Ծերուն Ծաղկող
Ծերուն Ծաղկող (14-15-րդ դարեր), հայ գրիչ և մանրանկարիչ, Վասպուրականի մանրանկարչության դպրոցի նշանավոր ներկայացուցիչ։
Ծերուն Ծաղկող | |
---|---|
Ծնվել է | 14-րդ դար |
Վախճանվել է | 15-րդ դար |
Մասնագիտություն | նկարազարդող և մանրանկարիչ |
Ակտիվ շրջան | 14-15-րդ դարեր |
![]() |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Ծերուն Ծաղկողն ապրել և ստեղծագործել է 14-րդ դարի 2-րդ կեսին և 15-րդ դարի սկզբին՝ Ոստան գյուղաքաղաքում։ Հոր անունը Ստեփանոս էր, մորը՝ Էլխաթուն։
Նկարչի կինը՝ Արղունը, օգնել է կոկելու ձեռագրերի թերթերը։ Ծերուն Ծաղկողի անվան հետ է կապվում Վասպուրականի մանրանկարչության ճյուղավորումներից մեկը՝ Ծերունյան դպրոցը։ Նրա մանրանկարներում առավել հատկանշականը հորինվածքների կառուցման, այսպես կոչված՝ իզոկեֆալային եղանակի (դեմքերի տեղադրումը միևնույն մակարդակի վրա) կիրառումն է և, հատկապես, կոնկրետացման ձգտումը, որ գալիս է ժողովրդական արվեստի պատկերացումներից ու առանձնահատկություններից։ Ծերուն Ծաղկողի աշխատանքներին բնորոշ են հստակ ու ավարտուն գծանկարը, պայծառ ու մաքուր գույները։
ՁեռագրերԽմբագրել
Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանում պահպանվում են Ծերուն Ծաղկողի ընդօրինակած և պատկերազարդած հինգ ձեռագրեր՝
- Մատյան ողբերգության, 1390 թ., ձեռ. № 4938,
- Ավետարան, 1391 թ., ձեռ. № 8772,
- Մատյան ողբերգության, 1391 թ., ձեռ. № 1874,
- Ճառընտիր, 1401 թ., ձեռ. № 4670,
- Ավետարան, 1412 թ., ձեռ. № 4157
Նրա պատկերազարդած մեկ ձեռագիր (Ավետարան, 1395 թ.) գտնվում է Պետերբուրգում (Էրմիտաժ, vp 10.10)։
Նրա ձեռագրերից մի քանիսում կարելի է հանդիպել նրա ինքնադիմանկարներին, պատվիրատուների դիմանկարներին։ Հատուկ նշանակություն են ստանում Ծերունի կողմից կերտած հայ միջնադարյան բանաստեղծության փայլուն ներկայացուցիչ Գրիգոր Նարեկացու երկու դիմանկարները[1]։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Բ. Չուգասզյան, «ԾԵՐՈՒՆ»։ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ «Մատենադարան»։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 123)։ |