Հավասարության երթ, հանրային գործողություններ` ի պաշտպանություն կանանց և ԼԳԲՏ (լեսբուհի, գեյ, բիսեքսուալ և տրանսգենդեր) անձանց իրավունքների, ինչպես նաև` խտրականության բոլոր տեսակների դեմ։ Միջոցառումներն անցկացվում են Մոսկվայում։ Ակցիայի կազմկոմիտեի կազմում են «Ձախ սոցիալիստական գործողությունը»[1], «Աշխատանքային միջազգային կոմիտեն»[2], «Ծիածանագույն ասոցիացիան», ֆեմինիստուհիները և իրավապաշտպանները։ Ակցիային տարբեր ժամանակներում մասնակցել են նաև անարխիստներն ու «Համերաշխություն» շարժման ակտիվիստները։

Հավասարության երթի շարասյունը` 2012 թվականի մայիսի 6-ին Մոսկվայում կայացած ընդհանուր ժողովրդավարական երթի ժամանակ

Նպատակներ և խնդիրներ

խմբագրել

«Հավասարության երթի» հրապարակային ակցիաների հայեցակարգը կանանց և ԼԳԲՏ անձանց նկատմամբ խտրականության թեմաների միավորումն է[3]։

«Հավասարության երթի» կազմակերպիչները ուշադրություն են դարձնում այն բանին, որ ժամանակակից հասարակության մեջ կանայք, իրենց կարծիքով, ենթարկվում են խտրականության և ավելի վատ վիճակում են, քան տղամարդիկ[4]։ Օրինակ, կանանց միջին աշխատավարձը զգալիորեն ավելի քիչ է տղամարդկանց կողմից կատարված նույն աշխատանքի համար վճարից[5]։

Երթի կազմակերպիչներն ուշադրություն են հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ, իրենց կարծիքով, նահապետական բարոյականությունը, որը հասարակությանը բաժանում է մասկուլինային և ֆեմինիստական դերի, սեռական հարաբերությունները հանգեցնում է տիրապետման/ենթակայության, որի դեպքում տղամարդը հարաբերությունների սուբյեկտ է, իսկ կինը՝ դրանց օբյեկտը[6]։

«Հավասարության երթերը» ուղղված են նաև ԼԳԲՏ իրավունքների պաշտպանությանը։ Նրանց մասնակիցները մատնանշում են նույնասեռական տղամարդկանց խտրականությունը «կանանց նմանվելու» և լեսբուհիների հանդեպ խտրականությունը` նահապետական հայեցակարգի շրջանակներից դուրս գալու համար, որի դեպքում կանայք պետք է դեր խաղան «տղամարդկանց կցորդի» դերում[7]։

«Հավասարության երթի» կազմակերպիչները կարծում են, որ կառավարությունը, թաքնվելով հոմոֆոբ օրենքների հետևում, փորձում է նվազեցնել սոցիալական երաշխիքները, բյուջեի կրճատումները և այլն[4]։ Այսպիսով, Սանկտ Պետերբուրգի օրենսդիր ժողովը մերժում է ընտանիքի օրինականությանն ուղղված հինգ օրինագիծ` փոխարենը ընդունելով անչափահասների շրջանում «համասեռամոլների քարոզչությունը» արգելող օրենք[8]։

Ավելին, «քարոզչությունը» արգելող օրենքները հարվածում են, առաջին հերթին, հոմոսեքսուալ դեռահասներին, քանի որ նրանք ատում և ահաբեկում են նրանց, ինչպես նաև` այդպիսի դեռահասների համար անհնարին է դառնում օբյեկտիվ տեղեկություններ ստանալ իրենց սեռական կյանքի մասին։ Այս առումով, հոմոսեքսուալ դեռահասների շրջանում ինքնասպանությունների թիվը զգալիորեն ավելի բարձր է, քան իրենց տարասեռական հասակակիցների շրջանում[9]։

Երթի մասնակիցները նաև դեմ են կնոջ` աբորտի իրավունքի սահմանափակմանը, քանի որ իրենք` կանայք, ունեն իրավունք ընտրելու ընդհատել հղիությունը, թե ոչ[3]։ Բացի այդ, բռնության ենթարկված կանայք, ԼԳԲՏ-ները և այլ խմբերը պետք է հնարավորություն ունենան օգնություն ստանալ ճգնաժամային կենտրոններում, ինչի համար պետք է մշակվեն ադապտացման ծրագրեր[3]։

«Հավասարության երթի» ակտիվիստների կարծիքով` միայն բոլոր ճնշված խմբերի համերաշխության դեպքում, անկախ սեռից, ազգությունից, տարիքից, սեքսուալությունից, հնարավոր կլինի հաղթահարել խտրականությունը[3]։

Ակցիաներ և արշավներ

խմբագրել
 
Հավասարության երթ
 
Հակահոմոֆոբական պիկետ Մոսկվայում Սանկտ Պետերբուրգի կառավարության գրասենյակի մոտ
 
Հակագործողություններ` ուղղափառ ակտիվիստների ակցիայի դեմ

Հավասարության առաջին երթը տեղի է ունեցել 2010 թվականի մայիսի 29-ին[10], երկրորդը` 2011 թվականի մայիսի 22-ին[10], երրորդը` 2011 թվականի հոկտեմբերի 1-ին[11] և չորրորդը` «այրվող սրտերի երթ» անվամբ, տեղի է ունեցել 2012 թվականի հունիսի 2-ին[12][13]։

Հավասարության առաջին երթը տեղի է ունեցել հին Արբաթում։ Տարբեր գնահատականների համաձայն` դրան մասնակցում էր 20-30 մարդ։ Գործողությունը տեղի է ունեցել առանց իշխանությունների համաձայնության, և ոչ ոք չի բերման ենթարկվել։ Բողոքողները մատնանշել են գեյերի և լեսբուհիների` որպես ծնողների նկատմամբ խտրականությունը, ինչպես նաև նշել են, որ այժմ ԼԳԲՏ ակտիվիստների նպատակը ոչ թե բարեկենդանն է, այլ հավասար իրավունքները[10]։ Երթի ընթացքում նրանք վանկարկել են «Համասեռամոլների հավասարություն առանց փոխզիջման», «Սեռով և կողմնորոշմամբ խտրականություն չկա», և այլ կարգախոսներ[14]։

Երկրորդ երթը, ինչպես և առաջինը, անցել է Գոգոլյան պուրակով` չհամաձայնեցված երթի ձևով և հավաքել է ավելի քան հիսուն մարդ։ Ակցիայի անցկացման հայտ էր ներկայացվել քաղաքապետարան, սակայն համաձայնեցումը մերժվել էր այն հիմնավորմամբ, որ ակցիայի նպատակները կարող են բացասական արձագանք առաջացնել հասարակության շրջանում[15]։ Ակցիային առաջին անգամ մասնակցել են անարխիստները[16]։

Երրորդ երթը համաձայնեցվել էր քաղաքապետարանի հետ, սակայն ԼԳԲՏ սիմվոլիկայով ակտիվիստները ձերբակալվել են Օմոնի կողմից[17]։ Ակցիայի հիմնական թեման «միասեռականության քարոզ» օրինագծերն էին։ Ակցիային մասնակցել է շուրջ 70 մարդ, հանրահավաքն անցկացվել է Գրիբոյեդովի արձանի մոտ։

Մեկ ժամ շուտ, մոտավորապես նույն տեղում, տեղի է ունեցել ազգայնականների հանրահավաք։ Ազգայնականների առաջնորդները նախօրոք կոչ են արել իրենց կողմնակիցներին մերժել Հավասարության երթի մասնակիցներին։ Ակցիայի ընթացքում բախումներ տեղի չեն ունեցել ազգայնականների հետ, քանի որ ակցիան պահպանվում էր ոստիկանության կողմից և պարբերաբար բերման ենթարկվում ազգայնականների տեսք ունեցող անձանց։ Սակայն ակցիայի ավարտից հետո մի կողմից ցուցարարների և մյուս կողմից ազգայնականների միջև ֆիզիկական առճակատում եղավ։ Բախումները շարունակվել են մետրոյում։

Չորրորդ «հավասարության երթը» («Այրվող սրտերի երթը»), երրորդի նման երկրորդ փորձից համաձայնեցվել է Մոսկվայի իշխանությունների հետ։ Սակայն այս անգամ ոստիկանությունը չի խոչընդոտել դրա անցկացմանը և նույնիսկ պաշտպանել է այն հոմոֆոբներից, որոնք եկել են նրան խոչընդոտելու։ Տարաս Շևչենկոյի առափնյա շրջանում տեղի ունեցած հանրահավաքին մասնակցել է մոտ 100 մարդ, հանրահավաքի ավարտից հետո ակտիվիստները, տապալելով սիմվոլիկան, կազմակերպված ոստիկանության պահպանության ներքո անցել են մինչև «Կիևսկայա» մետրոյի կայարան։ «Այրվող սրտերի երթն» այսպես է կոչվել լրագրող Դմիտրի Կիսելյովի արտահայտության արդյունքում, որն առաջարկել է այրել գեյերի սրտերը, որպեսզի դրանք չօգտագործվեն որպես դոնորական օրգաններ[18]։ Հավասարության երթի կազմակերպիչները արձագանքել են` ասելով, որ «Անբարեխիղճները այրվում են ատելությունից և վախից, և մեր սրտերն այրվում են զայրույթից և վրդովմունքից։ Նրանք ցանկանում են արդարության հասնել և ունակ են բորբոքել ուրիշների սրտերը»: «Այրվող սրտերի երթին» փակցված պաստառների մի զգալի մասը նվիրված էր հաշմանդամություն ունեցող անձանց խնդիրներին։ Չորրորդը «Իրավահավասարության Մարտն» արժանացել է հասարակական լայն լուսաբանման, որպես առաջին լայնածավալ ԼԳԲՏ ակցիան Մոսկվայում, որը համաձայնեցվել է իշխանությունների հետ[19][20]։ Պետդումայի պատգամավորներն ու սենատորները հայտարարություններ են արել այս հարցի վերաբերյալ[21]։

Բացի քայլերթերից, «հավասարության երթ» կազմկոմիտեն ԼԳԲՏ իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված այլ միջոցառումներ է իրականացնում. Մոսկվայում մասնակցում է ընդդիմադիր երթերին, այնտեղ առանձին շարասյուն ձևավորելով, պիկետներ է անցկացնում «հոմոսեքսուալիզմի քարոզչության» մասին օրենքների և այլ առիթների դեմ[22][23], ինչպես նաև կլոր սեղաններ և մամուլի ասուլիսներ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. В Москве прошел Марш горящих сердец. сайт ЛевСД
  2. «Марш горящих сердец. Российская секция Комитета за Рабочий Интернационал». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 26-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Марш равенства: взгляд слева. сайт КРИ». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 26-ին.
  4. 4,0 4,1 Осенний «Марш Равенства». сайт КРИ(չաշխատող հղում)
  5. Гендерная зарплатная несправедливость // Независимая Газета
  6. Какую мораль защищают ретрограды? Արխիվացված 2012-10-14 Wayback Machine // сайт КРИ
  7. Женя Отто, КРИ на Поеднике (Россия 1). youtube.com
  8. Благая весть ЗакСа «убита» Смольным… после выборов. Фонтанка.ру
  9. Названа причина высокой смертности геев. yтро.ru
  10. 10,0 10,1 10,2 ««Марш равенства»: как, зачем, для кого? Российская секция Комитета за Рабочий Интернационал». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 26-ին.
  11. Полиция разогнала «Марш равенства», как только прозвучали лозунги в поддержку ЛГБТ // GAY.RU
  12. «Полиция защитила «Марш равенства». Радио Свобода». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  13. ЛГБТ-сообщество перехитрило мэрию Москвы. Мнения.ру
  14. ГраниТВ: Гей парад в Москве 2010
  15. Столичные власти запретили проводить «Марш равенства». Regnum.ru
  16. Московские анархисты приняли участие в Марше равенства. avtonom.org
  17. Акция геев и феминисток на Чистых прудах: столкновения и задержания. Грани. Ру
  18. ««Сердца геев надо сжигать и закапывать в землю». Чадолюбивый телеведущий предложил рецепт для спасения детей (Статья Ирины Петровской в «Новой газете»)». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  19. Протест пошел нетрадиционным путём. Коммерсантъ
  20. В Москве фактически прошел первый легальный гей-парад — секс-меньшинства пошли на хитрость. NEWSru.com
  21. «Парламентарии о «Марше горящих сердец». regions.ru». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  22. У здания Госдумы состоялись одиночные пикеты против «антигейского закона». Серебряный дождь
  23. В Москве не будет секса. газета.ru

Արտաքին հղումներ

խմբագրել