Կատեպսիններ (հունարեն՝ καξέψω՝ մարսել, կրճատ՝ CTS), հիդրոլազների խմբի ներբջջային սպիտալուծիչ ֆերմենտ։ Կատալիզում են պեպտիդների և սպիտակուցների պեպտիդային կապերի հիդրոլիզը։ Տարածված են կենդանական և բուսական հյուսվածքներում, միկրոօրգանիզմներում։ Լինում են էնդոպեպտիդազներ և էքսոպեպտիդազներ։ Կատեպսիններն ընդունակ են կատալիզելու նաև այն ռեակցիաները, որոնք կարող են հասցնել պեպտիդային շղթայի երկարացմանը։ Կատեպսիններն ակտիվանում են սուլֆհիդրիլ խմբեր (ցիստեին, գլուտատին) պարունակող միացություններով։

Կատեպսիններ
Կատեպսին K-ի կառուցվածքը
Տեսակսպիտակուցների խումբ կամ դաս
ԵնթադասՊրոտեոլիտ ֆերմենտներ
Բնորոշիչներ
PfamPF00112
Pfam clanCL0125
InterProIPR000668
SMARTPept_C1
PROSITEPDOC00126
MEROPSC1
SCOP1aec
SUPERFAMILY1aec

Կլինիկական նշանակություն

խմբագրել

Կատեպսինները նշանակություն ունեն հետևյալ հիվանդություններում՝

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Nomura T, Katunuma N (February 2005). «Involvement of cathepsins in the invasion, metastasis and proliferation of cancer cells» (PDF). J. Med. Invest. 52 (1–2): 1–9. doi:10.2152/jmi.52.1. PMID 15751268.
  2. Lipton P (October 1999). «Ischemic cell death in brain neurons». Physiol. Rev. 79 (4): 1431–568. PMID 10508238.
  3. Yamashima T (2013). «Reconsider Alzheimer's disease by the 'calpain-cathepsin hypothesis'--a perspective review». PROGRESS IN NEUROLOGY. 105: 1–23. doi:10.1016/j.pneurobio.2013.02.004. PMID 23499711.
  4. Raptis SZ, Shapiro SD, Simmons PM, Cheng AM, Pham CT (June 2005). «Serine protease cathepsin G regulates adhesion-dependent neutrophil effector functions by modulating integrin clustering». Immunity. 22 (6): 679–91. doi:10.1016/j.immuni.2005.03.015. PMID 15963783.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  5. Chandran K (2005). «Endosomal Proteolysis of the Ebola Virus Glycoprotein Is Necessary for Infection». Science. 308: 1643–1645. doi:10.1126/science.1110656. PMID 15831716.
  6. Im E, Kazlauskas A (March 2007). «The role of cathepsins in ocular physiology and pathology». Exp. Eye Res. 84 (3): 383–8. doi:10.1016/j.exer.2006.05.017. PMID 16893541.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 289