Լռջուն Սևանի

բույսերի տեսակ
Լռջուն Սևանի
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Կաղամբածաղկավորներ (Brassicales)
Ընտանիք Կաղամբազգիներ (Brassicaceae)
Տրիբա Isatideae
Ցեղ Լրջուն (Isatis)
Տեսակ Լռջուն Սևանի (I. sevangensis)
Միջազգային անվանում
Isatis sevangensis

Լռջուն Սևանի (լատին․՝ Isatis sevangensis), խաչածաղկավորների ընտանքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն

խմբագրել

Թխակապույտ բազմամյա խոտաբույս է։ Ցողունի բարձրությունը հասնում է 30-50 սմ-ի։ Հաստ տերևները կաշենման են, երկարավուն արմատամերձները՝ հակաձվաձև, ցողունայինները՝ բութ ականջուկներով։ Դեղին ծաղիկները խմբված են երկարավուն ծաղկաբույլերում։ 20-22 մմ երկարությամբ, 7-8,5 մմ լայնությամբ, լայն-էլիպսաձև, հիմքի և գագաթի մոտ լայն-կլորացած, խիտ կարճաթավ պտուղը պատիճակ է, որը հասունանալիս մուգ գույնի է[1]։

Տարածվածություն

խմբագրել

Հայաստանում հանդիպում է Սևանի (Դարանակ, Արդանիշ) ֆլորիստիկական շրջանում[1]։

Էկոլոգիա

խմբագրել

Աճում է վերին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 2000-2200 մ բարձրությունների վրա, ժայռոտ տեղերում, չոր լանջերին։ Ծաղկում է մայիս ամսին, պտղակալում՝ հունիս-հուլիսին[1]։

Պահպանություն

խմբագրել

Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է, որի տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Համարվում է Հայաստանի էնդեմիկ։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես հազվագյուտ տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։

Տեսակի աճելավայրերը պահպանվում են «Սևան» ազգային պարկի տարածքում[1]։

Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.