Մասնակից:Լիլ25/Ավազարկղ2
Նամիբիա, դինամիկ զարգացող տնտեսություն ունեցող երկիր է։
Նամիբիան Աֆրիկայի ամենաաղքատ երկրներից մեկն է, որտեղ գործազրկության մակարդակը կազմում է 22,3%: Համաշխարհային բանկի տվյալներով՝ 2015 թվականին բնակչության 13,4%-ն ապրում էր օրական 1,9 դոլարից պակաս եկամուտով (18,1%-ով ավելի, քան 2003 թվականին)[1], և 29,60%-ն ապրում էր օրական 3,2 դոլարից պակաս գումարով (37% բարելավումով վերջին 6 տարիների ընթացքում)[2]:
Նամիբիայի տնտեսությունը պահպանում է կապերը Հարավային Աֆրիկայի տնտեսության հետ: Նամիբիական դոլարը ամուր կապված է հարավաֆրիկյան ռանդի հետ:
Գյուղատնտեսություն
խմբագրելԻ տարբերություն աֆրիկյան երկրների մեծ մասի, Նամիբիայում գյուղատնտեսությունը առաջատար տնտեսական ոլորտը չէ: Նրա մասնաբաժինը ՀՆԱ-ում կազմում է ՀՆԱ-ի 6,2%-ը (2015 թվական) և աշխատում է աշխատուժի 16,3%-ը (2008 թվական): Հանրապետությունում գյուղատնտեսական նշանակության հողերը բավարար չեն, տարածքի 1%-ը մշակվում է։ Աճեցվում է եգիպտացորեն, ցորեն, կորեկ։
Անկախ Նամիբիայի խնդիրն այն էր, որ մշակվող հողերի մեծ մասը պատկանում էր սպիտակամորթ փոքրամասնությանը։ Դրա լուծման համար 1995 թվականին ընդունվեց օրենք, որը նախատեսում է ագրարային բարեփոխումների երեք սկզբունք: Յուրաքանչյուր ֆերմա, երբ վաճառվում է, նախ պետք է առաջարկվի պետությանը, պետական բանկը շուկայականից ցածր տոկոսադրույքով վարկ է տրամադրում անապահով մարդկանց, և պետական կոմունալ հողերը վաճառվում են փոքր հողամասերով։ Քաղաքականության արդյունքները հետևյալն են՝ 1990-2007 թվականներին մոտ 800 սևամորթ ֆերմեր վերաբնակեցվել են «առևտրային հողերի» մոտ 12%-ի վրա: 2005-ին սկսվեց «սպիտակ ֆերմաների» հարկադիր գնումը, և մինչև 2008 թվականը 5 տնտեսություն բռնագրավվեց պետության կողմից[3]:
Արդյունաբերություն
խմբագրելԱրդյունաբերության մասնաբաժինը Նամիբիայի ՀՆԱ-ում կազմում է 30%: Այնտեղ աշխատում է աշխատուժի 22,4%-ը։
Հանքարդյունաբերություն
խմբագրելՆամիբիան ադամանդների աշխարհի խոշորագույն արտահանողներից մեկն է։ Ադամանդներն արդյունահանում է Namdeb ընկերությունը, որի մի մասը պատկանում է հարավաֆրիկյան De Beers կորպորացիային։ 2004 թվականին արդյունահանվել է 1,86 մլն կարատ ադամանդ, իսկ 2011 թվականին՝ 1,26 մլն կարատ[4]: 2014 թվականին՝ 1,92 մլն կարատ, 2016 թվականին՝ 1,72 մլն կարատ ադամանդ[5]:
Արդյունաբերական մասշտաբով արդյունահանվում են ցինկ, անագ, ոսկի, ուրան (Ռուսաստանը նույնպես մասնակցում է ուրանի հանքավայրերի մշակմանը), վոլֆրամ, կադմիում։
Արտադրական արդյունաբերություն
խմբագրելՆամիբիայում արտադրական արդյունաբերության հիմնական ճյուղը մետաղագործությունն է։ Կան նաև մեքենաների հավաքման գործարաններ, սննդի արդյունաբերության ձեռնարկություններ։ 1998 թվականին սկսեց գործել Նաջեմ ադամանդի վերամշակման գործարանը։ Բայց ընդհանուր առմամբ, Նամիբիայում արտադրական արդյունաբերությունը անմրցունակ է Հարավային Աֆրիկայից էժան ապրանքների ներմուծման պատճառով, որի հետ Նամիբիան սերտ կապեր է պահպանում:
Տրանսպորտ
խմբագրելՄայրուղիներ
- ընդհանուր - 44,138 կմ (2010 թվական)
- կոշտ ծածկույթով – 6387 կմ
- առանց կոշտ ծածկույթի - 37,751 կմ
Երկաթուղիներ
- ընդհանուր - 2628 կմ (2014 թվական)
Օդանավակայաններ
- ընդհանուր - 112 (2013 թվական)
- կոշտ ծածկույթով — 19
- առանց կոշտ ծածկույթի — 93
Ջրային տրանսպորտ
- ընդհանուր նավեր - 1 2,265 գրտ/3,365 դվտ տեղաշարժով
Առևտուր
խմբագրելԱրտահանում` 5,042 մլրդ դոլար (2015 թվական)
Արտահանվում է ադամանդ, պղինձ, ոսկի, ցինկ, կապար, ուրան, խոշոր եղջերավոր անասուններ, ձուկ
Ներմուծում ՝ 7,205 միլիարդ դոլար (2015 թվական)
Ներմուծում` սնունդ, վառելիք, մեքենաներ, քիմիական նյութեր
Զբոսաշրջություն
խմբագրելԶբոսաշրջությունը կազմում է ծառայությունների արտահանման 35,2%-ը[6]: 2017 թվականին երկիր է այցելել 1,5 միլիոն զբոսաշրջիկ[7]:
1994 թվականին լոզի ժողովրդի ներկայացուցիչների կողմից հռչակվեց Կապրիվիի անկախությունը, ինչը հանգեցրեց զինված ապստամբության փորձի։ Ներկայումս առճակատումը թուլացել է, 2001 թվականից Կապրիվի գոտին կրկին անվտանգ է հայտարարվել զբոսաշրջիկների համար։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Poverty headcount ratio at $1.90 a day (% of population))» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-19-ին. Վերցված է 2021-09-22-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Уровень бедности в Намибии)» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-01-23-ին. Վերցված է 2019-01-23-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Политические проблемы развития в странах региона юга Африки (Зимбабве, Намибия и ЮАР) после ликвидации колониализма и апартеида. С. 104» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015-07-06-ին. Վերցված է 2015-07-07-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ .pdf 2011 Global Summary Statistics Արխիվացված է Դեկտեմբեր 1, 2017 Wayback Machine-ի միջոցով: | KimberleyProcess
- ↑ Мировой алмазный рынок Արխիվացված է Նոյեմբեր 21, 2017 Wayback Machine-ի միջոցով: | Алроса
- ↑ «Намибия - Туристические услуги (% от экспорта услуг)» (ռուսերեն).
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Namibia tourism - statistical report 2016)» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2021-09-22-ին. Վերցված է 2021-09-22-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)