Իզաբելա II
Իզաբելա II (հոկտեմբերի 10, 1830[1][2][3][…], Մադրիդ, Իսպանիա[2] - ապրիլի 9, 1904[1][3][2], Փարիզ[2]), Իսպանիայի թագուհի 1833-1868 թվականներին։ Ֆերդինանդ VII-ի և Մարիա Քրիստինա Նեապոլիտանացու դուստրը։ 1837 թվականից երկրի առաջին սահմանադրական միապետը։
Իզաբելա II | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է՝ | հոկտեմբերի 10, 1830[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Մադրիդ, Իսպանիա[2] |
| Մահացել է՝ | ապրիլի 9, 1904[1][3][2] (73 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Փարիզ[2] |
| էլ-Էսկորիալ արքունի եկեղեցի | |
| Երկիր | .svg){kind=small} Իսպանիա |
| Տոհմ | Բուրբոններ |
| կառավարիչ | |
| Հայր | Ֆերդինանդ VII |
| Մայր | Մարիա Քրիստինա |
| Երեխաներ | Infante Luis, Prince of Asturias?, Ֆեռնանդո դե Բուրբոն ի Բուրբոն, Իզաբելլա դե Բորբոն ի Բորբոն, Infanta María Cristina of Spain?, Infanta Margarita of Spain?, Infante Francisco de Asís, Prince of Asturias?, Ալֆոնսո XII, Infanta María de la Concepción of Spain?, Մարիա դել Պիլար, Մարիա դե լա Պաս իսպանացի, Էուլալիա իսպանացի և Infante Francisco de Asís of Spain? |
| Հավատք | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
| Պարգևներ | |
| Ստորագրություն |  |
Մանկություն խմբագրել
Իզաբելան գահին է նստել այն պատճառով, որ հայրը չեղարկել է Սալիկայի օրենքը։ Սակայն ինչպես պրագմատիկ օրենքները այնպես էլ նրա ընդունման գործընթացը առաջացրել է վառ վիճարկումներ իսպանական հասարակությունում։ Ֆերդինանատ VII-ը երկար ժամանակ չուներ երեխաներ։ Բայց իր եղբայր Կառլին, որը հայտնի էր իր պահպանողականությամբ, գահը փոխանցել չէր ցանկանում։ 1830 թվականի մարտի 31-ին՝ այն բանից հետո, երբ հայտնի դարձավ Մարիա Քրիստինայի հղիության փաստը Ֆերդինանտ VII-ը ժողովրդացրեց պրագմատիկ օրենք, ըստ որի ծնված երեխան անկախ սեռից դառնում է Իսպանիայի կառավարիչը[4]։ Սա առաջացրեց Կոնսերվատորների և Կարլիստների խռովությունը, Բայց լիբերալ ռեֆորմների կողմնակիցների հավանությունը։
1832 թվականի օգոստոսին Ֆերդինանտ VII ծանր հիվանդացավ։ Գտնվելով մահվան եզրին 1832 թվականի սեպտեմբերի 17-ին կնոջ և նախարար Ֆրանսիսկոյի ներկայությամբ չցականալով սկիզբ դնել իսպանիաում քաղաքական պատերազմին ստորագրել է հրովարտակ Պռագմատիկ օրենքի չեղարտման մասին։ Սակայն երբ «Լիբելալները» իմացան այդ փաստաթղթի մասին սկսեցին համոզել Մարիա Քրիստինային աջակցել պրագմատիկ օրենքը։ Դրան նպաստել է ինֆանտներ Լուիզ Կառլոտի (թագավորի քույրը) և դոն Ֆրանսիսկոյի (Թագավորի ավագ եղբայրը) 1832 թվականի սեպտեմբերի 22-ի վերադարձը Մադրիդ։ Նրանք համոզեցին իշխող ընտանիքին։ Առողջացած Ֆերդինանտ VII-ը երկրի ղեկավար դարձրեց Ֆրանսիսկո Սեա Բերմուդեսաին, 1832 թվականի օգոստոսի 6-ին Մարիա Քրիստինային դարձրել է Ռեգենտուհի իր հիվանդության ընթացքում, իսկ դեկտեմբերի 31-ին չեղարկել է հրովարտակը սիլիցական իրավունքի վերադարձման մասին։ Մարիա Քրիստինան ռեգենտի պաշտոնում իշխանության է բերել վստահելի մարդկանց[5]։
1833 թվականի հունվարի 4-ին Ֆերդինանտ VII-ի կրկին վերցրեց իշխանությունը իր ձեռքը։ Նա հաստատեց կնոջ դիրքը։ Ֆերդինանտ VII-ը ուղարկեց իր եղբորը պատվավոր աքսորի Լիսաբոն[6]։ Իսկ 1833 թվականի հուլիսի 20-ին կազմակերպեց երկու տարեկան արքայադստեր թագադրումը որպես գահի ժառանգ[7]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Diccionario biográfico español (իսպ.) — Real Academia de la Historia, 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ Испанские короли. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998. — С. 330. — (Исторические силуэты). — ISBN 5-222-00028-1, Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 231. — 632 с. — 103 000 экз.
- ↑ Испанские короли. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998. — С. 332-333. — (Исторические силуэты). — ISBN 5-222-00028-1, Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 232. — 632 с. — 103 000 экз.
- ↑ Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 232. — 632 с. — 103 000 экз.
- ↑ Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 232. — 632 с. — 103 000 экз. Правда в Испанские короли. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998. — С. 333. — (Исторические силуэты). — ISBN 5-222-00028-1 пишут про май
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իզաբելա II» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 312)։ 
|