Գատա Կամսկի
Գատա Կամսկի (իսկական անունը՝ Գատուլլա Ռուստեմովիչ Սաբիրով, թաթարերեն՝ Гатаулла Рөстәм улы Сабиров, Ğataulla Rөstəm uğlı Sabirov, հունիսի 2, 1974[1][2][3], Նովոկուզնեցկ, Կեմերովոյի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային, ապա՝ ամերիկացի շախմատիստ, գրոսմայստեր (1990 թվականից)։ Ծագումով թաթար է։ ՖԻԴԵ-ի աշխարհի չեմպիոն (1996)։
Գատա Կամսկի Gata Kamsky | |
---|---|
Гатаулла Рустемович Сабиров Ğataulla Rөstəm uğlı Sabirov | |
Պետություն(ներ) | ԽՍՀՄ ԱՄՆ |
Ծննդյան ամսաթիվ | հունիսի 2, 1974[1][2][3] (49 տարեկան) |
Ծննդավայր | Նովոկուզնեցկ |
Կոչում | Գրոսմայստեր (1990) |
Առավելագույն վարկանիշ | 2763 (2013, հուլիս) |
Ներկայիս վարկանիշ | 2616 |
ՖԻԴԵ համար | 2000024 |
365chess | Gata_Kamsky |
Chesstempo համար | 99491 |
ICCF համար | 99491 |
Մասնակցել է | Շախմատային օլիմպիադա 1992[4], Շախմատային օլիմպիադա 2006[4], Շախմատային օլիմպիադա 2008[4], Շախմատային օլիմպիադա 2010[4], Շախմատային օլիմպիադա 2012[4] և Շախմատային օլիմպիադա 2014[4] |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Gata Kamsky Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է թաթարական ընտանիքում՝ Նովոկուզնեցկ քաղաքում։ 2 տարեկան հասակում սովորել է կարդալ, իսկ արդեն 4 տարեկանում նվագում էր դաշնամուր, 7 տարեկանից լրջությամբ սկսել է զբաղվել շախմատով։ Նա ապրել և սովորել է շախմատային արվեստը Կազանում և Լենինգրադում։ 1 տարի սովորելով Լենինգրադի դպրոցում իրեն ոչ հասակակիցների հետ (նա 2 տարով փոքր էր բոլորից) ՝ դասընթացները նրան հեշտ չտրվեց։ Սակայն նոր դասընկերների շրջանում նա ձեռք բերեց հարգանք և ջերմ վերաբերմունք իր բարեհոգության և շփման մեջ հասարակ՝ առանց պաթոսի, լինելու արդյունքում՝ չնայած իր այդ տարիքում ունեցած ամուր դիրքորոշման։ Ժամանակավոր Կազան վերադառնալուն համատեղ (երբ 1988 և 2002 թթ. Կազանում բացվեց մանկական շախմատի դպրոց) ՝ 1989 թվականից նա քաղաքական ապաստան տրամադրելու խնդրանքով թույլտվություն ստացավ բնակվելու Միացյալ Նահանգներում։ 1996 թ. Էլիստայի խաղում նա խաղացել է Անատոլի Կարպովի հետ ՖԻԴԵ-ի աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար (+3 −6 =9), որից հիասթափվելով երկար ժամանակ դադարեց ցուցաբերել շախմատային ակտիվություն։ Գրեթե 10 տարի բացակայելով շախմատային աշխարհից՝ Գատա Կամսկին ԱՄՆ-ի ռազմաբժշկական ակադեմիայում՝ Արիզոնա համալսարանում, ստացավ իրավաբանի աստիճան, ապա բացեց սեփական իրավաբանական ընկերությունը։ Գատա Կամսկիի վերադարձը շախմատային աշխարհ (եթե չհաշվել 1999 թ. կարճ հանդիպումը Ալեքսանդր Խալիֆմանի հետ) տեղի է ունեցել 2004 թ.։ Այդ ժամանակից ի վեր նա պարբերաբար մասնակցել է խոշոր մրցաշարերի, այդ թվում, ըստ Էլոյի վարկանիշի՝ լավագույն 20 գրոսմայստերների խաղերին։ 2007 թ.՝ ի որակավորումն թեկնածուների, եզրափակչում պարտվեց Բորիս Գելֆանդին և դուրս մնաց լավագույն ուժեղների ութնյակից։ Այնուհետև՝ 2009 թվականին, շնորհիվ աշխարհի գավաթի խաղարկության մեջ տարած հաղթանակի, հանդիպում ունեցավ Վեսելին Տոպալովի հետ, որի հաղթողն իրավունք ստացավ պայքարելու աշխարհի չեմպիոն Վիշվանաթան Անանդի հետ շախմատի թագի համար. սակայն Կամսկին պարտվեց Բուլղարիայի գրոսմայստերին (+1 −3 =3)։ Արդեն 2011 թ. Կազանուի 1/4 եզրափակիչ խաղում դիմորդները վերցրին ռեվանշ Թոփալովից, բայց կրկին կիսաեզրափակչում նա պարտվեց Գելֆանդին։
Ձեռքբերումներ խմբագրել
- 1987 թ. - ԽՍՀՄ-ի երիտասարդների շախմատի չեմպիոն
- 1990 թ. - Թիլբուրգի հեղինակավոր միջազգային մրցույթի հաղթող
- 1990 թ. - գրոսմայստեր
- 1991 թ. - շախմատի ԱՄՆ-ի չեմպիոն
- 1994 թ. - Լաս Պալմասի հեղինակավոր միջազգային մրցույթի հաղթող
- 1996 թ. - ՖԻԴԵ-ի փոխչեմպիոն
- 2006 թ. - Սոֆիայում 2-րդ տեղ (10-ից 6 միավոր)
- 2007 թ. - հաղթանակ Էթյեն Բարկոյի դեմ աշխարհի գավաթի առաջին փուլում (4-ից 3½ միավոր), աշխարհի շախմատի գավաթի հաղթող
- 2009 թ. - երրորդ խաղացողը Տոպալովի թեկնածուներից
- 2010 թ. - արագ շախմատի աշխարհի չեմպիոն
- 2010, 2011, 2013 և 2014 թթ. - ԱՄՆ-ի շախմատի չեմպիոն
Վարկանիշի փոփոխության գծապատկեր խմբագրել
Տարի | Հնվ | Փտր | Մրտ | Ապր | Մայ | Հուն | Հուլ | Օգս | Սեպ | Հոկ | Նոյ | Դեկտ | Տարվա լավագույն |
Տարվա վատագույն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1988 | 2380 | 2380 | 2380 | 2380 | ||||||||||
1989 | 2345 | 2345 | 2345 | 2345 | ||||||||||
1990 | 2510 | 2650 | 2650 | 2510 | ||||||||||
1991 | 2640 | 2595 | 2640 | 2595 | ||||||||||
1992 | 2655 | 2655 | 2655 | 2655 | ||||||||||
1993 | 2655 | 2645 | 2655 | 2645 | ||||||||||
1994 | 2695 | 2695 | 2695 | 2695 | ||||||||||
1995 | 2710 | 2735 | 2735 | 2710 | ||||||||||
1996 | 2735 | 2745 | 2745 | 2735 | ||||||||||
1997 | 2720 | 2720 | 2720 | 2720 | ||||||||||
1998 | 2720 | 2720 | 2720 | 2720 | ||||||||||
1999 | 2720 | 2720 | 2720 | 2720 | ||||||||||
2000 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | |||||||||
2001 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | ||||||||
2002 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | ||||||||
2003 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | ||||||||
2004 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | 2717 | ||||||||
2005 | 2717 | 2700 | 2700 | 2690 | 2717 | 2690 | ||||||||
2006 | 2686 | 2671 | 2697 | 2705 | 2705 | 2671 | ||||||||
2007 | 2705 | 2705 | 2718 | 2714 | 2718 | 2705 | ||||||||
2008 | 2726 | 2726 | 2723 | 2729 | 2729 | 2723 | ||||||||
2009 | 2725 | 2720 | 2717 | 2692 | 2695 | 2725 | 2692 | |||||||
2010 | 2693 | 2702 | 2702 | 2713 | 2705 | 2726 | 2726 | 2693 | ||||||
2011 | 2730 | 2733 | 2732 | 2741 | 2756 | 2732 | 2756 | 2730 | ||||||
2012 | 2732 | 2741 | 2741 | 2744 | 2746 | 2746 | 2755 | 2762 | 2762 | 2762 | 2732 | |||
2013 | 2740 | 2740 | 2741 | 2741 | 2741 | 2741 | 2763 | 2741 | 2741 | 2725 | 2721 | 2721 | 2763 | 2721 |
2014 | 2709 | 2709 | 2709 | 2714 | 2713 | 2712 | 2717 | 2706 | 2681 | 2677 | 2676 | 2681 | 2717 | 2676 |
2015 | 2676 | 2671 | 2683 | 2680 | 2673 | 2669 | 2672 | 2670 | 2691 | 2680 | 2681 | 2669 | 2691 | 2669 |
2016 | 2665 | 2667 | 2673 | 2678 | 2670 | 2675 | 2660 | 2638 | 2637 | 2637 | 2648 | 2661 | 2678 | 2637 |
2017 | 2666 | 2669 | 2659 | 2668 | 2676 | 2678 | 2678 | 2678 | 2676 | 2676 | 2677 | 2677 | 2678 | 2659 |
2018 | 2677 | 2677 | 2677 | 2670 | 2670 | 2675 | 2675 | 2675 | 2666 | 2666 | 2666 | 2666 | 2677 | 2666 |
2019 | 2666 | 2666 | 2666 | 2676 | 2664 | 2673 | 2673 | 2673 | 2685 | 2685 | 2684 | 2677 | 2685 | 2664 |
2020 | 2677 | 2677 | 2674 | 2674 | 2674 | 2674 | 2674 | 2674 | 2674 | 2672 | 2665 | 2665 | 2677 | 2665 |
2021 | 2665 | 2665 | 2665 | 2658 | 2649 | 2662 | 2657 | 2665 | 2649 | |||||
2022 | 2657 | 2661 | 2655 | 2666 | 2664 | 2666 | 2655 | |||||||
2023 | 2666 | 2664 | 2665 | 2659 | 2641 | 2634 | 2666 | 2634 | ||||||
2024 | 2623 | 2616 | 2623 | 2616 |
Ընտանիք խմբագրել
Հիմնադիրներից մեկի թոռը Կազանում գտնվող Գատուլա Սաբիրովայի «Կամա» դրամատիկական թատրոնի հիմնադիրն է, և որի համար արժանացել է լիակատար և կրճատ անվանմանը։ Ապրում է Նյու Յորքի Լոնգ Այլենդում գտնվող և շուրջ մեկ միլիոն դոլար արժեցող իր սեփական տանը իր կնոջ, որդու, հոր՝ Ռուստամ Կամսկիի (նախկին ֆիզկուլտուրայի ուսուցիչ) և խորթ մայր Բելլա Կամսկիի հետ։ Ամուսնացած է 2002 թվականից. կինը՝ Ալիսան (ավելի վաղ՝ Աիգուլ), տղան՝ Ադամ (ծնունդը՝ 2004 թ.)։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 https://ratings.fide.com/toparc.phtml?cod=341
- ↑ 2,0 2,1 http://ratings.fide.com/toparc.phtml?cod=117
- ↑ 3,0 3,1 http://www.youtube.com/watch?v=O4hdkpcCvi0&list=TLtJKpc_xqVdI
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 OlimpBase
- ↑ Էլոյի վարկանիշը ՖԻԴԵ ցանկերից։ Աղբյուրներ՝ fide.com, benoni.de, olimpbase.org
- ↑ Տեխնիկական խնդիրների պատճառով աղյուսակը ժամանակավորապես չի աշխատում։