Կակիձոմե
Կակիձոմե (ճապ.՝ 書き初め, «Առաջին գիր»), գեղագրության առաջին վարժության ճապոներեն անվանումը, որը ենթադրում է ինչ-որ ասույթի կամ արտահայտությանը գրումը թղթի վրա վրձնի ու տուշի օգնությամբ Նոր տարում առաջին անգամ։ Որպես կանոն՝ այդ օրը գրված հիերոգլիֆներն ավանդաբար կապված են երջանիկ իմաստաբանության հետ[1]՝ գարուն, երկարակեցություն կամ հավերժ երիտասարդություն։
Ճապոնիայում կակիձոմեին կատարվում է հունվարի 2-ին[2]։ Այդ օրը նաև մարդը երազանք է պահում ամբողջ տարվա համար, որպեսզի էլ ավելի կատարելագործի իր գեղագրական ունակությունները[1]։ Իրադարձությունն այլ կերպ կոչվում է նաև կիսյո (吉書), սիհիցու (試筆) և հացուսուձուրի (初硯)։
Պատմություն և առանձնահատկություններ խմբագրել
Սկզբում ավանդույթը ծագել է կայսերական պալատում, իսկ ժողովրդի շրջանում սկսել է տարածվել Էդո դարաշրջանում։ Կակիձոմեի ժամանակ գրելիս օգտագործվող թանաքի պատրաստման համար անհրաժեշտ ջուրը վերցվել է հունվարի 1-ին[3] մաքուր աղբյուրից։ Ընդունված է եղել նստել՝ հաշվի առնելով աշխարհի կողմերի բարենպաստ ուղղվածություն։
Նախկինում թղթի վրա գրվել են բանաստեղծություններ չինական դասական պոեզիայից, իսկ ներկայում ճապոնացիները գրում են պարզապես «բարենպաստ հիերոգլիֆներ»։ Ընդհուպ մինչև ավագ դպրոց տեղափոխվելը աշակերտներին կակիձոմեին մասնակցելը հանձնարարվում է որպես տնային առաջադրանք ձմեռային արձակուրդի համար։ Դրանից բացի, ամեն տարի՝ հունվարի 5-ին, շուրջ 4 հազար մարդ հավաքվում է մասնակցելու գեղագրության մրցույթին[4] Տոկիոյի Թիյոդա շրջանում՝ Նիպոն Բուդոկանում, և այդ իրադարձությունը լայնորեն լուսաբանվում է տեղի զանգվածային լրատվամիջոցներով։
Գրված թուղթը այրվում է հունվարի 14-ին անցկացվող Սագիտյո փառատոնում։ Եթե այրվող թուղթը թռչում է դեպի վեր, ապա համարվում է, որ դա ցույց է տալիս մարդու բարի ներուժը[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 НИППОНИЯ № 34 15 сентября 2005 г.
- ↑ 2,0 2,1 (ճապոներեն)「年中行事事典」p179 1958年（昭和33年）5月23日初版発行 西角井正慶編 東京堂出版
- ↑ «Написанное сжечь» Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine // Итоги, № 3 / 657 (12.01.09)
- ↑ Фотография участников в Ниппон Будокане от ABCnews
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- (անգլ.) Gail Benjamin «Japanese Lessons: A Year in a Japanese School Through the Eyes of an American Anthropologist and Her Children», NYU Press 1998, S.120, ISBN 978-0-8147-1334-1
- (անգլ.) New Year’s In Japan // City News Urayasu, 2006-1-1, № 105
- (անգլ.) The Newsletter of the Japanese Friendship Garden of Phoenix — Issue January/February 2009
- (անգլ.) Washi: Japanese Papermaking Workshop Արխիվացված 2016-07-22 Wayback Machine // Teacher’s Guide des Robert C. Williams Museum (Georgia Tech), p. 22