Զատկական զամբյուղ, օգտագործվում է Զատկի տոնակատարության ժամանակ։ Զատկական զամբյուղի մեջ լցնում են զատկական ձվեր, ուտելիքներ, խաղալիքներ և ուրիշ նվերներ` կախված տեղի բնակչության ավանդույթներից։ Կաթոլիկները Մեծ պահքի շրջանում (40 օր) քաղցրավենիք չեն ուտում, իսկ երբ պահքն ավարտվում է, ստանում են զամբյուղով լի քաղցրավենիքներ Զատկի տոնին[1]։

Խորվաթական զատկական զամբյուղ
Խորվաթական զատկական զամբյուղ

Ավանդույթներ

խմբագրել

Լեհաստան

խմբագրել

Լեհաստանում կարևոր իրադարձություն է զատկական զամբյուղի օրհնությունը Մեծ շաբաթ օրը[2]։ Այս ավանդույթը առաջացել է 7-րդ դարում[3]։ Զամբյուղը ծածկում են սպիտակ վուշե քաթանով կամ ժանեկազարդ անձեռոցիկով և զարդարում մշտադալար ճյուղերով։ Սուրբ շաբաթ օրը զատկական կերակրատեսակների զամբյուղները տանում են եկեղեցի, որտեղ դրանք օրհնվում են, որից հետո սննդի զամբյուղները վերցնում են մինչև Զատկի առավոտ։

 
Զատկական զամբյուղ քաղցրավենիքներով (նապաստակներ մարմելադից, կոնֆետներ ձվի տեսքով և այլն)

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում զատկական ավանդույթի համաձայն Զատիկի նապաստակը խելոք երեխաներին քաղցրավենիքի զամբյուղ է նվիրում։ Զատկի նախորդ երեկոյան երեխաները դատարկ զամբյուղը թողնում են, իսկ առավոտյան այն գտնում են լի քաղցրավենիքով, խաղալիքներով և նվերներով։ Զամբյուղները օգտագործում են նաև Զատկի ձվերի որոնման ընթացքում, որտեղ երեխաները հավաքում են իրենց գտած ձվերը[4]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Shoda, Richard W. (2014). Saint Alphonsus: Capuchins, Closures, and Continuity (1956-2011) (English). Dorrance Publishing. էջ 128. ISBN 978-1-4349-2948-8.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  2. «The Treasured Polish Custom of Swieconka». Polish American Cultural Center. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 10-ին.
  3. Ks, Marian Pisarzak MIC. Błogosławienie pokarmów wielkanocnych. Kontekst paschalny i postny. op. cit. Błogosławieństwo pokarmów i napojów wielkanocnych w Polsce. Studium historyczno-liturgiczne. Warsaw 1979, p. 378. [przypisy tamże]
  4. Coleman, Marilyn J.; Ganong, Lawrence H. (2014). The Social History of the American Family: An Encyclopedia. SAGE Publications.