Միկրոպսիա
Ալիսը Հրաշքների աշխարհում համախտանիշ (անգլ.՝ Alice in Wonderland syndrome, AIWS), կամ Միկրոպսիա (հին հունարեն՝ μικρός - «փոքր» + ὄψις — «տեսք»), նյարդաբանական շեղումային վիճակ, որն ազդում է մարդու տեսողական ընկալման վրա՝ շրջապատի առարկաները համամասնությունների փոքրացմամբ։
| Միկրոպսիա | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | փսիխոպաթոլոգիական համախտանիշներ |
| Բժշկական մասնագիտություն | նյարդաբանություն |
| Հայտնաբերող | Raoul Leroy? |
| Անվանվել է | Ալիսը Հրաշքների աշխարհում և Ջոն Թոդ |
Սուբյեկտը ընկալում է տեսողական օբյեկտները կամ դրանց որոշ հատվածներ իրականից փոքր չափերի։ Ընդհանրապես օբյեկտը միաժամանակ թվում էր հեռու կամ չափազանց մոտիկ։ Հիվանդության անվանման հոմանիշներ են «Թզուկային հալյուցինացիաներ» կամ «Լիլիպուտային տեսողություն»[1]։ Սակայն, անկախ անվանումից, երևույթի պատճառը ֆիզիկական չէ, քանի որ չի լինում աչքի վնասվածք, փոփոխության պատճառը զուտ հոգեբանական է։
Միկրոպսիան ազդում է ոչ միայն տեսողական ընկալման, այլև լսողության, շոշափելիքի և երբեմն էլ սեփական մարմնի պատկերացման վրա[2]. համախտանիշը գործում է, երբ նույնիսկ աչքերը փակ են լինում։ Համախտանիշի երկրորդային նշաններն են անհանգստությունը, ագնոզիան և ապրակսիան։
Համախտանիշը կապված է և, հավանաբար, որոշ դեպքերում էլ առաջացնում է գլխացավ՝ միգրեն[3], կապված է նաև Էպշտեյն-Բարրի վիրուսի հետ[4]։ Միկրոպսիա կարող է առաջանալ նաև բարդ մասնակի էպիլեպսիայից և որոշ թմրանյութերի ազդեցությունից (հատկապես դեքստրոմետորֆան)։
Հինգից տասը տարեկան երեխաների մոտ հնարավոր է ժամանակավոր միկրոպսիա։ Միկրոպսիան հակված է առաջ գալու մթության ժամանակ, երբ ուղեղը առարկաների չափերի ազդանշանների անբավարարություն է զգում։
Խանգարման անգլերեն անվանումը գալիս է Լուիս Քերոլի «Ալիսը Հրաշքների աշխարհում» գրքից։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ "Hallucinations." The Concise Corsini Encyclopedia of Psychology and Behavioral Science. Hoboken: Wiley, 2004. Credo Reference. Web. 24 September 2012.
- ↑ Stapinski, Helene (2014 թ․ հունիսի 23). «I Had Alice in Wonderland Syndrome». The New York Times.
- ↑ "Alice in Wonderland syndrome." Taber's Cyclopedic Medical Dictionary. Philadelphia: F.A.Davis Company, 2009. Credo Reference. Web. 24 September 2012.
- ↑ Cinbis M, Aysun S; M Cinbis; S Aysun (May 1992). «Alice in Wonderland syndrome as an initial manifestation of Epstein-Barr virus infection». Br J Ophthalmol. 76 (5): 316. doi:10.1136/bjo.76.5.316. PMC 504267. PMID 1390519.