Բուտ (ծննդյան և մահվան թվերն անհայտ են), միջնադարյան հայ ճարտարապետ։

Բուտ
Ծնվել էանհայտ
Մահացել էանհայտ

Կենսագրություն խմբագրել

Բուտը ստեղծագործել է իշխան Ջալալ Օրբելյանի տիրույթում, նրա և կնոջ՝ Իվանե Զաքարյանի դուստր Գոնցայի պատվերով, վանահայր Կիրակոս վարդապետի ղեկավարությամբ 1301 թվականին կառուցել է Սուրբ Հովհաննես-Կարապետ եկեղեցին (Հայաստանի Արարատի մարզում՝ լքյալ Զինջիրլու գյուղի մոտ՝ Ուրծի լեռների հյուսիսային փեշին՝ Վեդի-Լուսաշող ճանապարհի աջ կողմում) Սպիտակավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին, ըստ Ա. Բարխուդարյանի՝ նաև անթվական ու անստորագիր մյուս բոլոր շենքերը՝ տապանատունը, բրգանման եկեղեցի - «զանգակատունը»՝ «իրար խիստ նման»։

Սպիտակավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու գլանաձև թմբուկի չորս կողմերի վրա բացվող լուսամուտների կողքերին կան արձանագիր-գրիչ Տիրացուի և ճարտ. Բուտի (ԲՏ-Բուտ, Տհ ՅՇ - Տիրացու յիշեցէք) անունների՝ զարդաքանդակներին փոխարինող սղում-զարդագրերը։

 
Սուրբ Հովհաննես-Կարապետ եկեղեցի

Եկեղեցու միակ՝ արևմտյան շքամուտքի ճակատակալ քարին Սարգիս Վարդապետ Նկարչի բարձրարվեստ քանդակներն են։

Եկեղեցու ներսում, հարավային պատին հպված կիսասյան արևմտյան երեսին, Բուտի անունն է՝ «ժրաջան աշխատող» համարումով, հինգ տող արձանագրությամբ[1]։

Գրականություն խմբագրել

  • Բարխուդարյան Ս., Միջնադարյան հայ ճարտարապետներ Ա քարգործ վարպետներ, Երևան, 1963, Էջ 101-103։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 616