։ Սկզբում1970-ականերին դերասանուհին նկարահանվեց մի քանի հոքեբանական տրիլեռներում, ենթաստամոքսային գեղձի նկատմամբ «գերոնտոլոգիական թրիլլեր» (շարունակվող մթնոլորտ «Ինչ եղավ Բեբի Ջեյնի հետ»), ավելի քան հետաքրքիր իր դերը նկարներում «Ինչ եղավ Խելյնի հետ?» (1971), և «ով սպանեց տիկին Ռու-ին?» (1971), իսկ նաև ցածր բյուջեի քրեական դրամայում Ռոդջեռա Կորմանի հետ Արյունոտ մամա։

Լսարաններ 1980-ականերին ՈՒինտերս հայտնի է իրա ինքնակենսագրության և հեռուստատեսային դերերին։ Նրա մասնակցույցամբ վերջի ֆիլմերից «օրիորդ դիմանկար» 1996 թվին, վորտեղ նա կնոջըբնույթը Ջոնա Գիլգուդա։ Երկարամյա ակտիվ կինոկարիերայի համար Շելլի ՈՒինտերս արժանացել է հոլիվուդյան Գոլիվուդական «Փառքի Ծառուղի»։

Անձնական կյանք խմբագրել

Շելլի ՈՒինտերսը 4 անգամ եղել է ամուսացած։ Կապիտան Մեկ Պոլ Մեյեր (1943—1948). Մեյերը ուզում էր իրեն տնային տնտեսուհի, բայց հաջող կարիերան, դերասանուհիները և իր Գոլիվուդական ապրելակերպը ամուսնալուծության պատճառ է դարձել։ Բայց բոլորն էլ ամուսնական մատանին ՈՒինտերսը կրել է մինչև իր մահը։ Վիտորիո Գասմոն (1952—1954).ամունությունից հետո ՈՒինտերսից մնաց մենակ երեխա աղջիկ՝ Վիկտորյա Գասմանը (ծնվել է. 14 պետրվարի 1953թ․)։ Էնտոնի Ֆռանչոզա (1957—1960).   Ջերի Դեֆորդը (14 հունվարի 2006թ․ , նրա մահից մեկ ժամ առաջ)։

Մահից առաջ դերասանուին ամուսնացավ իր հին ուղեկից Ջերրի Դեֆորդա հետ, նրա ապրեց մինչև 19 տարի։ Շելիի ՈՒինտերսը մահացել է 14 հունվարի 2006թ․  սրտի կաթվաց, Բեվեռլի-Խիլլզ վերականգնողական կենտրոնում՝ 85 տարեկան հասակում [8]։

Մրցանակներ խմբագրել

«Օսկար» 1960 — «Երկրորդ պլանի լավագույն կանանց դերը» («Աննա ֆռանկի օրագիրը») 1966 — «երկրորդ պլանի լավագույն կանանց դերը» («մի կտոր կապույտ») «Эмми» 1964 — «լավագույն դերասանուհի կարճամետրաժ-սերիայում/հեռուստատեսային ֆիլմում» («երկու — դա մաքուր է») «Վոսկե Գլոբուս 1973» — «Լավագույն դերասանուհի երկրորդ» («առկածները «պոսեյդոնի»») Գոլիվուդական «Փառքի խառուղի» (1750 Vine Street)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել