Հրանոթ

Հրանոթ, հրետանային փողային հրազեն, որի տրամաչափը 20 մմ-ից ավել է, և նախատեսված չի մարտի դաշտում մեկ մարդու ուժերով տեղափոխման համար։ Հրանոթը նախատեսված է փողի միջով նետող լիցքերի բռնկումից առաջացած վառոդային գազերի ազդեցությամբ արկերը, ականները որոշակի հեռավորության վրա նետելու, հակառակորդի կենդանի ուժի, կրակակետերի, մարտական տեխնիկայի, շենքերի, շինությունների ոչնչացման, հակառակորդի առաջխաղացումը կասեցնելու, հակառակորդի զորքերի բացազատմանը խանգարելու և այլ նպատակների համար։

Կառուցվածք

Հրանոթները բաղկացած են հետևյալ հիմնական մասերից՝ փող, շրջանակ և փակաղակ, որոնք իրենց կառուցվածքային լուծումներով տարբեր են լինում կախված հրանոթների դասակարգումից։ Փողերը լինում են հարթ, ակոսավոր, ունենում են փողային արգելակ, կամ բոցամարիչ։ Փակաղակները լինում են սահող, թեքվող, մխոցային և այլն։ Շրջանակները նույնպես լինում են տարատեսակ, կախված հրանոթի տեսակից՝ թրթուրավոր կամ անիվավոր հենասարքի(շասսի) վրա, անիվավոր անհետգլորք, հաստոցի տեսքով, շարժական աշտակարկի կամ անշարժ ամրակցման տեսքով և այլն։ Հրանոթները նաև կախված իրենց տեսակներից սարքավորված են լինում այլ տարբեր տիպի օժանդակ սարքավորումներով՝ նշանառության համակարգ, լիցքավորման համակարգ, կրակի վարման համակարգ և այլն։

Հրանոթների համառոտ դասակարգում

Հրանոթները դասակարգվում են մի շարք հատկանիշներով՝ ըստ նախատեսվածության, տրամաչափի, հեռահարության, հենասարքի տեսակի, կոնստրուկտիվ առանձնահատկությունների և այլն։

• 

  Ժամանակակից նավային թնդանոթի աշխատանքային պարզ սխեմա

• 

  57-մմ հակատանկային ԶԻՍ-2 թնդանոթ

• 

  81-մմ տրամաչափի ականանետ Իտալիա 1944 (en:M1 Mortar)

• 

  Ռուսական 76-մմ հակաօդային հրանոթ 1916)

• 

  Առափնյա հրետանու բրիտանական 17,75-դյույմ թնդանոթ, (19-րդ դարի երկրորդ կես) 1916

• 

  Գերմանական կցովի թնդանոթ առաջին աշխարհամարտի տարիներին

Ըստ կոնստրուկտիվ առանձնահատկությունների

• Թնդանոթ
• Թնդանոթ-հաուբից
• Հաուբից
• Հրասանդ
• Հրասանդ-ականանետ
• Ականանետ
• Անհետգլորք հրանոթ

Ըստ Նախատեսվածության

• Հակատանկային հրանոթ
• Զենիթային հրանոթ
• Առափնյա հրանոթ

Ըստ մարտական տեխնիկայի

• Տանկային հրանոթ
• Ռազմանավային հրանոթ
• Ավիացիոն հրանոթ
• Երկաթուղային հրանոթ

Ըստ տրամաչափի

• Փոքր տրամաչափի
• Միջին տրամաչափի
• Խոշոր տրամաչափի
• Հատուկ հզորության

Ըստ պատկանելիության

• Գումարտակային հրանոթ
• Գնդային հրանոթ
• Դիվիզիոնային հրանոթ
• Կորպուսային հրանոթ

Ըստ լիցքավորման եղանակի

• Առանձնակի լիցքավորման
• Միասնական լիցքավորման
• Լիցքապարկով հրանոթ

---

• Փողաբերանից լիցքավորվող
• Փողի ետնամասից լիցքավորվող

---

• Ավտոմատ հրանոթ
• Կիսավտոմատ հրանոթ
• Ոչ ավտոմատ հրանոթ

Ըստ նշանառության կոնստրուկցիայի

• Նշանառության անկախ առանցքով հրանոթ
• Նշանառության կիսանկախ առանցքով հրանոթ
• Նշանառության կախյալ առանցքով հրանոթ

Տես նաև

• Հրետանային ինքնագնաց կայանք
• Արկ

Հղումներ

• Հրետանային սպառազինություն. Կառուցվածքի և կառուցման հիմունքներ(չաշխատող հղում), Մեքենաշինություն, 1975, 420 էջ. (ռուս.)
• Հրետանու նետվող մասի պատմություն (1904) (ռուս.)

Վիքիբառարան

Ընթերցե՛ք «հրանոթ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։