Հովհաննես Զաքարյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Զաքարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Հովհաննես Լևոնի Զաքարյան (մայիսի 13, 1951, Դիլիջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ լեզվաբան, բառարանագիր, դասագրքերի հեղինակ[1]։
| Հովհաննես Զաքարյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մայիսի 13, 1951 (72 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Դիլիջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  Հայաստան |
| Կրթություն | ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ |
| Կոչում | դոցենտ |
| Գիտական աստիճան | բանասիրական գիտությունների թեկնածու |
| Մասնագիտություն | լեզվաբան և բառարանագիր |
Լրագրող, խմբագիր Լևոն Զաքարյանի որդին է։
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Տավուշի մարզի Դիլիջան քաղաքում, հաճախել է Երևանի թիվ 78 միջնակարգ դպրոցը։ 1968-1973 թվականներին սովորել է ԵՊՀ-ի բանասիրության ֆակուլտետում, 1974-1977 թվականներին՝ ՀԳԱԱ Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի ինստիտուտի ասպիրանտուրայում՝ «Հանրալեզվաբանություն» մասնագիտութամբ։ 1977-1986 թվականներին եղել է Լեզվի ինստիտուտի գիտաշխատող, իսկ 1986-1995 թվականներին՝ բաժնի վարիչ։ 1982-1987 թվականներին մասնակցել է «Մեր լեզուն, մեր խոսքը» հեռուստահաղորդաշարին։ Նրա հեղինակած նախագծի հիման վրա է 1993 թվականին ընդունվել «Լեզվի մասին» ՀՀ օրենքը[2]։ 1994 թվականից անդամակցել է Հայաստանի լրագրողների միությանը։ 1994-2005 թվականներին եղել է ՀՀ կառավարությանն առընթեր լեզվի պետական տեսչության պետի տեղակալ։ 1997-2012 թվականներին եղել է «Գլաձոր» համալսարանի հայոց լեզվի ամբիոնի դոցենտ, 2009-2014 թվականներին՝ Հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի հայոց լեզվի և նրա դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոնի դոցենտ։ 2010-2013 թվականներին եղել է «Լեզու և կրթություն» գիտական հանդեսի գլխավոր խմբագիր։ 2005 թվականից աշխատում է «Տաթև» գիտակրթական համալիրում՝ որպես լեզվաբանության բաժանմունքի ղեկավար[3]։ 2000 թվականից «Անանիա Շիրակացի» ճեմարանի հայոց լեզվի ամբիոնի գիտական խորհրդատուն է։
1982-2020 թվականների ընթացքում մասնակցել է ավելի քան 90 միջազգային, համամիութենական, հանրապետական, միջբուհական, բուհական և այլ գիտաժողովների։
Գիտական աստիճաններ, կոչումներ, պարգևներ խմբագրել
- 1980՝ բանասիրական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան «Հայերենի հասարակական տարբերակումը Երևանում» թեմայով ատենախոսության համար
- 2008՝ դոցենտ
- 2011` ՀՀ ԿԳՆ Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարանի «Անբասիր ծառայությունների համար» մեդալ
Հեղինակած աշխատանքներ խմբագրել
- Հայերենի հասարակական տարբերակումը Երևանում, «Ժամանակակից խոսակցական հայոց լեզուն», Երևան, 1981, էջ 120-278։
- Հայոց լեզվի հարցաթերթիկներ (մեթոդական ուղեցույց), խորհրդատվություն դիմորդներին, ուսուցիչներին, կրկնուսույցներին, Երևան, 1997, 48 էջ։
- Հայրենագիտություն. Ճանաչի՛ր քո հայրենիքը, Ա. ուսումնական ձեռնարկ սփյուռքի դպրոցների համար, Երևան, 2008, 96 էջ (հեղինակակից՝ Է. Մկրտչյան)։
- Կետադրական բառարան, ուսումնական տեղեկատու, Երևան, 2013, 240 էջ[4]։
- Հայ գրականություն, երեք դասագիրք սփյուռքի դպրոցների 5, 6, 7-րդ դասարանների համար (արևելահայերեն ուսուցմամբ), Երևան, 2015 - 2019, 144-ական էջ։
- Հայոց լեզու, երեք դասագիրք սփյուռքի դպրոցների 5, 6, 7-րդ դասարանների համար (արևելահայերեն ուսուցմամբ), Երևան, 2015 - 2019, 144-ական էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Ձևաբանություն (2-րդ՝ լրամշակված հրատարակություն), Երևան, 2015, 320 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Շարահյուսություն (2-րդ՝ լրամշակված հրատարակություն), Երևան, 2015, 376 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Հնչյունաբանություն. ուղղախոսություն, ուղղագրություն (3-րդ՝ լրամշակված հրատարակություն), Երևան, 2015, 200 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Բառագիտություն (2-րդ՝ լրամշակված հրատարակություն), Երևան, «Զանգակ», 2016, 272 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Թելադրության նյութերի ժողովածու. 255 բնագրային հատված, Երևան, 2017, 183 էջ (հեղինակակից՝ Ա. Մխիթարյան)։
- Արևմտահայերէնի քերականութիւն – 1, 2, 3, Երևան, «Զանգակ», 2014 - 2018, 144+168+168 էջ։
- Ոճագիտություն, տեքստագիտություն, հայոց լեզվի պատմություն, Երևան, «Զանգակ», 2018, 294 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Կետադրություն, Երևան, «Զանգակ», 2019, 78 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Հոմանիշների առձեռն բառարան, Երևան, 2020, 360 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)[5]։
- Հականիշների առձեռն բառարան, Երևան, 2020, 248 էջ։
- Դարձվածքների, համանունների, հապավումների առձեռն բառարան, Երևան, 2020, 160 էջ (հեղինակակից՝ Յու. Ավետիսյան)։
- Գործնական կետադրության հիմունքներ. ուսումնական ձեռնարկ–բառարան, Երևան, 2021, 264 էջ։
- 1995-2017 թվականներ՝ 21 շտեմարան, թեստերի ժողովածու, քրեստոմատիա։
- 1975-2020 թվականներ՝ 86 գիտական հոդված։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Խառատյան, Հենրիկ (2020). «Անվանի դիլիջանցիներ» գրքերի կենսագրական ամփոփ բառարան-ժողովածու. Երևան: Մեկնարկ. էջեր 121–122. ISBN 978-9939-878-97-3.
- ↑ «DocumentView». www.arlis.am. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 25-ին.
- ↑ «Հովհաննես Զաքարյան. Պետական լեզուն գույք չէ պարտքի դիմաց».
- ↑ «Hovhannes Zaqaryan|Հովհաննես Զաքարյան, «Զանգակ» հրատարակչություն». zangak.am. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 19-ին.
- ↑ «Յուրի Սրապիոնի Ավետիսյան». www.ysu.am (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 19-ին.