Կենսամեխանիկա

Կենսամեխանիկա, կենսաֆիզիկայի բաժին. ուսումնասիրում է կենդանի հյուսվածքների, բջիջների, օրգանների և ամբողջական օրգանիզմի մեխանիկական հատկությունները, ինչպես նաև նրանցում ընթացող մեխանիկական երևույթները։

Կենսամեխանիկայի առաջին աշխատանքները

Ծագում

«Կենսամեխանիկան» նախկինում անվանել են սաղմնաբանության բաժիններից մեկը՝ զարգացման մեխանիկան։

Շարժումների կենսամեխանիկա

Շարժումների կենսամեխանիկան, հենվելով անատոմիայի և տեսական մեխանիկայի տվյալների վրա, հետազոտում է շարժողական օրգանների կառուցվածքը։ Շարժման կենսամեխանիկական ուսումնասիրությունները լինում են.

• կառուցվածքային (մարմնի կինեմատիկական շղթաների ազատության աստիճանների թիվը և բնույթը),
• կինեմատիկական (հետագիծը, արագությունը և արագացումը)
• դինամիկական (ներքին և արտաքին փոխազդեցությունների հետևանքով առաջացող ուժերը)։

Ուսումնասիրման մեթոդներ

Հետազոտվող շարժումների կինեմատիկական բնութագրերը որոշելու համար օգտագործում են գրանցման տարբեր մեթոդներ, որոնցից առավել կիրառական են՝

• օպտիկականը՝ արագացված կինոնկարահանումներ,
• ցիկլոգրաֆիա, կիմոցիկլոգրաֆիա, և
• էլեկտրական։

Նշված մեթոդներով որոշվում են մարմնի տարածական տեղափոխությունը, նրա առանձին մասերի շարժումը միմյանց նկատմամբ և այլն։ Արյան շրջանառության կենսամեխանիկան ուսումնասիրում է սրտի և անոթների առաձգական հատկությունները, արյան հոսքին ցույց տրվող հիդրավլիկական դիմադրությունը, արյան շարժումը և սրտի աշխատանքը։

Կենսամեխանիկան զբաղվում է նաև շնչառական ապարատի, ինչպես նաև առանձին օրգանների (թոքեր, կրծքավանդակ) շարժումների դինամիկայի և գործունեության ուսումնասիրությամբ։

Կենսամեխանիկաի հետազոտություններ

Կենսամեխանիկաի հետազոտությունների սկիզբը դրել է Լեոնարդո դա Վինչին, որն անատոմիայի և մեխանիկայի տեսանկյունով ուսումնասիրել է մարդու շարժումները։

Կենսամեխանիկայի բնագավառում կարևոր են Պյոտր Լեսգաֆտի, Իվան Սեչենովի, Նիկոլայ Բեռնշտայնի և ուրիշների աշխատանքները։ Կենսամեխանիկական հետազոտությունները մեծ հետաքրքրություն են ներկայացնում գիտության տարբեր ոլորտների՝ աշխատանքի և սպորտի ֆիզիոլոգիայի, կլինիկական ու ռազմական, բժշկագիտության, վնասվածքների և օրթոպեդիայի համար։ Կենսամեխանիկան մեծ նշանակություն ունի նաև պրոթեզավորման գործում։

Գրականություն

• Сеченев H.M., Oчepк pa6очих движений человека, M., 1901;
• Исследования по биодинамике ходьбы, 6era, прыжка, под редакции H.A. Бернштейна, M., 1940.

Արտաքին հղումներ

• Biomechanical stress analysis on bone parts & implants(չաշխատող հղում)
• Biomechanics and Movement Science Listserver (Biomch-L)
• Biomechanics Links
• A Genealogy of Biomechanics Արխիվացված 2013-08-08 Wayback Machine
• The Instituto de Biomecánica de Valencia (IBV – Biomechanics Institute of Valencia) Արխիվացված 2014-11-01 Wayback Machine

Ծանոթագրություններ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 372)։