Աբու Մանսուր Մուհամմադ Իբն Ահմեդ կամ Դաքիքի (10-րդ դար, Խորասան, Իրան - 977), պարսկա-տաջիկական բանաստեղծ[1]։ Դաքիքիից պահպանվել են մեկ քասիդ, քնարական բանաստեղծություններ և «Շահնամե»-ից գլուխներ (988 երկտող, ըստ որոշ աղբյուրների՝ 5 հազար երկտող), որոնք Ֆիրդուսին ընդգրկել է համանուն դյուցազներզության մեջ։ Արդեն իսկ պատանեկան տարիքում Դաքիքին աչքի է ընկել բանաստեղծական ձիրքով։ 25 տարեկանից դարձել է պալատական բանաստեղծ[2]։ Սպանվել է ստեղծագործական ուժերի ծաղկման շրջանում՝ մոտավորապես 35 տարեկան հասակում, իր ստրուկի ձեռքով։

Դաքիքի
Ծնվել է10-րդ դար
ԾննդավայրԽորասան, Իրան
Վախճանվել է977
Մասնագիտությունբանաստեղծ և գրող
ՔաղաքացիությունՍամանիների պետություն

Դաքիքին շուբիյայի ներկայացուցիչ է, հոսանք, որն արտահայտում է խալիֆաթից անկախ լինելու ձգտում և փառաբանում հայրենի ավանդույթներն ու սովորույթները։ Դաքիքիի բանաստեղծություններն աչքի են ընկնում լեզվի պատկերավորությամբ, փոխաբերությունների առատությամբ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • «Рудаки и поэты его времени, сборник»; Л., 1985 (Библиотека поэта); с. 152—209.
  • «Антология таджикской поэзии, сборник»; М. ГИХЛ, 1951 г.; с. 108—114. И в изд. 1957 г.
  • «Поэзия народов СССР IV—XVIII веков»; М., « Художественная литература», 1972 г. (Библиотека всемирной литературы. Серия первая). т. 55; с. 111—114.
  • Эте (Ethé) «Die höfische u. romantische Poesie der Perser» (Гамбург, 1887).
  • Эте (Ethé) «Rudagi’s Vorläufer und Zeitgenossen», («Morgenländische Forschungen» II, Лпц., 1875)

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Frye, R. N. (1975). «The Sāmānids». In Frye, R. N. (ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press. էջեր 136–161. ISBN 978-0-521-20093-6.
  • Litvinsky, Ahmad Hasan Dani (1998). History of Civilizations of Central Asia: Age of Achievement, A.D. 750 to the end of the 15th-century. UNESCO. ISBN 9789231032110.
  • Khaleghi-Motlagh, Djalal (1993). «DAQĪQĪ, ABŪ MANṢŪR AḤMAD». Encyclopaedia Iranica, Vol. VI, Fasc. 6. էջեր 661–662.
  • Williams, Alan; Stewart, Sarah (2016). The Zoroastrian Flame: Exploring Religion, History and Tradition. I.B.Tauris. էջեր 1–400. ISBN 9780857728869.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 320