Ճշտապահություն

Ճշտապահություն, տվյալ հանձնարարությունը կամ պարտավորությունը սահմանված ժամկետում կամ վերջնաժամկետից շուտ կատարելու ունակություն։

Ընդհանուր իմաստը

«Ճշտապահ» բառը հաճախ մեկնաբանվում է որպես ժամանակին լինելու հատկանիշ։ Տարբեր մշակույթներում հաճախ ճշտապահության ընդունելի աստիճանը տարբեր է, սովորաբար մի փոքր ուշացումն ընդունելի է։ Հիմնականում դա 10-15 րոպեն է արևմտյան մշակույթներում, սակայն սա չի վերաբերում բժշկի այցելությանը կամ դպրոցական դասերին։ Որոշ մշակույթներում, ինչպիսին է ճապոնականը, և որոշ միջավայրերում, ինչպիսիք են ռազմականները, պահանջները շատ ավելի խիստ կարող են լինել։

Ժամանակի հասկացություն

Որոշ մշակույթներում ընդունելի չէ այն երևույթը, որ սահմանված վերջնաժամկետը կարելի է շրջանցել։ Օրինակ՝ որևէ մշակույթում կարող է ընդունված լինել, որ մարդիկ կարող են մի ժամ ուշ կատարել առաջադրվածը։ Այդ դեպքում, քանի որ բոլորը հասկանում են, որ ժամը իննին նշանակված հանդիպումը լինելու է մոտավորապես ժամը տասին, ոչ ոք չի անհանգստանա, երբ բոլորը ժամանեն ժամը տասին։

Ճշտապահության արժեքը

Այն մշակույթներում, որտեղ գնահատվում է ճշտապահությունը, ուշանալը դիտվում է որպես անարգալից վերաբերմունք ուրիշների ժամանակի հանդեպ, և կարող է համարվել վիրավորական։ Այսպիսի դեպքերում, հնարավոր է, որ ճշտապահությունը վերահսկվի սոցիալական տույժերով, օրինակ, հանդիպումներին՝ մուտքը փակել ցածր ճշտապահություն ունեցող մասնկակիցների համար։ Նման միջոցառումների նպատակն է հասնել նրան, որ գնահատվի ճշտապահության արժեքը և այն հետևանքները, որը կարող է ունենալ ճշտապահ չլինելը։ Ճշտապահության հանդեպ հետևողական մոտեցումը անպայման կհանգեցնի դրական արդյունքի, և տվյալ հասարակության մեջ, անկասկած, կբարձրանա ճշտապահության գնահատականը։

Արտաքին հղումներ

• Kaushik Basu, Jörgen W. Weibull. «MIT Department of Economics Working Paper No. 02-26: Punctuality: A Cultural Trait as Equilibrium». MIT Department of Economics.
• M. Brahimi, D.J. Worthington (September 1991). «Queueing Models for Out-Patient Appointment Systems – A Case Study». Journal of the Operational Research Society. 42 (9): 733–746. doi:10.1057/jors.1991.144. ISSN 0160-5682. JSTOR 2583656.
• Andrew Chamberlain. «The economics of punctuality». The Idea Shop. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 2-ին.
• Marcelo Pisarro, Nerds All Star, Revista Ñ, Diario Clarín, 9 de junio de 2008. "No perdamos la puntualidad" Արխիվացված 2008-06-14 Wayback Machine (Իսպաներեն)
• Haddon Field. «Punctuality in Japan». Sound of Waves.