Էկտոդերմ
Էկտոդերմ (հունարեն-ἔκτος «արտաքին»+δέρμα «մաշկ») —արտաքին սաղմնային թերթիկ, սաղմի զարգացման տարբեր փուլերում[1].: Ինչպես նաև կա միջին սաղմնային թերթիկ՝ մեզոդերմ և ամնահեռավոր սաղմնային թերթիկը էկտոդերմից՝ էնտոդերմ[2]։
Սաղմի էկտոդերմը առաջանում է էնտոդերմի հետ միաժամանակ և ձևավորվում է սաղմնային բջջի արտաքին շերտից։ Էկտոդերմը ձևավորում է նոր համակարգ(ողնաշարավորների մոտ՝ ողնուղեղ, ծայրամասային նյարդեր և գլխուղեղ), ատամի էմալ և էպիդերմիս(մաշկային էպիթելի)[3]։ Ինչպես նաև այն ձևավորում է զգայական օրգանները, մարսողակա համակարգի էպիթելի առջևի ու հետին բաժինները։
Ողնաշարավորների էկտոդերմը բաղկացած է երեք մասերից՝ արտաքին էկտոդերմից, նյարդային ծայրից և նյարդային խողովակից։ Նյարդային ծայրը և նյարդային խողովակը հայտնի են նաև որպես նեյրոէկոդերմ։ Ձևավորվում է գաստրուլի փուլում։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Эктодерма». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ Langman’s Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 43)։ 
|