Լարիսա Խրապովա
Լարիսա Եվգենևնա Խրապովա (ռուս.՝ Лариса Евгеньевна Храпова, մայիսի 10, 1927, Ղզլար - հունիսի 1, 2017, Դոնի Ռոստով, Ռուսաստան), խորհրդային ռուս գրող, լրագրող, ԽՍՀՄ Գրողների միության անդամ (1969)։
Լարիսա Խրապովա | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մայիսի 10, 1927 |
| Ծննդավայր | Ղզլար |
| Վախճանվել է | հունիսի 1, 2017 (90 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Դոնի Ռոստով, Ռուսաստան |
| Մասնագիտություն | գրող և լրագրող |
| Լեզու | ռուսերեն |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան |
| Կրթություն | Հյուսիս-օսեթյան պետական համալսարան |
| Ժանրեր | արձակ |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
| Պարգևներ |  |
Կենսագրություն խմբագրել
Լարիսա Խրապովան ծնվել է 1927 թվականին Դաղստանի Ղզլար քաղաքում` ուսուցչի ընտանիքում։ Նրա մանկությունն անցել է Չեչենո-Ինգուշական ԱՍՍՀ-ի Շելկովսկի ստանիցայում, որտեղ նրա հայրն աշխատել է որպես միջնակարգ դպրոցի տնօրեն։ 1939 թվականին ընտանիքը տեղափոխվել է Հյուսիսային Օսեթիա, սկզբում Դարգ-Կոխ կայարան, իսկ 1943 թվականին՝ Օրջոնիկիձե քաղաք։ Այստեղ Խրապովան ավարտել է միջնակարգ դպրոցը, այնուհետև` մանկավարժական ինստիտուտի պատմական ֆակուլտետը։ Աշխատել է ուսուցչուհի Ստավրոպոլի երկրամասի Բեզօպասնի գյուղում և Օրջոնիկիձե քաղաքում։ 1955 թվականից սկսել է զբաղվել լրագրությամբ, եղել է «Սոցիալիստական Օսեթիա» թերթի գրական աշխատակից։
1966-1967 թվականներին աշխատել է Օրջոնիկիձեի ավտոտրակտորային էլեկտրոսարքավորումների գործարանի «Լուչ» բազմատիրաժ թերթի խմբագիր։ Այս աշխատանքը հնարավորություն տվեց Խրապովային ծանոթանալ աշխատանքային կոլեկտիվի կյանքին։ 1978 թվականին Լարիսա Եվգենևնան վերադառնում է «Սոցիալիստական Օսեթիա» թերթի խմբագրություն։ 1974 թվականին փոխադրվում է Դոնի Ռոստով քաղաք։
Ստեղծագործական ուղի խմբագրել
Լրագրությունը Լարիսա Խրոպովային տվել է հետազոտման մեծ նյութ։ Խմբագրության հանձնարարությամբ Նիկոլաևսկի ստանիցայի և օսեթական Դիգորա գյուղի պարտիզանների վերաբերյալ ակնարկի համար հավաքված նյութերը դրվեցին «Թերեք, սրընթաց գետ » (1960) վեպի հիմքում։ Հետևելով իր հերոսներին, որոնցից շատերը իրական անձիք են, հեղինակը նկարագրում է 1918-1919 թվականների իրադարձությունները Թերեքի վրա։ Վեպի կենտրոնում Բիչերախովի սպիտակգվարդիական բանդաներից Վլադիկավկազ քաղաքի պաշտպանության օրերն են։ Խրոպովայի այս ստեղծագործությանը հաջորդող մի շարք այլ գրքեր` «Կյանք, ընդունիր ինձ» (1965) վիպակը, «Մայա-մայկան նախագահի դուստր» (1965), «Տարափից հետո» (1971) պատմվածքների ժողովածուն, նույնպես գրվել են փաստացի նյութերի հիման վրա և պատմում են բարձրակարգ մտքեր և զգացմունքներ ունեցող ժամանակակից անձանց մասին։ 1974 թվականին, փոխադրվելով Դոնի Ռոստով, գրում է «Գործարանային փողոց» վիպակը, որի հերոսները արտադրական ձեռնարկությունների աշխատակիցներն էին։ Այստեղ նկարագրվում է աշխատանքային կոլեկտիվի առօրյան, բարքերն ու խնդիրները։ Լարիսա Եվգենևնա Խրապովայի «Մեր տունը մեր երեխաների տունն է» նոր վեպը, որը լույս տեսավ 1980 թվականին Դոնի Ռոստովում, նվիրված է բնության պահպանության թեմային։ Բնության պահպանության, նրա նկատմամբ հոգատար և խելամիտ վերաբերմունքի կոչ է անում հեղինակը իր հաջորդ ստեղծագործություններում` «Օրերից մեկը, որոնք շատ են» (1983) և «Իր հոգսը» վեպում։
Պարգևներ խմբագրել
- «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ
- Հյուսիս-Օսեթական ԱՍՍՀ Գերագույն խորհրդի նախագահության պատվոգիր
Ստեղծագործություններ խմբագրել
- Терек — река бурная: Роман. — Оржоникидзе: Сев.- Осетин, кн. изд-во, 1960. 1963.
- Жизнь, прими меня: Повесть. — Оржоникидзе: Сев.- Осетин, кн. изд-во, 1965.
- Майя-майка — председательская дочь: Повесть. Рассказы. — Оржоникидзе: Сев.- Осетин, кн. изд-во, 1965.
- Чем пахнет небо: Рассказы. — Оржоникидзе: Ир, 1969.
- После ливня: Рассказы. — Оржоникидзе: Ир, 1971.
- Улица заводская: Повесть. — Ростов н/д: Кн. изд-во, 1977.
- Дом наш — дом детей наших: Роман. — Ростов н/д: Кн. изд-во, 1980.
- Один из дней, каких много: Повесть, рассказы. — Ростов н/д: Кн. изд-во, 1983.
- Своя ноша: Роман. — Ростов н/д: Кн. изд-во, 1985.
- Одна страница сиятельной жизни. — Ростов н/д: Ростиздат, 2003.
Գրականություն խմբագրել
- Писатели Дона: Библиографический указатель. — Изд. 2-е, испр. и доп. — Ростов н/Д: Кн. изд-во, 1986. — 416 с.
- Дон литературный. Писатели России. Шолоховский край. XIX—XXI вв.:справ. изд., Сост. Губанов Г. — Ростов н/Д, 2006. — 512 с. ISBN 5-481-00623-5.