Վիքիպեդիա

Մասնակից:Անի Ալավերդեան/Ավազարկղ

Չշփոթել [[{{{1}}}|{{{1}}}]] հոդվածի հետ։

Կաղապար:Infobox medical condition (new) Գանգլիոն բուշտ, հեղուկով լցված ուռուցք, որը ասոցացվում է հոդերի կամ ջլերի ձուսպաթաղանթների հետ[1]։ Հաճախ դաստակի թիկնային մակերեսին է հանդիպում, որին ափային մակերեսի ախտահարումն է հետևում[1][2]։ Հիվանդության սկիզբը հաճախ ամիսներ է տևում։ Բնորոշ արտահայտված ախտանիշներ չկան[1]։ Երբեմն ցավ կամ թմրածություն կարող է հանդիպել[1]։ Բարդությունները կարող են ընդգրկել դաստակի թունելի համախտանիշը[2]։

Պատճառն անհայտ է[1]։ Հիմնական մխանիզմը կարծիք կա, որ ձուսպաթաղանթների արտանկումն (էվագինացա) է ներառում[2]։ Ռիսկի գործոններն ընդգրկում են նաև մարմնամարզությունը (գիմնաստիկա)[3]։ Ախտորոշումը սովորաբար հիմնվում է հիվանդի մարմնին հայտնաբերված վնասվածքը լույսով զննելով[2]։ Բժշկական պատկերումը կարող է պոտենցիալ այլ պատճառները բացառելու համար իրականացվել[1][2]։

Բուժման տարբերակները հիվանդին հետևելով սպասողական տակտիկա, ախտահարված հոդի շինավորում, ասեղային ասպիրացիան կամ վիրահատական միջամտություն են ընդգրկում[1]։ Դրանց գրեթե կոսը ժամանակի ընթացում տարրալուծվում է[2]։ Տարեկան 10,000 մարդուց 3–ի ձեռքին կամ դաստակին գանգլիոն բուշտ է զարգանում[4]։ Մեծամասամբ այն հանդիպում է երիտասարդ և միջին տարիքի կանանց շրջանում[1]։ Վնասվածքը գրքով փորձել բուժելը չի խրախուսվում[2]։

Նշաններ և ախտանիշներ խմբագրել

Այս բշտերի միջին չափը 2.0 սմ է, բայց գոյություն ունեցող 5 սմից մեծ ցիստերի մասին ևս հաղորդվել է[5]։ Ժամանակի ընթացքում բշտի չափերը տատանվում են և ակտիվացումից հետո կարող են աճել։

Տեղակայում խմբագրել

Այս բշտերն ամենից հաճախ հանդիպում են դաստակի թիկնային մասում և մատների վրա։ Գերակշռող մասը հանդիպում է դաստակի՝ ճաճանչային կարճ տարածիչի երկայնքով, չնայած այն դաստակի հոդերի թիկնային մասից է անցնում։ Չնայած, որ այն ավելի հաճախ դաստակի վրա է հայտնաբերվում, գանգլիոն բշտերը կարող են նաև ոտանաթաթի վրա հանդիպել[6]։

Գանգլիոն բշտերը «հաճախ նկատվում են ապենդիկուլյար կմախքի՝ հոդերի և ջլերի հետ կապակցմումով, 88% դեպքերում ձեռքի և դաստակի բազմաթիվ փոքր հոդերի հետ հաղորդակցմամբ և 11% դեպքերում ոտնաթաթին և վեգ–խաչաձև կապանային շրջանում»[7]։ Դրանք հաճախ հայտնաբերվում են դաստակի հոդերի շրջանում, հատկապես՝ նավակաձև–կիսալուսնաձև կապանի մակերեսին[8]։

2007 թվականին Գլազգոյում իրականցված ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ հիվանդների՝ ոտնաթաթի վիրահատական եղանակով հեռացված 101 հանգույցներից 39–ը գանգլիոն բշտեր են եղել։ Ուսումնասիրությունը ավելի վաղ հայտնաբերած տվյալները հավելեց նշելով, որ գարշապարի և ներբանի վրա ոչ մի գանգլիոն բուշտ չի հայտնաբերվել․ հեղինակները գրում են․ «Թեև այս շրջաններում գտնվող հանգույցները կարող են գալիոն բուշտ լինել, վիրաբույժը առաջին հերթին պետք է այլ ախտորոշումներ ևս քննարկի»։ Հետազոտողները կանանց շրջանում (85%) ընդգծված հանդիպման գերակշռություն են նաև նշում և, որ մյուս դեպքերի այդ 11–ը վիրահատությսւնից առաջ սխալմամբ որպես գանգլիոն ցիստ են ախտորոշվել[9]։

Գանգլիոն բշտերը միայն ձեռքերով և ոտքերով չեն սահմանափակվում։ Դրանք կարող են ծնկան շրջանում հանդիպել, հատկապես խաչաձև կապանների շրջանում, սակայն կարող են նաև ձկնամկանի ջլի ծագման տեղում հանդիպել և առջևից՝ Հոֆֆայի ստործնկային ճարպային բարձիկի վրա նույնպես[10]։ Ուսի վրա հատկապես կտցաանրակային հոդում կամ երկգլուխ մկանի երկայնքով են հանդիպում[11]։

From their common origin at a joint or tendon, ganglion cysts may form in a wide range of locations. Rarely, intraosseous ganglion cysts occur, sometimes in combination with a cyst in the overlying soft tissue.[7][12] Very rare cases of intramuscular ganglion cysts in the gastrocnemius muscle of the calf have been reported.[13][14] It is possible for a cyst to be displaced considerably from its connection to the joint. In one extreme case, a ganglion cyst was observed to propagate extensively via the conduit of the common peroneal nerve sheath to a location in the thigh; in such cases surgery to the proximal joint to remove the articular connection may remove the need for a riskier, more extensive surgery in the neural tissue of the thigh.[15] The cysts may intrude into the spine, which may cause pain and dysesthesia in distant extremities.[16]

It has been proposed recently that cystic adventitial disease, in which a cyst occurs within the popliteal artery near the knee, may occur by an articular mechanism, with a conduit leading from the joint, similar to the development of ganglion cysts, that spreads within the peroneal nerve.[17]

Հաղորդվում են այնպիսի ցիստեր, որոնք մեկ կամ ավելի նյարդեր են ճնշում և ուսային հոդի շրջակայքում ոսկրերի էրոզիա են առաջացնում[18]։

  •  
    Բուշտը աջ դաստակի վրա
  •  
    Բուշտը աջ ոտնաթաթի դրսային մակերեսին
  •  
    Բուշտը մատի վրա
  •  
    Փոքր բուշտը աջ ցուցամատի վրա
  •  
    Շիկացած ասեղով վնասված փոքր բուշտը բթամատին
  •  
    Բուշտը ձախ դաստակի ափային մակերեսին

Պատճառ խմբագրել

Գանգլիոն ցիստի ընդունված ամենահաճախակի պատճառը ճողվածքային տեսությունն է, որը ենթադրում է, որ այն հանդիպում է։ Այս նկարագրությունը հիմնված է զննումների հիման վրա, որ բշտերը հանդիպում են հոդերին և ջլերին մոտ շրջանում։ Բշտի մանրադիտակային պատկերում նմանվում է ջլաձուսպային հյուսվածքին, հեղուկը նման է սինովյալ (ձուսպային) հեղուկին։ Դեպի հոդի կապսուլա ներարկված կոնտրաստը՝ ներկանյունթը հաճախ բշտում է վերջանում, որը կարող է ընդարձակվել։ Բշտում ներարկված ներկանյութը հազվադեպ հոդեր է թափանցում, որը, չնայած վերագրվում է տեսանելի գոյացությանը և միակողմանի հետադարձ փական, թույլ է տալիս հեղուկը հոդերից դուրս գա, բայց հետ չգնա[7]։

Ձուսպաթաղանթներում, շարակցական հյուսվածքի հետվնասվածքային դեգեներացիան և բորբոքումը որպես պատճառներ են ենթադրվում։ Գանգլիոն բշտերի առաջացման այլ հնարավոր մեխանիզմները ներառում են կրկնվող մեխանիկական սթրեսները, արթրոզը, շուրջարտիկուլյար ֆիբրոզ հյուսվածքների միքսոիդ դեգեներացիան և քրոնիկ վնասման, ֆիբրոբլաստների կողմից հիալուրոնաթթվի աճող սեկրեցիան և մեզենքիմալ բջիջների պրոլիֆերացիան։ Գանգլիոն բշտերը կարող են նաևզարգանալ հոդից անկախ[16][19]։

The most commonly accepted probable cause of ganglion cysts is the "herniation hypothesis", by which they are thought to occur as "an out-pouching or distention of a weakened portion of a joint capsule or tendon sheath." This description is based on the observations that the cysts occur close to tendons and joints. The microscopic anatomy of the cyst resembles that of tenosynovial tissue, the fluid being similar in composition to synovial fluid. Dye injected into the joint capsule frequently ends up in the cyst, which may become enlarged after activity. Dye injected into the cyst rarely enters the joint, however, which has been attributed to the apparent formation of an effective and one-way "check valve", allowing fluid out of the joint, but not back in.

In synovials, posttraumatic degeneration of connective tissue and inflammation have been considered as causes. Other possible mechanisms for the development of ganglion cysts include repeated mechanical stress, facet arthrosis, myxoid degeneration of periarticular fibrous tissues and liquefaction with chronic damage, increased production of hyaluronic acid by fibroblasts, and a proliferation of mesenchymal cells. Ganglion cysts also may develop independently from a joint.

Ախտորոշում խմբագրել

 
Բազմաթիվ խոռոչներով ձեռքի գանգլիոն բուշտ, որը սպիտակուցային բնույթի նյութեր է պարունակում։ Պատերը նուրբ ֆիբրոզ հյուսվածքից են բաղկացած՝ առանց հստակ սահմանագծի։

Գանգլիոն ցիստերը հեշտ են ախտորոշվում, քանի որ դրանք տեսանելի և շոշափելի են։

Ռադիոգրաֆի կողմնային և առաջահետին դիրքերը կարող են բացառել ցանկացած ավելի լուրջ հիմնական ախտաբանություն[20]։ Ուլտրաձայնային հետազոտությունը (ՈւՁՀ) կարող է կիրառվել կլինիկորեն կասկածելի վնասվածքների ախտորոշման հավաստիոությունը բարձրացնելու համար կամ գաղտնի բշտերը պատկերելու համար[21], քանի որ ուլտրաձայնային հետազոտության ընթացքում ներջլային գանգլիաները հեշտությամբ տարբերվում են արտաջլային գանգլիաներից, ինչպես միկրոսկոպիկ, գանգլիոն բշտերը բարակ պատերով բշտեր են, որոնք մաքուր, լորձային հեղուկ են պարունակում միկ հեշտությամբ տարբերվում են արտաջլային գանգլիաներից[6]։

Ganglion cysts are diagnosed easily, as they are visible and pliable to touch.

Radiographs in AP and lateral views should be obtained to exclude any more serious underlying pathology. Ultrasonography (US) may be used to increase diagnostic confidence in clinically suspected lesions or to depict occult cysts, because intratendinous ganglia are readily distinguished from extratendinous ganglia during dynamic ultrasonography, as microscopically, ganglionic cysts are thin-walled cysts containing clear, mucinous fluid.

Բուժում խմբագրել

Եթե անհատը ցավ չի զգում, պետք է վստահ լինել, որ գոյացությունը քաղցկեղային չէ, սպասել, որպեսզի ուռուցքն ինքնաբերաբար անհետանա[22]։ Բշտերի 45%–ն վեց տարվա ընթացքում առանց բուժման լուծվում է և 50%–ը՝ առանց բուժման[22]։

Վիրահատական բուժումները հիշեցնում են առաջնային ընտրողական տարբերակ գանգլիոն բշտերի բուժման համար։ Գանգլիոնների վրա վիրահատական միջամտության առաջընթացը ամբողջ աշխարհում կիրառում են արթրոսկոպիկ կամ մինիմալ ինվազիվ մեթոդը[23]։ Այլընտրանքայնորեն կարող է կիրառվել հիպոդերմային ասեղը, որը կիրառվում է բշտից հեղուկը դրենավորելու համար (ասպիրացիայի միջոցով) և կորտիկոստերոիդնրը կարող են ներարկվել բշտի դատարկվելուց հետո[21] և, այնուամենայնիվ, եթե հեղուկը ժամանակի ընթացքում պղտորվում է, բուժման այս եղանակը միշտ չէ, որ էֆեկտիվ է[փա՞ստ]։ Ախտադարձի հավանականությունը մոտավորապես 50% է՝ կախված բշտի ասեղային դրենաժից (ասպիրացիայի միջոցով)։

Գանգլիոն բշտի բուժման պատմական մեթոդ է գոյացությանը մեծ և ծանր գրքով հարվածելը, որը բշտի պատռվածք է առաջացրել՝ բերելով բշտի պարունակության դրենավորման դեպի շրջակա հյուսվածքներ

If a person is not in pain, they should simply be reassured that the lump is not cancerous, and wait for the lump to disappear on its own. About 45% resolve without treatment within six years, and 50% within 10 years.

Surgical treatments remain the primary elective option for treatment of ganglion cysts. The progression of ganglion surgery worldwide is to use an arthroscopic or mini-opening method. Alternatively, a hypodermic needle may be used to drain the fluid from the cyst (via aspiration) and a corticosteroid may be injected after the cyst is empty; however, if the fluid has thickened, owing to the passage of time, this treatment is not always effective. There is a recurrence rate of approximately 50% following needle drainage (via aspiration) of ganglion cysts.

A historical method of treatment for a ganglion cyst was to strike the lump with a large and heavy book, causing the cyst to rupture and drain into the surrounding tissues. Historically, a Bible was the largest or only book in any given household, and was employed for this treatment. This led to the former nickname of "Bible bumps" or "Gideon's disease" for these cysts.[24][25] This treatment risks injuring the person and thus is not recommended.[26]

Բարդություններ խմբագրել

Բուժման հետևանքով առաջացած բարդությունները կարող են հոդերի կարկամություն և սպիի ձևավորում ընդգրկել[21]։ Դաստակի ներսային մակերեսին առկա բշտի էքսցիզիային ավելի հաճախ է հետևում վնասվածքի ախտադարձը։ Անհաջող կատարված ոչ ամբողջական էքսցիզիան կարող է ախտադարձի բերել[27]։

Complications of treatment may include joint stiffness and scar formation. Recurrence of the lesion is more common following excision of a volar ganglion cyst in the wrist. Incomplete excision that fails to include the stalk or pedicle also may lead to recurrence, as will failing to execute a layered closure of the incision.

Կանխատեսում խմբագրել

Ասպիրացիայի ենթարկված բշտերը ախտադարձի հաճախականությունն ավելի բարձր է, քան էքսցիզիայի ենթարկված բշտերինը[20]։ ՎԻրահատության ենթարկված գանգլիոն բշտերը 12%[28]–41%[29] դեպքերում կրկին առաջանում են։

Վեցամյա հետազոտության արդյունքում համեմատել են դաստակի թիկնային մասում գտնվող գանգլիոն բշտի բուժման համար էքսցիզի։ան ասպիրացիան և որևէ բուժման որևէ մեթոդի չկիրառելը։ Ոչ էքսցիզիան, ոչ ասպիրացիան երկարաժամկետ ավելի բարերար ազդեցություն չեն ապահովում, քան բուժման բացակայությունը։ Չբուժված գանգլիոն բշտերի 58%–ն ինքնաբերաբար լուծվում է, հետվիրահատական ախտադարձերի հավանականությունն այս հետազոտության ընթացքում 39% է[30]։ Ըստ 2003 թվականին իրականցված համանման հետազոտության դաստակի ափային մակերեսին հանդիպող գանգլիոն բշտերը Առանց հաշվի առնելու բուժումը, ախտանիշների բացակայությունը, առանց հաշվի առնելու թե արդյոք դաստակի ափային գանգլիոն բշտերը էքսցիզիայի, ասպիրացիայի ենթարկվել են, թե ոչ, 2–5 տարի հետևողականություն ցուցաբերել [31]։

Recurrence rate is higher in aspirated cysts than in excised ones. Ganglion cysts have been found to recur following surgery in 12% to 41% of patients.

A six-year outcome study of the treatment of ganglion cysts on the dorsum (back) of the wrist compared excision, aspiration, and no treatment. Neither excision nor aspiration provided long-term benefit better than no treatment. Of the untreated ganglion cysts, 58% resolved spontaneously; the post-surgery recurrence rate in this study was 39%. A similar study in 2003 of ganglion cysts occurring on the palmar surface of the wrist states: "At 2 and 5 year follow-up, regardless of treatment, no difference in symptoms was found, regardless of whether the palmar wrist ganglion was excised, aspirated or left alone."

Ստուգաբանություն խմբագրել

Մինև այժմ սխալ անվանումը պահպանվում է[32], գանգլիոն բջիջը նյարդային «գանգլիոնի» կամ «գանգլիոնային բջջի» հետ որևէ կապ չունի, ստուգաբանությունը հին հունարենում հայտնաբերել է γάγγλιον– «հանգույց» կամ «մաշկի տակ այտուց»[33], որը անալոգ կերպով նյարդային զանգվածներն է մատնանշում։ Հիպոկրատը նկարագրել է այդ բշտերը[7][34]։

«Աստվածաշնչի բուշտ» (կամ «Աստվածաշնչի հարված») անվանումը քաղաքային լեգենդից կամ բշտին Աստվածաշնչով հարվածելու պատմական ջանքերից է ծագել[35][36]։ Վնասվածքը Աստվածաշնչով հարվածելով բուճել փորձելը բոլոր դեպքերում խորհուրդ չի տրվում[2]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «Ganglion Cyst of the Wrist and Hand-OrthoInfo». orthoinfo.aaos.org. March 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 6 July 2017-ին. Վերցված է 10 June 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Ferri, Fred F. (2014). Ferri's Clinical Advisor 2015 E-Book: 5 Books in 1 (անգլերեն). Elsevier Health Sciences. էջ 472. ISBN 9780323084307. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-10-ին. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. ↑ «Ganglion Cyst of the Wrist and Hand-OrthoInfo». orthoinfo.aaos.org. March 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 6 July 2017-ին. Վերցված է 10 June 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  4. ↑ Cooney, William P. (2011). The Wrist: Diagnosis and Operative Treatment (անգլերեն). Lippincott Williams & Wilkins. էջ 1089. ISBN 9781451148268. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-10-ին. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. ↑ Craig A. Camasta, DPM (1993). «excision of the ganglion cyst» (PDF). Podiatry Institute. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-11-01-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. ↑ 6,0 6,1 McNabb, J. W. (2005). Practical Guide to Joint and Soft Tissue Injection and Aspiration. Lippincott Williams & Wilkins. էջեր 62–65. ISBN 9780781753630.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Craig A. Camasta, DPM (1993). «excision of the ganglion cyst» (PDF). Podiatry Institute. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-11-01-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ «Ganglion cysts». The British Society for Surgery of the hand. BSSH. Արխիվացված է օրիգինալից April 7, 2017-ին. Վերցված է April 6, 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  9. ↑ Duncan JM Macdonald; և այլք: (August 2007). «The Differential Diagnosis of Foot Lumps: 101 Cases Treated Surgically in North Glasgow Over 4 Years». Annals of the Royal College of Surgeons of England. 89 (3): 272–275. doi:10.1308/003588407x168235. PMC 1964714. PMID 17394713.
  10. ↑ Jon Arthur Jacobson (2007). Fundamentals of Musculoskeletal Ultrasound. Elsevier Health Sciences. ISBN 978-1416035930. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-04-ին. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  11. ↑ Arend CF. Ultrasound of the Shoulder. Master Medical Books, 2013. Sample chapter available on acromioclavicular joint ganglion Արխիվացված 2014-05-18 Wayback Machine.
  12. ↑ Muir B, Kissel JA, Yedon DF (December 2011). «Intraosseous ganglion cyst of the humeral head in a competitive flat water paddler: case report». J Can Chiropr Assoc. 55 (4): 294–301. PMC 3222705. PMID 22131566. (includes MRI images)
  13. ↑ Jae Jeong Park; և այլք: (2010). «Case Report : Intramuscular Ganglion Cyst of the Gastrocnemius Muscle». Korean Journal of Dermatology. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-06-17-ին. {{cite journal}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  14. ↑ Park S, Jin W, Chun YS, Park SY, Kim HC, Kim GY, Park JS, Ryu KN (October 2009). «Ruptured intramuscular ganglion cyst in the gastrocnemius medialis muscle: sonographic appearance». Journal of Clinical Ultrasound : JCU. 37 (8): 478–81. doi:10.1002/jcu.20609. PMID 19618443.
  15. ↑ Robert J. Spinner; և այլք: (2012). «Re: Pure Peroneal Intraneural Ganglion Cyst: Hindsight is 20/20» (PDF). Turkish Neurosurgery. էջեր 527–528. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-10-14-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  16. ↑ 16,0 16,1 Sang Woo Kim; և այլք: (April 2011). «A Ganglion Cyst in the Second Lumbar Intervertebral Foramen». J Korean Neurosurg Soc. 49 (4): 237–240. doi:10.3340/jkns.2011.49.4.237. PMC 3098430. PMID 21607185. (original source cites eight additional references for the quoted paragraph)
  17. ↑ R. J. Spinner; և այլք: (2012-08-29). «Evidence to support that adventitial cysts, analogous to intraneural ganglion cysts, are also joint-connected». Clin. Anat. 26 (2): 267–81. doi:10.1002/ca.22152. PMID 22933403.
  18. ↑ Field, Larry D. (2003). MasterCases: Shoulder and Elbow Surgery. Thieme. էջ 241. ISBN 9780865778733.
  19. ↑ Ribes, Ramón (2010). Learning Musculoskeletal Imaging. Springer. էջ 197. ISBN 9783540880004.
  20. ↑ 20,0 20,1 Pocket Guide to Musculoskeletal Diagnosis. Springer. 2005. էջ 63. ISBN 9781597450096.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 The Gale encyclopedia of surgery: a guide for patients and caregivers, Volume 1. Gale. 2003. էջ 560. ISBN 9780787677213.
  22. ↑ 22,0 22,1 «Clinical treatments for wrist ganglia» (PDF). ROYAL AUSTRALASIAN COLLEGE OF SURGEONS. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 27 March 2018-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (օգնություն)
  23. ↑ Bismil MSK, Bismil QMK. The wide awake approach to hand and wrist ganglia: Ten-year experience, technical tips and review of macroscopic pathology and outcomes of 300 cases. OA Case Reports 2013 Nov 15;2(13):129.
  24. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «E-hand%com» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  25. ↑ Dacombe, PJ; Robinson, J (Mar 27, 2012). «Falling Up the Stairs: the Equivalent of 'Bashing it with a Bible' for an ACL Ganglion Cyst of the Knee». BMJ Case Reports. 2012: bcr0120125591. doi:10.1136/bcr.01.2012.5591. PMC 3316796. PMID 22605799.
  26. ↑ Hammond, Claudia. «Should you bash a 'bible bump'?» (անգլերեն). Վերցված է 2018-08-09-ին.
  27. ↑ Camasta, Craig A., DPM, Excision of the Ganglion Cyst Արխիվացված 2013-11-01 Wayback Machine, podiatryinstitute.com, update 1993, 1993 33 pdf, pages 181–5
  28. ↑ Gallego S, Mathoulin C (2010). «Arthroscopic resection of dorsal wrist ganglia: 114 cases with minimum follow-up of 2 years». Arthroscopy. 26 (12): 1675–1682. doi:10.1016/j.arthro.2010.05.008. PMID 20952152.
  29. ↑ Lidder S, Ranawat V, Ahrens P (2009). «Surgical excision of wrist ganglia; literature review and nine-year retrospective study of recurrence and patient satisfaction». Orthop Rev. 1 (1): e5. doi:10.4081/or.2009.e5. PMC 3143961. PMID 21808669.
  30. ↑ Dias JJ, Dhukaram V, Kumar P (October 2007). «The natural history of untreated dorsal wrist ganglia and patient reported outcome 6 years after intervention». The Journal of Hand Surgery, European Volume. 32 (5): 502–8. doi:10.1016/J.JHSE.2007.05.007. PMID 17950209.
  31. ↑ Dias J, Buch K (Apr 2003). «Palmar wrist ganglion: does intervention improve outcome? A prospective study of the natural history and patient-reported treatment outcomes». J Hand Surg Br Vol. 28 (2): 172–6. doi:10.1016/s0266-7681(02)00365-0.
  32. ↑ J.C. Segen (1992). The Dictionary of Modern Medicine. ISBN 9781850703211. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-10-ին. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն) (see the entry for aneurysmal bone cyst, which "like pyogenic granuloma and ganglion cyst, a misnomer that has withstood the sands of time and the dint of logic")
  33. ↑ «Etymology of the Greek word ganglion (γάγγλιον)». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-06-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  34. ↑ See Hippocrates' "On the Articulations" (part 40) at Wikisource
  35. ↑ «Ganglions». Արխիվացված է օրիգինալից 2009-04-15-ին. Վերցված է 2009-05-27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  36. ↑ Hammond, Claudia. «Should you bash a 'bible bump'?» (անգլերեն). Վերցված է 24 November 2018-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Դասակարգում
Արտաքին աղբյուրներ
 

Կաղապար:Soft tissue disorders


Կատեգորիա:Dermal and subcutaneous growths Կատեգորիա:RTT Կատեգորիա:RTTEM

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Անի_Ալավերդեան/Ավազարկղ&oldid=7487846» էջից