Կիպրոսն ընդդեմ Թուրքիայի

Կիպրոսն ընդդեմ Թուրքիայի (IV) (2001) (No. 25781/94), 1994 թվականին Կիպրոսի կողմից Թուրքիայի դեմ հարուցված և 2001 թվականին Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի Մեծ պալատի կողմից ըստ էության քննված գործ։ Սա վերաբերում է 1974 թվականին Կիպրոս թուրքական ներխուժումից հետո Հյուսիսային Կիպրոսում ստեղծված իրավիճակին և միջերկրածովյան կղզու փաստացի բաժանմանը։

Կիպրոսն ընդդեմ Թուրքիայի Cyprus v Turkey
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան
Դատական գործ	գանգատ թիվ 25781/94
Ըստ հայցի	Կիպրոս
Պատասխանող	Թուրքիա
Հայցապահանջ կամ բողոք	ՄԻԵԿ-ի 3-րդ և 5-րդ հոդվածներով խախտում ճանաչելու պահանջ
Ամսաթիվ	գանգատը ներկայացվել է՝ 1994 թվական վճիռը կայացվել է՝ 2001 թվականին
Ելքային ակտ	Առկա է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի հոդվածների խախտում
Դատարանի կազմ
Դատավորներ
Պորտալ «Իրավունք»

Վճիռ

Ինչ վերաբերում է հաշվետվողականությանը, ապա դատարանը տասնվեց դեմ ձայնով որոշում կայացրեց՝ վկայակոչելով «Լոիզիդուն ընդդեմ Թուրքիայի» գործով նախկինում իր կայացրած նախադեպային որոշումը, որ ներկայացված փաստերը ենթակա են Թուրքիայի իրավազորության և, հետևաբար, ենթադրում են Թուրքիայի պատասխանատվությունը։

Գործի էության վերաբերյալ դատարանը վճիռ է կայացրել ձայների տարբեր բաժանմամբ (շատ դեպքերում միաձայն, կամ 16 կողմ, 1 դեմ ձայներով)։

• Թուրքիայի կողմից Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 14 խախտում է կատարվել։
  • Անհետ կորած կիպրոսցի հույներին և նրանց հարազատներին վերաբերող 3-րդ և 5-րդ հոդվածների խախտումներ,
  • Տեղահանված հույն կիպրացիների բնակարաններին և սեփականությանը վերաբերող 8-րդ, 13-րդ և P1-1-րդ հոդվածների խախտումներ,
  • Հոդվածների խախտումներ 3, 8, 9, 10, 13, P1-1 և P1-2 Հյուսիսային Կիպրոսի Կարպաս շրջանում կիպրացի հույների կենսապայմաններին վերաբերող;
  • Հյուսիսային Կիպրոսում բնակվող թուրք կիպրացիների իրավունքների վերաբերյալ 6-րդ հոդվածի խախտում;
• Բողոքների մի մասի նկատմամբ խախտումներ չեն եղել, այդ թվում ՝ 4-րդ, 11-րդ և 14-րդ հոդվածներին համապատասխան ներկայացված բոլոր բողոքները, և որոշ բողոքներ քննելու անհրաժեշտություն չի եղել, այդ թվում ՝ P1-3 հոդվածով։

Հնարավոր փոխհատուցման մասին որոշման ընդունումը հետաձգվել է, և այդ հարցի վերաբերյալ որոշումը կայացվել է 2014 թվականի մայիսի 12-ին ՝ Թուրքիային պարտավորեցնելով Կիպրոսին վճարել 90 000 000 եվրո։

Առանձին Կարծիքներ

Դատավորներ Պալմը (Շվեդիա), Կոստան (Ֆրանսիա), Յունգվիրտը (Չեխիա), Պանտիրուն (Մոլդովա), Լևիտսը (Լատվիա), Կովլերը (Ռուսաստան), Ֆուադը (Թուրքիա) և Մարկուս Հելմոնսը (Կիպրոս) մասամբ հատուկ կարծիք են հայտնել որոշման վերաբերյալ։

15 դատավորներ արդար փոխհատուցման որոշման վերաբերյալ հայտնել են հինգ համընկնող կամ չհամաձայնող կարծիքներ։

Արտաքին հղումներ

• Press release
• Judgment on the merits of the case (2001)