Վիքիպեդիա

Իրաքյան Քուրդիստանի անկախության հանրաքվե, 2017

Իրաքյան Քուրդիստանի անկախության հանրաքվե, 2017 թվականի սեպտեմբերի 25-ին նախատեսված հանրաքվե[1][2]։ Ի սկզբանե նախատեսվում էր անցկացնել հանրաքվեն 2014 թվականին, սակայն Քուրդիստանի տարածաշրջանային կառավարության և Իրաքի դաշնային կառավարության միջև վիճաբանության ֆոնին հանրաքվեն հետաձգվել է, իսկ 2014 թվականին կազմակերպել են ուղղակի ոչ պաշտոնական հարցում-հանրաքվե[3]։ Քրդերի համար անկախության նոր պայքարի խթան է հանդիսացել Իսլամական պետության ներխուժումն հյուսիսային Իրաքի տարածք, որի արդյունքում պաշտոնական Բաղդադի զինված ուժերը լքել են հյուսիսային որոշ տարածքներ, որոնք էլ իրենց հերթին զբաղեցրել է փեշմերգան և այդպիսով այդ տարածքները այսօր փաստացի վերահսկում են քրդերը։

Հանրաքվեն մի քայնի անգամ նախագծվել է և մի քանի անգամ հետաձգվել[4][5], քանի որ Մոսուլի ազատագրման գործում քրդական ուժերը համագործակցել են Իրաքի կենտրոնական կառավարության հետ, սակայն արդեն 2017 ապրիլին պարզ դարձավ, որ հնարավոր շուտով իրականցնել հանրաքվեն[6]։ 2017 թվականի հունիսի 7-ին նախագահ Մասուդ Բարզանին հանդիպել է Քուրդիստանի ժողովրդավարական կուսակցության, Քուրդիստանի հայրենասիրական միության, Քուրդիստանի իսլամական միության, Քուրդիստանի իսլամական շարժման, Քուրդիստանի կոմունիստական կուսակցության, Քուրդիստանի կոմունիստների կուսակցության, Քուրդիստանի աշխատավորների և բանվորների կուսակցության, Քուրդիստանի զարգացման և բարեփոխումների կուսակցության, Էրբիլի թուրքմենական ցուցակի, Իրաքի թուրքմենական ճակատի, Թուրքմենստանի զարգացման կուսակցության, Քուրդիստանի խորհրդարանի հայկական ցուցակի, Ասորական ժողովրդավարական շարժման և Ասորական խալդեական ժողովրդական խորհրդի ներկայացուցիչների հետ, որտեղ քրդերը հաստաել են հանրաքվեի անցկացման ժամանակը՝ 2017 թվականի սեպտեմբերի 25[7]։ 2017 թվականի հուլիսի 10-ին Իրաքի կառավարությունը հայտարարել է Մոսուլում Իսլամական պետության նկատմամբ հաղթանակի մասին։

Կուսակցությունների դիրքորոշումըԽմբագրել

Քուրդիստանի տարածաշրջանի խորհրդարանում ներկայացված կուսակցություններ
Choice Կուսակցություն Մանդատներ Առաջնորդ Քաղաքական դիրքորոշում Ծան.
 Y Այո ՔԺԿ (KDP) Քուրդիստանի ժողովրդավարական կուսակցություն 38 Մասուդ Բարզանի Մեծ վրան (համընդհանուր կուսակցություն) [8]
ՔՀՄ (PUK) Քուրդիստանի հայրենասիրական միություն 18 Ջալալ Թալաբանի Կենտրոն-ձախաթևյան [9]
ՔԻՄ (KIU) Քուրդիստանի իսլամական միություն 10 Սալահադդին Բահաեդդին Աջաթևյան [10]
ՔՍԺԿ (KSDP) Քուրդիստանի սոցիալիստական ժողովրդավարական կուսակցություն 1 Մոհամեդ Հաջի Մահմուդ Կենտրոն-ձախաթևյան [11]
ՔԿԿ (KCP) Իրաքյան Քուրդիստանի կոմունիստական կուսակցություն 1 Քամալ Շաքիր Կոմունիզմ [12]
ՔԱԿ (KTP) Քուրդիստանի աշխատավորների կուսակցություն 1 Բալեն Մահմուդ Ձախաթևյան [13]
ՔԻՇ (KIM) Քուրդիստանի իսլամական շարժում 1 Էրֆան Ալի Աբդուլազիզ Աջաթևյան [13]
ԹԶՑ (TDL) Թուրքմենների զարգացման ցուցակ 2 Մոհամմադ Սադադդին Փոքրամասնության իրավունքներ [14]
ԷԹՑ (ETL) Էրբիլի թուրքմենական ցուցակ 1 Փոքրամասնության իրավունքներ [13]
 N Ոչ Գորրան (Gorran) Գորրան շարժում 24 Օմար Սաիդ Ալի Կենտրոն-ձախաթևյան [15]
ԻԹՃ (ITF) Իրաքի թուրքմենների ճակատ (Աջակցելու է հանրաքվեի անցկացմանը, եթե կատարվեն մի շարք պայմաններ)[16] 1 Էրշադ Սալիհի Փոքրամասնության իրավունքներ [17]
ԱԺՇ (ADM) Ասորական ժողովրդավարական շարժում (Դեմ Նինվեի հարթավայրում հանրաքվեի անցկացմանը) 2 Յունադամ Քաննա Փոքրամասնության իրավունքներ [18]

Տես նաևԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ «Masoud Barzani: Why It's Time For Kurdish Independence»։ Foreign Policy։ հունիսի 15, 2017 
  2. ↑ «Senior Kurdish Official Says Kurdistan Independence Referendum Going Ahead Despite Opposition»։ ARA News։ հուլիսի 26, 2017։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-26-ին։ Վերցված է 2017-09-07 
  3. ↑ Kurdistan Referendum Movement - International Committee (փետրվարի 8, 2005)։ «98 percent of the people of South Kurdistan vote for independence»։ KurdMedia։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-24-ին։ Վերցված է 2017-09-07 
  4. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ postpone անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  5. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ nonbinding անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  6. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ will 2017 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  7. ↑ «UPDATES: Kurdistan Region to hold independence referendum on Sept 25»։ Rudaw։ հունիսի 7, 2017։ Վերցված է հունիսի 7, 2017 
  8. ↑ «President Barzani to discuss independence referendum with Kurdistan parties»։ Rudaw։ հունիսի 6, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  9. ↑ «PUK: referendum should be held for independence»։ PUK Leadership Council։ հունիսի 21, 2017։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-08-06-ին։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  10. ↑ «Kurdish Islamic body calls referendum ‘national and religious’ right»։ Rudaw։ հուլիսի 13, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  11. ↑ «No party owns project of independence referendum: Kurdish Official»։ Iraqi News։ ապրիլի 6, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  12. ↑ «Kirkuk working to form committee on independence referendum»։ Rudaw։ հուլիսի 19, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 «Iraq's Kurds question motives behind independence vote»։ Al-Monitor։ հունիսի 27, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  14. ↑ «Turkmens Prefer Kurds to Shi'ite-Dominated Baghdad Govt : Leader»։ Basnews։ հուլիսի 24, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  15. ↑ «Referendum illegitimate without parliamentary act, says speaker» 
  16. ↑ «Partiya Tirkmenelî: Mafê tirkmenan garantî be em nabine dijberê serxwebûnê» (Kurdish)։ Rudaw։ հուլիսի 29, 2017։ Վերցված է հուլիսի 29, 2017 
  17. ↑ «Vote on Kurdish independence ‘risky’: Turkmen leader»։ Anadolu Agency։ հունիսի 9, 2017։ Վերցված է հուլիսի 26, 2017 
  18. ↑ «Holding of Kurdish referendum in Nineveh Plain is 'unacceptable'»։ Zowaa Official Website։ սեպտեմբերի 1, 2017։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-05-ին։ Վերցված է 2017-09-07 

Կաղապար:Իրաքյան Քուրդիստանի ընտրություններ

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Իրաքյան_Քուրդիստանի_անկախության_հանրաքվե,_2017&oldid=8078928» էջից