Կարտոֆիլշմարրեն (կարտոֆիլի շմարրեն գերմ.՝ Kartoffelschmarrn, գերմ.՝ Erdäpfelschmarrn), մելշփայձե կարտոֆիլ, որը հիմնված է Նիժնի Նովգորոդի, վերինֆալցյան և ավստրիական խոհանոցների վրա։ Կարտոֆիլշմարրեն հիմնականում մատուցվում է որպես մսային ուտեստների խավարտ, բայց նաև որպես անկախ երկրորդ ճաշատեսակ՝ բանջարեղենով, սոուսով կամ ապֆելմուսով կամ դեսերտով, աղացած ընկույզով, չամիչով, ռոմով և շաքարի փոշիով[1][2]։

Կարտոֆիլշմարրեն մատուցվում է ապֆելկրենով և սոխի սոուսով

Կարտոֆիլի շմարրեն պատրաստելու համար նախօրեին եփած կարտոֆիլը կեղևով մաքրվում և մանր կտրատում են քերիչով կամ կարտոֆիլի տրորով, աղում և խառնում ալյուրի հետ մինչև գնդիկավոր զանգված ստանալը, ինչպես հրուշակեղենի փշրանքները[3]։ Ստացված խառնուրդը տապակվում է տապակի մեջ յուղի կամ բուսայուղի մեջ մինչև փխրուն ոսկե դարչնագույնը, միաժամանակ զանգվածը մանրացնելով ուտելու համար հարմար կտորների։ Ավելի նրբագեղ բաղադրատոմսերում, բացի ալյուրից ու աղից, տապակած զանգվածին ավելացնում են առանձին հարած ձվի դեղնուցն ու սպիտակուցը[4], պղպեղ, մշկընկույզ և մանր կտրատած ու նախապես տապակած սոխ[5]։

Ընդհանուր իմաստով շմարրենը գերմաներեն նշանակում է «մանրուք», «անհեթեթություն», փոքր նշանակություն կամ քիչ արժեք ունեցող մի բան[6],իսկ գաստրոնոմիայի մեջ դա վերաբերում է սովորաբար աղանդերային ուտեստին, որը մատուցվում է մոտավորապես «պատառոտված», «պոկված» կամայական ձևի կտորների։ Ավստրիական խոհանոցում «կայսերական» կայզերշմարնը քաղցր ձվածեղի և նրբաբլիթի միջև նշանակում է, որը բաժանված է թավայի մեջ փոքր կտորների, կան նաև սպիտակաձավար կամ դարչինով եփած սեմոլինի բաղադրատոմսեր[7]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Johanna von Sydow, Das Buch der Hausfrau, S. 608 Nr. 29