Լուլու (օպերա)
Լուլու (գերմ.՝ Lulu), Ալբան Բերգի երկրորդ օպերան՝ «Վոցեկ»-ից հետո։
 գերմ.՝ Lulu | |
|---|---|
| Տեսակ | դրամատիկ-երաժշտական ստեղծագործություն |
| Ժանր | Էքսպրեսիոնիզմը երաժշտության մեջ |
| Կոմպոզիտոր | Ալբան Բերգ |
| Լիբրետտոյի հեղինակ | Ալբան Բերգ |
| Սյուժեի աղբյուր | Pandora's Box? և Earth Spirit? |
| Գործողությունների քանակ | 3 ± 1 արար |
| Կերպարներ | The prince?, Bob?, Lulu?, Walter Schwarz?, Rodrigo?, Schigolch?, Alwa?, Doctor Goll (Medical officer)?, Dr. Ludwig Schön?, A clown?, A fifteen-year-old girl?, A journalist?, A manservant?, A negro?, A schoolboy?, A stagehand?, A theatrical dresser?, A woman artist?, An animal tamer?, Countess Martha Geschwitz?, A fifteen-year-old girl's mother?, Jack the Ripper?, The Banker?, The manservant?, The marquis?, The police commissioner?, The professor? և The theatre manager? |
| Ստեղծման տարեթիվ | 1929 |
| Առաջնախաղի տարեթիվ | հունիսի 2, 1937 |
| Հրատարակման տարեթիվ | 20-րդ դար |
 Lulu (opera) Վիքիպահեստում | |
Ստեղծման պատմություն խմբագրել
Ա. Բերգի գրած օպերան մնաց անավարտ. 3-րդ գործողությունը կոմպոզիտորը չի վերջացրել։ Դրա մի պատառիկ առաջին անգամ կատարվել է 1937 թվականի հունիսի 2-ին Ցյուրիխի օպերային թատրոնում։ Օպերան ավարտին հասցրեց ժամանակակից ավստրիացի երգահան Ֆրիդրիխ Ցերխան, որը լրացրեց 3-րդ գործողությունը, իսկ ամբողջական տարբերակի առաջնախաղը տեղի ունեցավ Փարիզյան օպերայում 1979 թվականի փետրվարի 24-ին Պիեռ Բուլեզի բեմադրությամբ[1], գլխավոր դերում՝ Թերեզա Ստրատաս։ «Լուլուի» տևողությունը մոտավորապես 3 ժամ է։
Օպերան ստեղծվել է գերմանացի գրող Ֆրանկ Վեդեկինդի «Երկրային ոգի» և «Պանդորայի արկղ» ողբերգությունների հիման վրա։ Ա. Բերգը այնպես է աշխատել այդ դրամաների վրա, որ իր երեք գործողություն ունեցող օպերայում պահպանել է Վեդեկինդի հերոսների խոսքերի բնօրինակ տեքստը։ Օպերայում պատկերված է երիտասարդ կնոջ հասարակական վերելքը բուրժուական հասարակության մեջ, որն ավարտվում է նրա սիրած մարդու սպանությամբ, ինչին հետևում է անկումը, երբ նա, դառնալով մարմնավաճառ, մեռնում է վերջին սիրեկանի ձեռքով։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Գրականություն խմբագրել
- Тараканов М.Е. "Музыкальный театр Альбана Берга", М, 1976. (ռուս.)
- Ingo Müller: Lulu. Literaturbearbeitung und Operndramaturgie: Eine vergleichende Analyse von Frank Wedekinds Lulu-Dramen und Alban Bergs Oper Lulu im Lichte gattungstheoretischer Reflexionen (= Rombach Wissenschaften: Reihe Litterae, Bd. 177), Freiburg i. Br. 2010.
- Cordula Knaus: Gezähmte Lulu: Alban Bergs Wedekind-Vertonung im Spannungsfeld von literarischer Ambition, Opernkonvention und «absoluter Musik» (= Rombach Wissenschaften: Reihe Cultura, Bd. 38), Freiburg i. Br. 2004.
- Ingo Müller: Einflüsse der Kinematographie auf die Dramaturgie von Alban Bergs Lulu, in: Aspekte des modernen Musiktheaters in der Weimarer Republik, hrsg. von Nils Grosch, Münster 2004, S. 335—369.
- Albrecht von Massow: Halbwelt, Kultur und Natur in Alban Bergs «Lulu» (= Beihefte zum Archiv für Musikwissenschaft, Bd. 33), Stuttgart 1992.
- Attila Csampai: Alban Berg, Lulu: Texte, Materialien, Kommentare. Rowohlt, Reinbek 1985, ISBN 3-499-17340-9.
- Werner König: Lulu und der Todeston ihrer Opfer. Reinhold Hammerstein zum 85. Geburtstag. In: Archiv für Musikwissenschaft, 58. Jg. 2001, Heft 1.
- Werner König: Studien zu Alban Bergs Oper «Lulu». Schneider, Tutzing 2008, ISBN 978-3-7952-1251-3.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուլու (օպերա)» հոդվածին։ |