Ծերուն Ծաղկող
Ծերուն Ծաղկող (XIV—XV դարեր), հայ գրիչ և մանրանկարիչ, Վասպուրականի մանրանկարչության դպրոցի նշանավոր ներկայացուցիչ։
Ծերուն Ծաղկող | |
---|---|
Ծնվել է | անհայտ[1] |
Վախճանվել է | անհայտ[1] |
Մասնագիտություն | գրիչ և մանրանկարիչ |
Painter Tzerun Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրելԾերուն Ծաղկողն ապրել և ստեղծագործել է XIV դարի 2-րդ կեսին և XV դարի սկզբին՝ Ոստան գյուղաքաղաքում։ Հոր անունը Ստեփանոս էր, մորը՝ Էլխաթուն։
Նկարչի կինը՝ Արղունը, օգնել է կոկելու ձեռագրերի թերթերը։ Ծերուն Ծաղկողի անվան հետ է կապվում Վասպուրականի մանրանկարչության ճյուղավորումներից մեկը՝ Ծերունյան դպրոցը։ Նրա մանրանկարներում առավել հատկանշականը հորինվածքների կառուցման, այսպես կոչված՝ իզոկեֆալային եղանակի (դեմքերի տեղադրումը միևնույն մակարդակի վրա) կիրառումն է և, հատկապես, կոնկրետացման ձգտումը, որ գալիս է ժողովրդական արվեստի պատկերացումներից ու առանձնահատկություններից։ Ծերուն Ծաղկողի աշխատանքներին բնորոշ են հստակ ու ավարտուն գծանկարը, պայծառ ու մաքուր գույները։
Ձեռագրեր
խմբագրելԵրևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանում պահպանվում են Ծերուն Ծաղկողի ընդօրինակած և պատկերազարդած հինգ ձեռագրեր՝
- Մատյան ողբերգության, 1390 թ., ձեռ. № 4938,
- Ավետարան, 1391 թ., ձեռ. № 8772,
- Մատյան ողբերգության, 1391 թ., ձեռ. № 1874,
- Ճառընտիր, 1401 թ., ձեռ. № 4670,
- Ավետարան, 1412 թ., ձեռ. № 4157
Նրա պատկերազարդած մեկ ձեռագիր (Ավետարան, 1395 թ.) գտնվում է Պետերբուրգում (Էրմիտաժ, vp 10.10)։
Նրա ձեռագրերից մի քանիսում կարելի է հանդիպել նրա ինքնադիմանկարներին, պատվիրատուների դիմանկարներին։ Հատուկ նշանակություն են ստանում Ծերունի կողմից կերտած հայ միջնադարյան բանաստեղծության փայլուն ներկայացուցիչ Գրիգոր Նարեկացու երկու դիմանկարները[2]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ Բ. Չուգասզյան, «ԾԵՐՈՒՆ»։ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ «Մատենադարան»։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 123)։ |