Ժողովածու (2335), Երևանի Մաշտոցի անվան Մատենադարանում պահպանվող ձեռագիր, որը «Մաշտոցի անվան ցուցակ ձեռագրացում» (ձեռագրերի ցանկում) ներկայացված է 2335 թվի տակ։ Ձեռագիրը գրվել է 1476 թվականին Կարապետ քահանա գրիչի կողմից Երուսաղեմում։ Գրված է թղթի վրա, որը ունի 17.2×12.5 չափս։ Ձեռագիրը կազմված է311 թերթից։ Գրված է միասյուն, երկսյուն, նոտրգրով։ Ունի կիսախորան, լուսանցազարդ մանրանկարներ։ Պահպանակը ունի 4 էջ, գրված է՝ մագաղաթի վրա՝ բոլորագիծ երկաթագիր, Աւետարանով (մի մասը լվացած)։ Կազմը՝ կաշեպատ տախտակ դրոշմազարդ, աստառը՝ դրոշմազարդ կտավ։ Հիշատակարաններ թարգմանչի՝ 178ա, գրչի՝ 302ա, 308ա և այլուր, ծաղկողի՝ 6բ, հետագայի՝ 308ա (1623թ), պահպանակ Բ, 311ա (17-18-րդ դարեր)[1]։

Ժողովածու
Տեսակձեռագիր
ԳրիչԿարապետ քահանա
Տարեթիվ1476
ՎայրԵրուսաղեմ
Թերթեր311
ՆյութԹուղթ
Չափս17.2×12.5
Գիրմիասյուն, երկսյուն
Տող25-35
Կազմկաշեպատ տախտակ դրոշմազարդ
Պահպանակմագաղաթ 4, բոլորագիծ երկաթագիր, Աւետարան (մի մասը լվացած)
Մանրանկարչությունկիսախորան, լուսանցազարդ
Պատառիկ պահպանակմագաղաթ 4, բոլորագիծ երկաթագիր, Աւետարան (մի մասը լվացած)

Բովանդակություն

խմբագրել
  • Յաղագս ականց Ահարոնի։
  • Բառք Քերականի, Քերթողականք, Գաղիանոսի, Յունաց, Եբրայեցւոյ, Խորանին, Գովաստնականք, Վարդան գրոց, Եւթներորդ գլուխ գրոցս, Հանդէս բանաստեղծաց։
  • Անուանք քաղաքաց, Ժամուց, Թագաւորաց, Հայրապետաց հայոց։
  • Յաղագս ասպարիսաց։
  • Զ սահման իմաստութեան։
  • Ասացողք շարականաց։
  • Ռուբենի ցեղ։
  • Համարք Հին և Նոր կտակարանաց։
  • Յաղագս խորհրդոյն Գօտւոյն։
  • Թիւք հրձուածողաց։
  • Յաղագս կարգաց եկեղեցւոյ՝ Վկայութիւնք վասն մի բնութեան։
  • Ներս Շնորհալւոյ Յաղագս ազգականութեան։
  • Սահմանք իմաստասիրականք իբր հարցմամբ։
  • Բանք իմաստնոց։
  • Ժողովք հայոց։
  • Նշանագիրք իմաստնոց։
  • Համառոտ լուծմունք Ժ ստորոգութևանցն Արիստոտէլի։
  • Եւթաղեայ Յառաջաբանութիւն Պօղոսի։
  • Ի Պիտոյից գրոց։
  • Տօնք յիշատակի Գր. Լուսաւորչի։
  • Տոմար։
  • Նախադրութիւն Աւետարանի Մատթէի։
  • Հարցմունք առ ամոն։
  • Հարցմունք Դշխոյին և պատասխանիք Սողոմոնի։
  • Հարցմունք Արձանայ և պատասխանիք Եզնկայ։
  • Աստիճանք եեկղեցւոյ։
  • Կարգ օրհնութիւնաբեր ցուցակի։
  • Եփրեմի Յաղագս ապաշխարութան։
  • Ի Ժղլանաց Վար. Արևելցւոյ։
  • Վանականի վրդ-ի Բան հաւատալի ազգիս մերում, Բան ի լոյս մտաց։
  • Բանք դաւանաբանականք (Աթանաս, Յովհաննէս Կ. Պօլսոյ եպիսկոպոս, Տիմոթէոս, անանունք)։
  • Ի Թղթոյն առ կարնեցից Կիր. Երզնկացւոյ։
  • Ի Վերլուծութենէն բառից և բայից Արիստակիսի գրչի։
  • Յաղագս առոգանութեան։
  • Ի Ղուկասու մեկնութէնեն Իգնատիոսի։
  • Հաւատով խոստովանիմ։
  • Գաւազանագիրք ցԳր. Տղայ։
  • Խրատք (Գէորգ վրդ., Ողիշէ, Յովհ. Գառնեցի, Անանիա վրդ., Եզնիկ Կողբացի, Գր. Լուսաւորիչ, Կիր. Երզնկացի)։
  • Թովմ Աքուինացւոյ Յաղագս զօդուածոց հաւատոյ։
  • Լուծումն Դաւթի։
  • Ի Հարանց վարուց։
  • Տաղք (Առ. Սիւնեցի. անանուն)։
  • Գր. Մարաշեցւոյ Վայք ողբոց։
  • Վասն ականց։
  • Գէորգայ Սկևռացոյ Խրտք յաղագս գրչութեան արուեստի։
  • Անանիայի Յաղագս աղօթից։
  • Ոսկեերանի ի Կողոսացոց թղթոյն յորդորակ։
  • Ի Նարեկ գրոց։
  • Մանունք։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Հայկական ՍՍՌ Մինիստրների Սովետին առընթեր Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ «Մատենադարան», Ցուցակ ձեռագրաց Մաշտոցի անվան Մատենադարան, հ. Ա (խմբ. Լ. Խաչիկյան, Ա. Մնացականյան), Երևան, «Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների Ակադեմիայի հրատարակչություն», 1965, էջ էջը — 1636 էջ։