Գրիգորիս Արշարունի

Գրիգորիս Արշարունի
Ծնվել է	650
Մահացել է	729
Մասնագիտություն	գիտնական
Գործունեության ոլորտ	աստվածաբանություն

Գրիգորիս Արշարունի (650 - 729), հայ աստվածաբան, VII դարի կեսերից մինչև VIII դարի սկիզբ եկեղեցական գործիչ^[1]։

Կենսագրություն խմբագրել

Կրթությունը ենթադրաբար ստացել է Երասխաձորում։ Ձեռնադրվել է եպիսկոպոս Սահակ III Ձորափորեցու կողմից (677-703), այնուհետև դարձել է Արշարունիքի գավառի քորեպիսկոպոս^[2]։ БՆա իր ժամանակի հայտնի եկեղեցական գործիչն էր, հայտնի էր իր փիլիսոփայական գիտելիքներով և հանդիսանում էր Հովհաննես III Օձնեցու կաթողիկոսի ասոցիացիան վերջիններիս նորարարությունների և ձեռնարկությունների մեջ^[2]։ Ժամանակակիցները նրան անվանում էին «քաջ վարդապետ և ընտրված փիլիսոփա»^[3]։ 726 թվականին մասնակցել է Հայ Առաքելական եկեղեցու Մանազկերտի խորհրդին և նշանակալի դեր խաղացել հայկական և ասորական եկեղեցիների մերձեցման գործում^[4]։

Նրա ստեղծագործական գործունեության հիմնական արդյունքը Վահան Կամսարականի խնդրանքով գրված «Մեկնաբանություններ Դասախոսությանը» ժողովածուն էր^[1]^[4] (հայերեն՝ «Մեկնութիւն ընթերցուածոց»), մեզ հասած Դասախոսության առաջին հայկական մեկնաբանությունը^[5]։ «Մեկնաբանություններ Դասախոսությանը» ներկայացնում է պատարագային ընթերցումների մեկնաբանությունը և տոների և պաշտոնների խորհրդանիշների պարզաբանումը։ Վերջում բաղկացած է 34 գլուխներից և հեղինակային կոլոֆոնից^[4]։ Թարգմանվել է ֆրանսերեն^[6]։ Գրիգորիսին վերագրվում են նաև այլ աշխատանքներ^[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Michael E. Stone. Adam and Eve in the Armenian Traditions, Fifth through Seventeenth Centuries. — Society of Biblical Lit, 2013. — P. 688-689. — (Early Judaism and its literature, 38).
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Православная Энциклопедия, Григорис Аршаруни, том 13, стр. 87
↑ Энциклопедия Христианская Армения, Արշարունյաց դպրոցներ Արխիվացված 2013-09-21 Wayback Machine, Ереван, 2002
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Энциклопедия Христианская Армения, Գրիգորիս Արշարունի Արխիվացված 2013-09-21 Wayback Machine, Ереван, 2002
↑ Կաղապար:Не переведено 3, The Bible in the Armenian tradition, London, 2001, ISBN 0-89236-640-0, p. 40
The first exegete whose Commentary on the Lectionary has reached us is Grigoris Arsharuni (c. 650- c. 729). This was published in Constantinople in 1728 as an appendix to Cyril of Jerusalem's Catechetical Lectures on Baptism.
↑ L.M. Froidevaux, Grigoris Arsaruni: Commentaire du Lectionnaire, Venice, 1975

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Анна Оганджанян, «О труде "Причина поста арачавор"», Армянский гуманитарный вестник, Ереван, 2012, стр. 189—203
Шарль Рену, «Հայոց ծիսական տարվա զարգացումը VIII-XII դարերում ծիսական մեկնությունների եւ գրքերի հենքի վրա» Արխիվացված 2015-04-02 Wayback Machine, Պատմա-բանասիրաական հանդես, Ереван, 2008

[Michael_E._Stone-1] 1,0 ^1,1 Michael E. Stone. Adam and Eve in the Armenian Traditions, Fifth through Seventeenth Centuries. — Society of Biblical Lit, 2013. — P. 688-689. — (Early Judaism and its literature, 38).

[:0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Православная Энциклопедия, Григорис Аршаруни, том 13, стр. 87

[3] Энциклопедия Христианская Армения, Արշարունյաց դպրոցներ Արխիվացված 2013-09-21 Wayback Machine, Ереван, 2002

[:1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Энциклопедия Христианская Армения, Գրիգորիս Արշարունի Արխիվացված 2013-09-21 Wayback Machine, Ереван, 2002

[5] Կաղապար:Не переведено 3, The Bible in the Armenian tradition, London, 2001, ISBN 0-89236-640-0, p. 40
The first exegete whose Commentary on the Lectionary has reached us is Grigoris Arsharuni (c. 650- c. 729). This was published in Constantinople in 1728 as an appendix to Cyril of Jerusalem's Catechetical Lectures on Baptism.

[6] L.M. Froidevaux, Grigoris Arsaruni: Commentaire du Lectionnaire, Venice, 1975

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]