Հիրիկ Գրոսհեյմի

Թագավորություն	Բույսեր
Բաժին	Ծածկասերմեր
Ընտանիք	Հիրիկազգիներ
Տեսակ	Հիրիկ Գրոսհեյմի

Լատիներեն անվանում

Iris grossheimii

Հիրիկ Գրոսհեյմի (լատին․՝ Iris grossheimii), հիրիկազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն

Կոճղարմատավոր բույս է։ Տերևները նեղ մանգաղաձև են և հաճախ խիստ ոլորված։ Ծաղկապատի արտաքին մասերի ետծալն ունի 4-5 սմ երկարություն և 1,5-2 սմ լայնություն, գագաթում կլորավուն է, հաստ, ծիրանագույն ջղերով և կլորավուն սև պուտով։ 4-5 (6) սմ երկարությամբ և 2-3 սմ լայնությամբ ծաղկապատը դարչնագույն ծիրանագույն է^[1]։

Տարածվածություն

Հայաստանում հանդիպում է միայն Մեղրու ֆլորիստիկական շրջանում (Զանգեզուրի և Մեղրու լեռնաշղթաներ)։ Աճում է նաև Նախիջևանում^[1]։

Էկոլոգիա

Աճում է միջին լեռնային գոտուց մինչև ենթալպյան գոտի՝ ծովի մակարդակից 1200-2400 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև տափաստաններում, գիհու և կաղնու նոսրանտառներում, մարգագետիներում և չոր քարքարոտ լանջերին։ Ծաղկում է ապրիլ-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հունիս-հուլիսին^[1]։

Պահպանություն

Վտանգված տեսակ է։ Հարավային Անդրկովկասի էնդեմիկ տեսակներից է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակին, կապված աճելավայրերի պայմանների փոփոխության հետ, սպառնում է տարածման և բնակության շրջանների կրճատում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաներում^[1]։

Պոպուլյացիայի մի մասը պահպանվում է «Արևիկ» ազգային պարկի սահմաններում^[1]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հիրիկ Գրոսհեյմի» հոդվածին։

[:0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.

[1]