Դրահմա

Դրահմա;
Տեսակ	տարադրամ և մետաղադրամի տեսակ
Ենթատեսակ	մետաղադրամ

Դրահմա (հունարեն՝ δραχμή, հուն․՝ δραχμή, drachmḗ, [drakʰmέː]), հին արժույթի միավոր, որը թողարկվել է բազմաթիվ քաղաք-պետությունների կողմից տասը դարերի ընթացքում՝ սկսած արխայիկ ժամանակաշրջանից, հելլենիստական շրջանից մինչև հռոմեական ժամանակաշրջան։ Հին դրահման առաջացել է Հունաստանում մ.թ.ա. 6-րդ դարում^[1]։ Մետաղադրամը, որը սովորաբար պատրաստված էր արծաթից կամ երբեմն ոսկուց^[2], իր կարևոր տեղն ուներ փոխանակման համակարգում, որտեղ դրահմա էին անվանում մի փունջ փայտե նետերը։ Դրահման եզակի էր դրանք հատող յուրաքանչյուր քաղաքային պետության համար և երբեմն շրջանառվում էր ողջ Միջերկրական ծովով^[3]։ Աթենքի մետաղադրամը համարվում էր ամենաուժեղը և դարձավ ամենատարածվածը^[3]։

Արժույթ խմբագրել

12 chalkoi = 1 օբոլուսի

6 օբոլ = 1 դրահմա

70 դրահմա = 1 մինա (or mna), ավելի ուշ՝ 100 դրահմա = 1 մինա^[4]

60 մինա = 1 Աթենական տաղանդ (Աթենական ստանդարտ)^[5]։

Մինաները և տաղանդները իրականում երբեք չեն հատվել. դրանք ներկայացնում էին ապրանքների՝ (օրինակ՝ հացահատիկի), ինչպես նաև մետաղների, ինչպիսիք են արծաթը կամ ոսկին, օգտագործված քաշը։

Մշակույթում խմբագրել

Հիսուսը հրահանգում է Պետրոսին վճարել Երուսաղեմի տաճարին դրահմա իրենց անունից, Մատթ․ 17.24.
Ուիլյամ Շեքսպիրը հիշատակում է դրահման իր «Հուլիոս Կեսար» պիեսում, Մարկ Անտոնիոսի հայտնի «Ընկերներ, հռոմեացիներ, հայրենակիցներ[37]» ելույթում։
Մետաղադրամը հայտնվում է 21-րդ դարի տեսախաղերում և ֆանտաստիկ վեպերում.
Դրահման այն արժույթն է, որն օգտագործվում է Spy Fox in "Dry Cereal" տեսախաղում (2008), որի գործողությունները տեղի են ունենում հունական Acidophilus կղզում։
Ոսկե դրահման Ռիկ Ռիորդանի «Պերսի Ջեքսոնը և օլիմպիականները» ֆանտաստիկ արկածային վեպերի շարքում արժույթի հիմնական միավորն է։ Այն նաև ներկայացված է իր «Օլիմպոսի հերոսները» սփին-օֆֆում։
Դրահման օգտագործվում է Assassin's Creed Origins տեսախաղում, որի գործողությունները տեղի են ունենում Պտղոմեոսյան Եգիպտոսում; խաղացողները դրանով կարող են ձեռք բերել զենքեր, հանդերձանքներ և ամրակներ։ Այն օգտագործվում է նաև հաջորդ խաղում՝ Assassin's Creed Odyssey, որը տեղի է ունենում Հին Հունաստանում։

Անվանական արժեք խմբագրել

Արծաթե դրահմայի կշիռը մոտավորապես 4,3 գրամ էր կամ 0,15 ունցիա^[6], թեև կշիռները զգալիորեն տարբերվում էին՝ ըստ քաղաք-պետությունների։ Այն բաժանված էր 0,72 գրամանոց վեց օբոլի, որոնք բաժանվեցին 0,18 գրամանոց չորս տետարտեմորիաների՝ երբևէ հատված ամենափոքր մետաղադրամներից մեկը՝ մոտավորապես 5–7 մմ տրամագծով^[7]։

Հունական արծաթի անվանական արժեքներ
Նկար	Անվանում	Արժեք	Քաշ	Հունարեն
	Դեկադրահմ	10 դրահմա	43 գրամ	Δεκάδραχμον
	Տետրադրահմ	4 դրահմա	17.2 գրամ	Τετράδραχμον
	Դիդրահմ	2 դրահմա	8.6 գրամ	Δίδραχμον
	Դրաչմա	6 օբոլ	4.3 գրամ	Δραχμή
	Տետրոբոլ	4 օբոլ	2.85 գրամ	Τετρώβολον
	Տրիօբոլ (հեմիդրահմ)	3 օբոլ (¹⁄₂ դրաչմա)	2.15 գրամ	Τριώβολον^{[n 1]} (ἡμίδραχμον)
	Դիօբոլ	2 օբոլ	1.43 գրամ	Διώβολον
	Օբոլ	4 տետարտեմորիա (¹⁄₆ դրաչմա)	0.72 գրամ	Ὀβολός (ὀβελός)
	Տրիտարտեմորիոն	3 տետարտեմորիա	0.54 գրամ	Τριταρτημόριον (τριτημόριον)
	Հեմիօոբոլ	2 տետարտեմորիա (¹⁄₂ obol)	0.36 գրամ	Ἡμιωβέλιον (ἡμιωβόλιον)^{[n 2]}>
	Տրիհեմիտետարտեմորիոն	1¹⁄₂ տետարտեմորիոն	0.27 գրամ	Τριημιτεταρτημόριον
	տետարտեմորիոն	¹⁄₄ օբոլ	0.18 գրամ	Τεταρτημόριον (ταρτημόριον, ταρτήμορον)
	Հեմիտետարտեմորիոնtartemorion	¹⁄₂ տետարտեմորիոն	0.09 գրամ	Ἡμιτεταρτημόριον

Սիմվոլներ խմբագրել

Դրահմայի ամեն մի նշանակության համար կա առանձին նշան, որոնք բոլորը ներառված են Unicode-ում։

որպես Հին Հունաստանի դրամական միավոր — 𐅂 ( );
Հին Հունաստանի զանգվածի միավոր — 𐅻 (<·);
Ալքիմիայի և դեղագործության զանգվածի միավոր — ʒ;
1832—2002 թվականների Հունաստանի ազգային արժույթ— ₯.

Տես նաև խմբագրել

Անտիկ մետաղադրամներ

Գրականություն խմբագրել

Винклер, П. фон. Драхма // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1893. — Т. XI. — С. 105.
Автор статьи. Драхма // Библейская энциклопедия архимандрита Никифора. — М., 1891. — Т. I. — С. 198.
Карышковский, Пётр Осипович. Монеты Ольвии. Очерк денежного обращения Северо-Западного Причерноморья в античную эпоху / ответственный редактор В. Л. Янин. — К.: Наукова думка, 1988. — 167 с. — ISBN 5-12-000104-1.
Пачкалов А. В. Драхма // Монеты и банкноты от античности до наших дней: происхождение и эволюция / под общ. ред. М. А. Эскиндарова. — М.: Вузовский учебник : ИНФРА-М, 2014. — 214 с. — ISBN 978-5-9558-0357-9.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ «Drachma | Definition, History, & Facts | Britannica». www.britannica.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 4-ին.
↑ Strassler, Robert B. (1996). The Landmark Thucydides (English). New York, NY: Free Press. էջեր 620.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ ^3,0 ^3,1 Trade in Ancient Greece (անգլերեն), Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 19-ին, Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 19-ին
↑ Aristotle, Athenian Constitution, 10.2
↑ Drachma, The Catholic Encyclopedia, Volume V. Published 1909. New York: Robert Appleton Company. Nihil Obstat, 1 May 1909. Remy Lafort, Censor. Imprimatur. John M. Farley, Archbishop of New York
↑ British Museum Catalogue 11 – Attica Megaris Aegina
↑ Tetartemoria Արխիվացված 2013-11-11 Wayback Machine

Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "n", but no corresponding <references group="n"/> tag was found

[:2-1] «Drachma | Definition, History, & Facts | Britannica». www.britannica.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 4-ին.

[:12-2] Strassler, Robert B. (1996). The Landmark Thucydides (English). New York, NY: Free Press. էջեր 620.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[:42-3] 3,0 ^3,1 Trade in Ancient Greece (անգլերեն), Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 19-ին, Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 19-ին

[4] Aristotle, Athenian Constitution, 10.2

[5] Drachma, The Catholic Encyclopedia, Volume V. Published 1909. New York: Robert Appleton Company. Nihil Obstat, 1 May 1909. Remy Lafort, Censor. Imprimatur. John M. Farley, Archbishop of New York

[6] British Museum Catalogue 11 – Attica Megaris Aegina

[7] Tetartemoria Արխիվացված 2013-11-11 Wayback Machine

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[n 1]

[n 2]