Գալիսիայի օրհներգ (գալ.՝ himno de Galicia) կամ գալիսիական հիմն (գալ.՝ himno galego), պաշտոնական անվանումը «Os pinos» («Սոճի»), ինչպես զինանշանն ու դրոշն, այնպես էլ հիմնը հանդիսանում է Գալիսիայի ազգային խորհրդանիշերից մեկը։ Այն ստեղծվել է 1890 թվականին, իսկ Գալիսիայի ինքնավարության կանոնադրության 6-րդ հոդվածի 2-րդ կետի համաձայն՝ հաստատվել է 1981 թվականին։ Տեքստը և երաժշտությունը պաշտոնապես ընդունվել է 1984 թվականի մայիսին։ Տեքստի հեղինակն է Էդուարո Պոնդալը, կոմպոզիտորը՝ Պաասկուալ Վեյգան (Pascual Veiga)[2][3][4][5]։

Գալիսիայի օրհներգ
Տեսակօրհներգ
Բառերի հեղինակԷդվարդ Պոնդալ[1]
ԵրգահանՊասկուալ Վեյգա[1]
Երկիր Իսպանիա
 Os Pinos Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

 
Էդուարդո Պոնդալ

Գալիսիայի օրհներգը ստեղծվել է գալիսերեն լեզվի և գրականության (գալ.՝ Rexurdimento) վերածննդի ժամանակաշրջանում՝ XIX դարի երկրորդ կեսին։

Պոնդալը կապված էր տարածաշրջանային մասնագետների հետ և ակտիվ նամակագրական կապի մեջ էր իդեոլոգ և տեսաբան Մանուել Մուրգիեյի հետ[6], ով իր «Գալիսիայի պատմություն» հինգ հատորանոց գրքերում ներկայացրել է Գալիսիայի տարբեր ժամանակշրջաններ, ծագումը, լեզուն, մշակույթն ու կարևոր իրադարձություններ։ Այդ աշխատության աշխատանքերի ժամանակ նա օգտվել է ֆրանսիական հրատարակություններից և իռլանդական տեքստերի անգլերեն թարգմանություններից գրել Բրեոգանի մասին, որոնք էլ ցույց է տվել Պոնդալին։ Նա Մուրգիեյից է իմացել կելտերի լեգենդար առաջնորդի մասին[7]։ Պոնդալը Մուրգիեյի աշխատությունների օգնությամբ ուսումնասիրում էր Գալիսիայի պատմությունը, փորձում էր գտնել իր էթնիկ խմբի արմատները Հին Հունաստանի հետ և կելտական ոգու գերիշխող առկայությունը գալիսիացիների մեջ։ Նա միանգամայն համակարծիք էր Մուրգիեյի տեսակետի հետ[8]։

1888 թվականին գալիսիացի կոմպոզիտոր Պասկուալ Վեյգան առաջարկում է Էդուարդո Պոնդալին Լա Կորունյայում անցկացվող «Լավագույն գալիսիական քայլերգ» մրցույթի համար տեքստ գրել, որին համահունչ կստեղծեր մեղեդի[9]։ 1890-ին բանաստեղծը գրում է «Os pinos» («Սոճիներ») բանաստեղծությունը, իսկ Վեյգան՝ երաժշտությունը։ Հիմնում օգտագործվել է բանաստեղծության միայն առաջին չորս հատվածները։

Առաջին անգամ ստեղծագործությունը ներկայացվել է 1907 թվականի դեկտեմբերի 20-ին Կուբայի մայրաքաղաք Հավանայում։ Միջոցառումը կազմակերպել էր Խոսե Ֆոնտենլա Լիլը (Xosé Fontenla Leal), որը տեղի է ունեցել Գալիսիայի Մեծ թատրոնում (Gran Teatro do Centro Galego)[9][10]։ Այդ կատարմանը ներկա է եղել Մանուել Կուրոս Էնրիկեսը, ով Գալիսիայի վերածննդի խոշոր բանաստեղծներից էր։ Կուբայում Գալիսիսայի սփյուռքը ակտիվ մասնակցում էր քաղաքական և մշակութային իրադարձություններին։

1923 թվականին հիմնը հնչել է տարածաշրջանային հանրահավաքների ժամանակ[11]։

1935 թվականին Պանդալայի 100 ամյակի կապակցությամբ լույս է տեսել նրա բանաստեղծությունների երկրորդ հավաքածուն՝ «Սոճիներ» բանաստեղծությամբ, իսկ հիմնի տեքստք տպագրվել է թերթերում։

1976 թվականից հիմնը հնչել է Սանտյագո դե Կոմպոստելայի տաճարի հարակից Կինտանա (Quintana) հրապարակում[11]։

Հիմնի խոսքեր խմբագրել

Պատկեր:Գալիսիայի օրհներգ.mp3
Գալիսիայի հիմն
 
Պասկալ Վեիգա
 
Գալիսիայի հիմն
 
Բրեոգանի արձանը, Լա Կորունյա
Գալիսերեն
(պաշտոնական)
Գալիսերեն
(բնագիր, 1890)
Անգլերեն թարգմանություն
(ոչ պաշտոնական)

Que din os rumorosos
na costa verdecente,
ó raio transparente
do prácido luar?
Que din as altas copas
de escuro arume harpado
co seu ben compasado
monótono fungar?

Do teu verdor cinguido
e de benignos astros,
confín dos verdes castros
e valeroso chan,
non deas a esquecemento
da inxuria o rudo encono;
desperta do teu sono
fogar de Breogán.

Os bos e xenerosos
a nosa voz entenden,
e con arroubo atenden
o noso rouco son,
mais só os iñorantes,
e féridos e duros,
imbéciles e escuros
non nos entenden, non.

Os tempos son chegados
dos bardos das idades
que as vosas vaguidades
cumprido fin terán;
pois onde quer, xigante
a nosa voz pregoa
a redenzón da boa
nazón de Breogán.[5]

Que din os rumorosos
Na costa verdecente,
Ó rayo trasparente,
Do prácido luar…?
Que din as altas copas
D'escuro arume arpado,
Co seu ben compasado,
Monótono fungar…?

Do teu verdor cingido,
É de benígnos astros,
Confin dos verdes castros,
E valeroso clán,
Non dés a esquecemento,
Da injuria o rudo encono;
Despérta do teu sono,
Fogar de Breogán.

Os boos e generosos,
A nosa voz entenden;
E con arroubo atenden,
O noso rouco son;
Mas, sós os ignorantes,
E férridos e duros,
Imbéciles e escuros
No-nos entenden, non.

Os tempos son chegados,
Dos bardos das edades,
Q'as vosas vaguedades,
Cumprido fin terán;
Pois donde quer gigante,
A nosa voz pregóa,
A redenzón da bóa
Nazón de Breogán.

What do the murmurers say
o’ the lush coast
under the clear shaft
of the serene moonlight?
What do the soarin’ treetops
of dark bent pine twigs say
in their harmonious
monotonous hum?

Girded by Thy greenness
and by benign stars,
bound of green hill forts,
and O worthy land,
Let not Thyself into oblivion,
the harsh rancour of scorn;
awaken from Thy slumbers,
O hearth of Breoghan.

The good and generous
understand our voices,
and eagerly they hearken
to our coarse sounds;
But only the ignorant,
barbaric and acerbic,
those foolish and benight’d,
do not understand us.

The times now upon us
sung by ancient bards,
when all Thy wanderings
shall promptly meet their cease;
For ev’rywhere, gigantic,
our voice proclaimeth aloud
The redemption of the good
nation of Breoghan.

Տես նաև խմբագրել

  • Anthems of the autonomous communities of Spain

Գրականություն խմբագրել

[галис.] / Ricardo Carballo Calero. — 3.ª edición. — Vigo : Editorial Galaxia, 1981. — 894 p. — ISBN 8471543915.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

 
Վիքիդարանի պատկերանիշը
Վիքիդարանում կան նյութեր այս թեմայով՝
Himno galego, 1890
 
Վիքիդարանի պատկերանիշը
Վիքիդարանում կան նյութեր այս թեմայով՝
Lei de símbolos de Galicia
  • «O himno» (գալիսերեն). Xunta de Galicia. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  • «Himno galego en versión coral e instrumental» (գալիսերեն). Xunta de Galicia. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին. В исполнении хора и оркестра.
  • «Himno galego en versión coral» (գալիսերեն). Xunta de Galicia. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին. В исполнении хора.
  • «Himno galego en versión de banda de gaitas» (գալիսերեն). Xunta de Galicia. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին. В исполнении оркестра волынщиков.
  • «Eduardo Pondal Abente» (գալիսերեն). Real Academia Galega. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  • «Galicia» (անգլերեն). nationalanthems.info. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  • Himno Galego (rock version) ՅուԹյուբում — современная рок-версия

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Ley 5/1984, de 29 de mayo, de simbolos de Galicia (իսպ.)Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 1661. — Iss. 75. — P. 8251—8253. — ISSN 0212-033X
  2. Queixumes dos pinos(չաշխատող հղում) Eduardo Pondal. Fondos da Real Academia Galega, ed.
  3. Jácome, Benito Varela (1960). La métrica de Pandal. Publicación de Cuadernos de Estudios Gallegos, fascículo XV.
  4. Origen y sentido del himno gallego(չաշխատող հղում) Boletín nº 356 - (Ricón Virulegio, Amado.)
  5. 5,0 5,1 Himno Gallego
  6. Calero, 1981, էջ 252
  7. Calero, 1981, էջ 258
  8. Calero, 1981, էջ 270
  9. 9,0 9,1 RAG
  10. Xunta de Galicia
  11. 11,0 11,1 nationalanthems